Hutnictwo: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: półautomatycznie poprawianie linkowań do województwo kieleckie |
→Historia: drobne merytoryczne |
||
Linia 14:
[[Plik:Samsonów ruiny huty.JPG|thumb|Ruiny huty w [[Samsonów|Samsonowie]].]]
Funkcje pieców hutniczych pełniły dawniej [[Dymarka|dymarki]]. Odbywający się w nich [[proces dymarkowy]] znany był od bardzo dawna (w [[Egipt|Egipcie]] ok. 3000 r. p.n.e., w [[Europa|Europie]] od ok. 1000 r. p.n.e., na ziemiach [[Polska|polskich]] od ok. IV w. p.n.e.). Najbardziej znanym starożytnym zagłębiem hutniczym na terenie Polski jest kompleks [[Dymarki Świętokrzyskie|dymarek świętokrzyskich]]. W miejscu odkrycia od [[1967]] roku działacze Zarządu Okręgu [[PTTK]] w Kielcach organizują imprezę plenerową, której głównym elementem jest prezentacja procesu wytopu żelaza w piecach dymarskich<ref>Andrzej Rembalski "Z dziejów Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego na Kielcczyźnie" str. 22, 1998 rok, Kielce</ref>.
Większość osiedli związanych z hutnictwem metali kolorowych zlokalizowana jest w rejonie Dąbrowy Górniczej. W okresie od 2. połowy XI w. aż po 2. połowę XII w. funkcjonowała tam huta służąca do wytopu ołowiu i srebra. Kolejną grupę stanowią wsie funkcjonujące w XII i XIII w. wokół dawnych miejsc kultu pogańskiego, zlokalizowane w rejonie Gór Świętokrzyskich czy góry Ślęży.
W drugiej połowie XV wieku zaczęły się upowszechniać bardziej nowoczesne metody wytopu żelaza z użyciem tzw. [[Piec styryjski|pieca styryjskiego]]{{r|Orlowski}}.
Pierwsze huty powstawały na bazie pieców funkcjonujących przy [[kuźnia]]ch. Z tego wczesnego okresu tworzenia się przemysłu hutniczego zachowało się dzieło "[[Officina ferraria]]" spisane w 1612 roku w [[Język polski|języku polskim]] przez zarządcę kopalń i hut na Śląsku [[Walenty Roździeński|Walentego Roździeńskiego]]<ref>"Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny", Tom II N-Ż, PWN, Warszawa 1985, ISBN 8301053690, str.313.</ref>. W swoim dziele autor w poetycki sposób opisał stan XVII wiecznego [[górnictwo|górnictwa]] i hutnictwa na Śląsku, a także obyczaje hutników i górników. Dzieło uznawane jest również za pierwszy polski i jeden z pierwszych w [[Europa|Europie]] podręczników metalurgicznych.
| |||