Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Magen (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
merytoryczne
Linia 34:
'''Zamek biskupów wrocławskich w Ujeździe''' – ruina okazałej budowli, której początki sięgają [[XIII wiek]]u.
 
Pierwotny zamek, ufortyfikowany, z [[fosa|fosą]], basztami i murami obronnymi powstał w [[Ujazd|Ujeździe]] w połowie XIII wieku i należał do [[biskupi wrocławscy|biskupów wrocławskich]]. RezydowałObiekt wten miał formę murowanej czworobocznej wieży otoczonej dwoma fosami dwoma wałami. W wieży rezydował wyznaczony przez nimbiskupa zarządca, ściągający podatki oraz dbający o bezpieczeństwo w okolicy. Jeszcze w XIII wieku dobudowano do wieży czworobok murów, który stworzył niewielki dziedziniec. W XIV wieku w narożniku południowo-zachodnim zbudowano budynek ceglany. W 1370 roku biskup wrocławski zmuszony został do zburzenia fortyfikacji, po przegranej wojnie z księciem opolskim [[Bolko III opolski|Bolkiem III]]. Król czeski [[Karol IV Luksemburski]], ówczesny pan [[Śląsk]]a oraz senior Bolka III doprowadził do ugody, ale warunkiem miała być m.in. zniesienie warownego charakteru zamku.
Zamek pozostał w rękach biskupów wrocławskich do 1428 –1443 następnie przeszedł we władanie osóbksięcia Bolka V. W 1524 roku opisany jest jako ruina i sprzedany Mikołajowi prywatnychDluhomilowi.
W 1580 roku zakończono dużą przebudowę zamku w stylu renesansowym. W jej trakcie dawny dziedziniec zamku gotyckiego wypełniła zabudowa z sienią biegnącą od wejścia w kierunku dawnej wieży. W 1609 roku właścicielem został Mikołaj Kochticki. Po 1729 roku zamek właścicielem zostaje Henryk Sobek i do najstarszego zachodniego skrzydła dobudowuje od wschodu zabudowania w kształcie litery L. Zamek zwrócony był ku wschodowi, gdzie znajdowała się główna brama wjazdowa. Całość założenia nabrała cech barokowej rezydencji pałacowej.
 
Ostatnimi właścicielami zamku (od 18431838) była rodzina książęca [[Hohenlohe (ród)|Hohenlohe]] (''Fürsten zu Hohenlohe-Öhringen und Herzöge von Ujest''), których potomkowie nadal żyją w [[Niemcy|Niemczech]]. Resztki herbu rodu znajdują się nad zamurowaną bramą wjazdową.
Zamek pozostał w rękach biskupów wrocławskich do 1428 – następnie przeszedł we władanie osób prywatnych.
 
Obecny wygląd renesansowy jest skutkiem przebudowy z [[XVI wiek]]u (ok. 1580). Kolejne przebudowy miały miejsce w [[XVII wiek|XVII]], [[XVIII wiek|XVIII]] i [[XIX wiek]]u. Zamek zwrócony był ku wschodowi, gdzie znajdowała się główna brama wjazdowa - obecnie zamurowana.
 
Ostatnimi właścicielami zamku (od 1843) była rodzina książęca [[Hohenlohe (ród)|Hohenlohe]] (''Fürsten zu Hohenlohe-Öhringen und Herzöge von Ujest''), których potomkowie nadal żyją w [[Niemcy|Niemczech]]. Resztki herbu rodu znajdują się nad zamurowaną bramą wjazdową.
 
Kres świetności zamku nadszedł w styczniu 1945 podczas zdobywania miasta przez Armię Czerwoną – w czasie walk oraz bezpośrednio po nich zarówno renesansowa rezydencja jak i duża część miasta została spalona i zniszczona przez Armię Czerwoną. Z zamku pozostały do dnia dzisiejszego resztki ścian z fragmentami zdobień. Ruiny są obecnie w coraz gorszym stanie i grożą zawaleniem.
Linia 47 ⟶ 45:
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* Studium Konserwatorskie, „Studium Konserwatorskie Miasta Studium historyczno – urbanistyczne do planu przestrzennego miasta Ujazd Śląski” Wrocław 1957
* Studium Historyczno – Architektoniczne Zamku w Ujeździe Śląskim, PKZ Wrocław 1975
* Inwentaryzacja Architektoniczno - Konserwatorska, PKZ Wrocław 1977
 
{{Zamki i pałace Górnego Śląska}}