Zamek Czorsztyn: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
RoodyAlien (dyskusja | edycje) m Wycofano edycje użytkownika 80.53.231.242 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Tzugaj. |
→Historia: źródła/przypisy |
||
Linia 37:
Według tradycji przekazanej przez [[Jan Długosz|Długosza]] właścicielem [[zamek|zamku]] w [[Czorsztyn]]ie w roku 1246 był [[Piotr Wydżga]] herbu [[Janina (herb szlachecki)|Janina]]<ref>''Wydżga, gdy srogi głód uciskał ziemię chełmińską, pomorską i pruską, zamierzając wstąpić do krzyżowców, trzy wielkie szkuty, naładowane winem, miodem, pszenicą, szperką, zbożem, masłem, i inną żywnością Wisła, lądem zaś 300 sztuk bydła, owiec, wołów, krów, i koni, do Torunia wysłał. Sam później przybywszy i do zakonu wstąpiwszy, w nim życia dokonał. Przyniósł także z sobą mnogo złota, które w górach ku Węgrom i nad Łąckiem położonym kopał. Umierając miał on pozostawić wskazówki ''Exemplar informationis et avisamenti'' o kopalniach w górach sądeckich.'' [[Jan Długosz]] w dziele ''Liber beneficiorum''.</ref>, szlachcic ziemi krakowskiej, następnie [[Zakon krzyżacki|krzyżowiec]], był on również właścicielem zamku [[Rytro|Rytra]], [[Łącko (województwo małopolskie)|Łącka]] oraz zamku ''Lemiasz'', zmarł w Prusach.
Współcześni historycy{{fakt|data=2008-07}} nie potwierdzają powyższego przekazu [[Jan Długosz|Długosza]], ani też wersji o ukrywaniu się [[Bolesław V Wstydliwy|Bolesława Wstydliwego]] podczas najazdu tatarskiego w 1241 roku, natomiast wiążą początki [[zamek|zamku]] z działalnością [[Kinga|św. Kingi]] jako Pani Sądeckiej, identyfikując [[zamek]] z warownią o nazwie ''Wronin''<ref>{{Cytuj|autor=Czesław Deptuła|tytuł=Wronin czyli Czorsztyn. Studium z najstarszych dziejów osadnictwa na pograniczu polsko-węgierskim w rejonie Pienin|data=1992|isbn=8385131280|miejsce=Lublin|wydawca=Norbertinum}}</ref>, wymienioną w dokumencie z 1320 roku. Odpowiada to datowaniu przez archeologów resztek drewnianych budowli i wału ziemnego położonego u północnego podnóża zamku z najstarszej warstwy na 3. ćwierć XIII w.<ref>{{Cytuj|autor=Stanisław Kołodziejski|tytuł=Zamek Wronin odnaleziony|czasopismo=Prace Pienińskie|data=2014}}</ref> W kolejnej fazie datowanej na przełom XIII i XIV w. wzniesiono cylindryczną wieżę w typie [[stołp]]u, podobną do wież [[zamek|zamków]] w [[Rytro|Rytrze]] i [[Czchów|Czchowie]]. Fundamenty tej wieży odnalezione zostały w czasie prac archeologicznych. Przyjmuje się{{doprecyzuj|data=2015-05|kto?}}, że nieco później powstał kamienny [[mur]] obwodowy na kulminacji skały.
Znaczna rozbudowa zamku nastąpiła za czasów [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]]<ref name="Kornecki 12">{{Cytuj książkę | nazwisko = Kornecki | imię = Marian | tytuł = Zamki i dwory obronne Ziemi Krakowskiej | wydawca = Wydział Kultury Prezydium WRN w Krakowie | miejsce = Kraków | data = 1966 | strony = 12}}</ref>. Janko z Czarnkowa w Kronice Katedralnej Krakowskiej zamieszcza informację o fundacji [[zamek|zamku]] przez tego króla. Jednak według [[Jan Długosz|Jana Długosza]] Kazimierz Wielki jedynie rozbudował [[zamek]] i otoczył go [[mur obronny|murami obronnymi]]. W tym czasie [[zamek]] stał się jednym z ważniejszych założeń obronnych kraju, z uwagi na położenie przy rozwidleniu szlaków handlowych, w tym ważnej drogi handlowej i dyplomatycznej na [[Węgry]]. Usytuowanie na wyniosłej skale pozwalało na kontrolę znacznej części doliny [[Dunajec|Dunajca]]. Wzmianki historyczne potwierdzają obecność na [[zamek|zamku]] [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]], [[Ludwik Węgierski|Ludwika Węgierskiego]], [[Jadwiga Andegaweńska|św. Jadwigi Królowej]], [[Władysław III Warneńczyk|Władysława Warneńczyka]]. Zamek pełnił też funkcję komory celnej, a później siedziby [[starosta|starostów]].
| |||