Zamek w Kurzętniku: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎infobox: kod mapy, ilustracja
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 37:
 
== Historia ==
Na przełomie [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek]]u [[kapituła]] [[Zakon krzyżacki|zakonu krzyżackiego]] w [[Chełmno|Chełmniechełmińska]] wzniosła [[zamek]] na górze zwanej Kurnik, położonej nad [[Drwęca|Drwęcą]] (wysokość 142 [[n.p.m.|m n.p.m.]] i [[wybitność]] 63 m w stosunku do doliny Drwęcy). Dokładna data powstania warowni nie jest znana; przypuszcza się, że budowę rozpoczęto po [[1331]] roku. Na pewno ukończona została przed [[1361]] rokiem, wtedy bowiem wzmiankowani są urzędnicy zakonni rezydujący na zamku.
 
Zachowane mury kamienne i częściowo ceglane w układzie [[architektura gotycka|gotyckim]] pozwalają zrekonstruować pierwotny kształt założenia obronnego. Zamek zbudowano na planie nieregularnym, co wynikało z nierówności terenu. Długość warowni wynosiła 110 metrów, szerokość 42 metry. Wejście do zamku prowadziło od strony południowej (z kierunku [[Brodnica|Brodnicy]]) przez [[most zwodzony]]. Około [[1340]] roku powstał główny budynek mieszkalny o wymiarach 25 na 2728 metrów. Pierwotnie był kilkupiętrowy; zachowały się dwie elewacje o wysokości 6-8 m.
 
Okazałą budowlęBudowlę otaczały potężne mury z [[granit]]u, w partiach szczytowych uzupełnione cegłą, wzmocnione dwiema [[wieża]]mi wyrastającymi z dłuższych ciągów muru obwodowego. Dziedziniec zamkowy od strony północnej zamykała [[kaplica]] pw. Śwśw. Krzyża (możliwe też, że kaplica ta zamykała przedzamcze od wschodu). Na widocznej z zamku szerokiej równinie Drwęcy i zachodnich wzgórzach pomiędzy Kurzętnikiem a [[Nowe Miasto Lubawskie|Nowym Miastem]] zbierały się w lipcu [[1410]] roku wojska krzyżackie przed późniejszą [[bitwa pod Grunwaldem|bitwą pod Grunwaldem]]. To właśnie spod Kurzętnika musiały zawrócić wojska [[Władysław Jagiełło|Władysława Jagiełły]], by uniknąć bitwy w trakcie przeprawy przez rzekę. Wskutek rezygnacji Jagiełły z przeprawy brodami kurzętnickimi zamek pozostał nietknięty. Po bitwie grunwaldzkiej przeszedł na krótko w ręce polskie. Został mocno zniszczony podczas [[wojna głodowa|wojny głodowej]] w [[1414]] roku oraz przez Szwedów w [[1659]] roku.
 
W [[XIX wiek]]u ocalałe dotąd ruiny zamku zniszczono, rozbierając pozostałe mury na materiał budowlany. Obecnie zachowały się częściowo mury zewnętrzne oraz fundamenty, które wskazują, że zamek miał kształt czworoboku z trapezowym dziedzińcem. Grubość murów wynosi około 1,5 metra. Z ruin zamku roztacza się piękny widok na położoną w dole u stóp góry osadę Kurzętnik, na rozległą równinę, przez którą przepływa Drwęca, oraz na oddalone [[Nowe Miasto Lubawskie]].
 
W latach 1989-1990 roku wykonano prace sondażowe, a w 1999 roku J.Michalski prowadził nadzór archeologiczny przy budowie wieży telekomunikacyjnej<ref>J.Michalski, Sprawozdanie z nadzorów archeologicznych pod fundamenty wieży telekomunikacyjnej, mps. w archiwum WUOZ w Olsztynie</ref>
 
== Legendy ==