Homel: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎W granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 37:
=== W granicach Wielkiego Księstwa Litewskiego ===
[[Plik:Coat of Arms of Gomel, 1560.gif|thumb|100px|left|Historyczny herb Homla]]
W [[1335]] zdobyty przez księcia [[Olgierd Giedyminowic|Olgierda]] i włączony do [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]], po czym wybudowano tu [[zamek w Homlu|drewniany zamek]]{{r|rad}}. W latach [[1406]]–[[1419]] Homel był zarządzany przez urzędników litewskich, po czym do [[1435]] należał do księcia [[Świdrygiełło|Świdrygiełły]]. [[Król Polski]] [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierz Jagiellończyk]] podarował gród ruskiemu księciu [[Siemion Możajski|Siemionowi Możajskiemu]], który w [[1500]] r. zdradził [[I Rzeczpospolita|Rzeczpospolitą]] i przyłączył Homel do [[Wielkie Księstwo Moskiewskie|Księstwa Moskiewskiego]]{{r|rad}}. W [[1535]] r. Homel został odzyskany dla Rzeczypospolitej przez hetmanów [[Jerzy Radziwiłł Herkules|Jerzego Radziwiłła]] i [[Jan Amor Tarnowski|Jana Amora Tarnowskiego]]{{r|rad}}. W tym samym roku Homel został siedzibą starostwa{{r|rad}}. W [[1560]] Homlowi nadano [[herb]]. Od [[1566]] roku w granicach [[Województwo mińskie|województwa mińskiego]]. W czasie wojen z [[Kozacy|Kozakami]] i Moskwą wielokrotnie zdobywany i odbijany. WPodczas Powstania Chmielnickiego w czerwcu [[1651]] homelski zamek został obroniony przed szturmami kozackimi{{r|rad}}. NaOblężenie mocymiasta [[Rozejmrozpoczęło andruszowski|rozejmusię andruszowskiego]]w zniedzielę roku3 [[1667]]czerwca. Homel pozostałWzięło w granicachnim Rzeczypospolitejudział 7–8 tys. WKozaków. [[1670]]Pierwszy Homelatak otrzymałnastąpił [[prawow magdeburskie|prawonocy miejskiez magdeburskie]].4 Starostwona homelskie5 byłoczerwca, dużea Kozakom udało się nawet wedrzeć na umocnienia i zamożne;chwilowo wopanować jedną z kwater. Jednakże załoga, pozostawiona przez miejscowego starostę, chorążego nadwornego litewskiego [[XVIIZygmunt Adam wiekSłuszka|XVIIZygmunta Adama Słuszkę]], orazwzmocniona przez posiłki przysłane przez hetmana polnego (dowodził nią kapitan piechoty niemieckiej [[XVIIIHugon wiekMontgomery]]u), dzierżawionezdołała po zaciętych, dramatycznych walkach odeprzeć zarówno ten szturm, jak i kolejny, w nocy z 6 na 7 czerwca. Dowódcą jednostek wysłanych na odsiecz miastu przez Janusza Radziwłła został porucznik chorągwi husarskiej hetmana polnego, starosta mozyrski [[SapiehowieMaciej herbuFrąckiewicz Lis|SapiehówRadzimiński]], który stacjonował w Bobrujsku. Na samą wiadomość o wysłaniu odsieczy Kozacy przerwali oblężenie i [[Czartoryscy|Czartoryskich]]już 9 czerwca odeszli na południe<ref>http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Przeglad_Historyczno_Wojskowy/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30/Przeglad_Historyczno_Wojskowy-r2013-t14(65)-n3_(245)-s7-30.pdf</ref>.
 
Na mocy [[Rozejm andruszowski|rozejmu andruszowskiego]] z roku [[1667]] Homel pozostał w granicach Rzeczypospolitej. W [[1670]] Homel otrzymał [[prawo magdeburskie|prawo miejskie magdeburskie]]. Starostwo homelskie było duże i zamożne; w [[XVII wiek|XVII]] oraz [[XVIII wiek]]u dzierżawione przez [[Sapiehowie herbu Lis|Sapiehów]] i [[Czartoryscy|Czartoryskich]].
 
[[Miasto królewskie]] położone było w końcu XVIII wieku w starostwie niegrodowym homelskim w [[powiat rzeczycki (I Rzeczpospolita)|powiecie rzeczyckim]] [[województwo mińskie|województwa mińskiego]]<ref> Вялiкi гicтарычны атлас Беларусi Т.2, Mińsk 2013, s. 113.</ref>.