Michał Kazimierz Pac: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Zmiana nazwy kategorii: Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-tureckiej 1672-1676 (strona polska) → Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-tureckiej 1672–1676 (strona polska) (przy użyciu QRC)
Konarski (dyskusja | edycje)
szablon, ilustracje
Linia 25:
|wikicytaty =
}}
[[Plik:Michał Kazimier Pac. Міхал Казімер Пац (XVII).jpg|thumb|Michał Kazimierz Pac]]
[[Plik:Tapestry with the Arms of Michał Kazimierz Pac.png|thumb|right|[[tapiseria]] herbowa Michała Kazimierza Paca,]]
'''Michał Kazimierz Pac''' herbu [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]] (ur. ok. [[1624]], zm. [[4 kwietnia]] [[1682]] w [[Ponary (dzielnica Wilna)|Wace]] pod [[Wilno|Wilnem]]) – [[hetman polny litewski]] w latach 1663-1667 i [[hetman wielki litewski]] w latach 1667-1682 , [[wojewodowie wileńscy|wojewoda wileński]] od 1669.
[[Plik:Michał Kazimierz Pac (zm. 1682).jpg|thumb|Michał Kazimierz Pac - miedzioryt Johanna Alexandra Bönera z 1674.|thumb|right|Michał Kazimierz Pac według miedziorytu Johanna Alexandra Bönera z 1674.]]
'''Michał Kazimierz Pac''' herbu [[Gozdawa (herb szlachecki)|Gozdawa]] (ur. ok. [[1624]], zm. [[4 kwietnia]] [[1682]] w [[Ponary (dzielnica Wilna)|Wace]] pod [[Wilno|Wilnem]]) – [[hetman polny litewski]] w latach 1663-1667 i [[hetman wielki litewski]] w latach 1667-1682 , [[wojewodowie wileńscy|wojewoda wileński]] od 1669.
 
== Życiorys ==
Linia 36 ⟶ 35:
W czasie [[Rokosz Lubomirskiego|rokoszu Lubomirskiego]] stanął po stronie króla Jana Kazimierza, lecz w czasie [[bitwa pod Mątwami|bitwy pod Mątwami]] nie wziął udziału w boju. Mimo to wkrótce (1667) uzyskał buławę [[hetman wielki litewski|hetmana wielkiego litewskiego]].
 
Po [[abdykacja|abdykacji]] Jana II Kazimierza w 1668 roku, popierał kandydaturę do polskiej korony carewicza [[Fiodor III|Fiodora]]. <ref>Wacław Uruszczak, Fakcje senatorskie w sierpniu 1668 roku, w: Parlament, prawo, ludzie, studia ofiarowane profesorowi Juliuszowi Bardachowi w sześćiesięciolecie pracy twórczej, Warszawa 1996, s. 315.</ref>, zwolennik razem z Sobieskim stronnictwa profrancuskiego popierającego kandydaturę [[Ludwik II Burbon-Condé|księcia d'Enghien]] do tronu polskiego, jednak w 1668 stał na [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwie]] na czele stronnictwa szlacheckiego popierającego [[Michał Korybut Wiśniowiecki|Michała Korybuta Wiśniowieckiego]]. Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku z [[województwo wileńskie (I Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]]<ref>Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, [b.n.s.]</ref>. W 1669 roku objął prestiżowy urząd [[wojewodowie wileńscy|wojewody wileńskiego]] i za panowania króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego miał duży wpływ na rządy w Rzeczypospolitej. Jako hetman przyczynił się do rozbudowy artylerii litewskiej, ale również wydania przepisów regulujących życie wewnętrzne wojska, przepisów dyscyplinarnych i sądowych. Był deputatem z [[Senat (I Rzeczpospolita)|Senatu]] do Rady Wojennej przy królu w 1673 roku<ref>Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 64.</ref>.
 
Jego stosunki z [[Jan III Sobieski|Janem Sobieskim]] były od początku zaostrzone, jako przeciwnika polityki profrancuskiej. Posunął się aż do tego, że pod Dubienką 16 października 1671 roku podczas [[Wojna polsko-kozacko-tatarska 1666-1671|wojny z Tatarami w latach 1666-1671]] rozpuścił wojsko litewskie aby uniemożliwić kontynuowanie zwycięskiej kampanii Janowi Sobieskiemu, co pośrednio doprowadziło do [[Wojna polsko-turecka 1672-1676|wojny z Turcją]], która wybuchła rok później.
 
Podczas [[bitwa pod Chocimiem (1673)|wyprawy chocimskiej]] w 1673 wszczął w wojsku litewskim bunt, który o mało nie skończył się odejściem Litwinów. Uczestniczył jednak w zwycięstwie pod Chocimiem, ale zaraz po bitwie odszedł wraz z wojskiem litewskim nie pozwalając na wykorzystanie owoców zwycięstwa przez Sobieskiego. <br /> Elektor Jana III Sobieskiego z [[województwo wileńskie (I Rzeczpospolita)|województwa wileńskiego]] w 1674 roku<ref>Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 149.</ref>.
Po [[wolna elekcja|elekcji]] Sobieskiego prowadził zażartą opozycję, wiążąc się z [[Carstwo Rosyjskie|Carstwem Rosyjskim]], Austrią i [[Brandenburgia-Prusy|Brandenburgią]]. Głównie za jego sprawą nie doszło do skutku planowane przez Sobieskiego wystąpienie przeciw [[Fryderyk Wilhelm I (Wielki Elektor)|Wielkiemu Elektorowi]] w związku z Szwecją celem odzyskania Prus Wschodnich.
 
Linia 48 ⟶ 47:
* Wzniósł [[Pałac Paców w Wilnie (ul. Wielka)|pałac Paców przy ul. Wielkiej w Wilnie]].
* Ufundował [[Kościół św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie|Kościół św. Piotra i Pawła]] w [[Wilno|Wilnie]] na [[Antokol]]u. Tam też został pochowany - zgodnie z testamentem, pod schodami wejściowymi kościoła. Na płycie nagrobnej wprawionej w posadzkę wyryto napis ''Hic iacet peccator'' (tj. "Tu leży grzesznik"). Na froncie kościoła znajduje się napis ''Regina Pacis funda nos in pace'' (dosłownie: "Królowo pokoju umacniaj nas w pokoju", ale napis stanowi także grę słów nawiązującą do nazwiska fundatora).
 
== Galeria ==
<gallery>
Michał Kazimierz Pac (zm. 1682).jpg|Mmiedzioryt Johanna Alexandra Bönera z 1674
Peeter-Pauli_kirik_Vilniuses.jpg|Kościół św. Piotra i Pawła w Wilnie
[[Plik:Tapestry with the Arms of Michał Kazimierz Pac.png|thumb|right|[[tapiseria]] herbowa Michała Kazimierza Paca,]]
Timpani in the Church of St Peter and St Paul in Vilnius.JPG|Trofeum hetmana na Turkach z 1672 roku
Pac plaque in the St Peter and St Paul Church in Vilnius.JPG|Płyta w kościele św. Piotra i Pawła
</gallery>
 
 
=== Literatura ===