Zamek w Czarnem: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 30:
| www =
}}
'''Zamek w Czarnem''' – [[zamek]] pokrzyżacki
Zamek został wzniesiony przez Zakon krzyżacki w latach 1396-1403<ref>http://www.zamkiobronne.pl/zamki-w-polsce-opis-1849.htm</ref> w celu zabezpieczania traktu Człuchów-Szczecinek oraz razem z warowniami w [[Biały Bór|Białym Borze]] i Lędyczku miał za zadanie chronić pobliską granicę z Księstwem Zachodniopomorskim. W warowni rezydował komornik krzyżacki.
Fortyfikację wybudowano na planie [[trapez]]u. Najkrótszą, 38-metrową flankę od strony nieobronnego miasta, wzmocnioną mokrą fosą, zaopatrzono w kwadratową wieżę o boku 9 m, wysuniętą na 3 m przed lico murów. Bramę umieszczono na przeciwległym krańcu wschodniego boku zamku (o długości 80 m) wzniesionego równolegle do drogi w kierunku Bytowa. W północnym narożniku zamku zachowały się relikty prostokątnej baszty otwartej ku dziedzińcowi. Nie wiadomo gdzie znajdował się główny dom zamkowy. Od północnego zachodu do zamku przylegało podzamcze otoczone murem o wymiarach 65 x 60 m, na terenie którego w XVI wieku powstało 12 domów.
W 1448 r. na zamku zatrzymał się wielki mistrz [[Konrad von Erlichshausen]], a w 1454 r. Krzyżacy pertraktowali tutaj z księciem Erykiem I w sprawie wojsk zaciężnych.
Podczas [[Wojna trzynastoletnia|Wojny trzynastoletniej]] w 1454 roku propolski [[Związek Pruski]] obronił się na zamku przed atakiem Krzyżaków przypuszczonym siłą 1500 żołnierzy najemnych, a następnie w styczniu [[1455]] r., kiedy obronił zamek przed 1900 żołnierzami Zakonu Krzyżackiego.
Po [[Pokój toruński 1466|II Pokoju toruńskim]] w 1466 roku zamek został objęty przez władze polskie, w związku z czym rezydował w nim [[starosta niegrodowy]]. W połowie XVI stulecia na zamku rezydował starosta Mikołaj Konarski, który na jego terenie wybudował dwukondygnacyjny drewniany pałac, stajnię i budynki gospodarcze. Pod koniec [[XVI wiek]]u zamek został rozbudowany i umocniony poprzez budowę w północno-wschodnim boku podzamcza, bliżej narożnika zwróconego ku rzece, oktagonalną wieżę, określoną przez [[Bohdan Guerquin|Bohdana Guerquina]] jako basteja.
Zamek broniony w [[1624]] r. przez starostę Sapiehę przed Szwedami nie posiadał już niezbędnych walorów obronnych, w związku z czym został zdobyty i zburzony.
W miejsce drewnianego dworu Konarskiego późniejsi polscy starostowie z rodu Sapiehów lub Wejherów (od 1695 roku) wznieśli barokowy pałac.
Po Rozbiorach w 1830 roku władze [[Królestwo Prus|pruskie]] rozebrały większość zamku. W latach 1847-1850 rodzina von Livonius na terenie dawnego pałacu wzniosła nowy neogotycki pałac, który zachował się do dzisiaj.
Północno-wschodni odcinek murów o długości 75 m został rozebrany w czasach [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] w 1961 roku<ref>http://www.radacki.de/resources/MATERIALY+ZACHODNIOPOMORSKIE+$28Radacki$29.pdf</ref>.
Do dzisiaj zachowały się fragmenty murów obwodowych.
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* P. Gartkiewicz, J.Widawski, ''Czarne – charakterystyka układu i zabudowy zabytkowej'', Warszawa, maszynopis, Urząd Konserwatorski w Koszalinie [1960]
* Bohdan Guerquin, ''Zamki w Polsce'', 1984, s. 129.
* Leszek Kajzer, ''Leksykon zamków w Polsce'', 2001, s. 137
* Zbigniew Radacki, ''Materiały Zachodniopomorskie'', Nowa Seria, t. II/III, 2005/2006, z. 2, s.16-19 [http://www.radacki.de/resources/MATERIALY+ZACHODNIOPOMORSKIE+$28Radacki$29.pdf<nowiki>]</nowiki>
* P. Gartkiewicz, J.Widawski, ''Czarne – charakterystyka układu i zabudowy zabytkowej'', Warszawa, maszynopis, Urząd Konserwatorski w Koszalinie [1960]
{{SORTUJ:Czarne}}
| |||