Humań: Różnice pomiędzy wersjami

W czasach [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]] Humań przynależał administracyjnie do [[Województwo bracławskie|województwa bracławskiego]] [[Prowincja małopolska|prowincji małopolskiej]] [[Korona Królestwa Polskiego|Korony Królestwa Polskiego]]. W 1569 hetman [[Roman Sanguszko (hetman litewski)|Roman Sanguszko]] odniósł pod Humaniem zwycięstwo nad Tatarami. W 1609 [[król Polski]] [[Zygmunt III Waza]] nadał Humań [[Walenty Aleksander Kalinowski|Walentemu Aleksandrowi Kalinowskiemu]], określając w dokumencie to miejsce jako ''pustynią pewną „Umań” zwaną, w S[taro]stwie bracławskim leżącą, iako w uroczyskach swych to przezwisko pustyni się zawiera''<ref>{{Cytuj |tytuł = OD ZOFIÓWKI DO НАЦІОНАЛЬНОГО ДЕНДРОЛОГІЧНОГО ПАРКА СОФІЇВКА. HISTORIA, PRZEKSZTAŁCENIA I REWALORYZACJA OGRODU PIĘKNEJ BITYNKI - PDF |data dostępu = 2018-08-01 |opublikowany = docplayer.pl |url = https://docplayer.pl/54588425-Od-zofiowki-do-nacionalnogo-dendrologichnogo-parka-sofiyivka-historia-przeksztalcenia-i-rewaloryzacja-ogrodu-pieknej-bitynki.html}}</ref>. Tutejszy [[Zamek w Humaniu|zamek]] w XVII w. był jedną z najsilniejszych polskich twierdz wschodniego [[Podole|Podola]]. Zlokalizowany w pobliżu ''[[Szlak czarny|czarnego szlaku]]'', stanowił posiadłość rodu Kalinowskich i był zdobywany kilkakrotnie przez Kozaków. W latach 1672-1699 Humań znajdował się przejściowo we władaniu [[Imperium Osmańskie]]go. W XVIII w. stanowił część rozległych posiadłości [[Potoccy herbu Pilawa|Potockich]] na wschodnim [[Podole|Podolu]]. Humań został wówczas przez [[Stanisław Kostka Ortyński|Stanisława Kostkę Ortyńskiego]] połączony traktem z położonym na zachodzie województwa [[Brajłów|Brahiłowem]]. W 1748 [[Franciszek Salezy Potocki (1700–1772)|Franciszek Salezy Potocki]] ufundował budowę nowego drewnianego kościoła katolickiego<ref name=paw>dr [[Jacek Jan Pawłowicz]], [http://www.pawlowicz.opoka.org/Human_kosciol_historia.pdf Historia Kościoła]</ref>. W 1768 podczas [[koliszczyzna|koliszczyzny]] [[Kozacy]] i [[Czerń (ruskie chłopstwo)|miejscowi ruscy chłopi]] wymordowali załogę twierdzy, mieszkańców i okoliczną ludność oraz Żydów i duchowieństwo [[unici|unickie]], którzy schronili się w Humaniu ([[rzeź humańska]]). U schyłku Rzeczypospolitej stacjonowała tu [[8 Brygada Kawalerii Narodowej]].