Jerzy I pomorski: Różnice pomiędzy wersjami

Od 1508 przebywał na dworze swojego wuja, księcia saskiego Jerzego w [[Drezno|Dreźnie]]. Tamże pobierał nauki<ref name=NDB>{{cytuj stronę|url=http://www.deutsche-biographie.de/sfz35701.html|tytuł= ''Georg I. Herzog von Pommern''|autor=R. Schmidt|data dostępu= 2012-04-05|język=de}}</ref><ref name=Gryfici> K. Kozłowski, J. Podralski, ''Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego'', s. 109.</ref>. {{fakt|Następnie studiował w [[Heidelberg]]u. Tam poznał swą pierwszą żonę Amelię. Od 1518 pomagał ojcu, księciu Bogusławowi X, w rządach nad księstwem. Po jego śmierci – współrządził księstwem razem z młodszym bratem [[Barnim IX Pobożny|Barnimem IX Pobożnym]] w latach 1523–1531<ref>J. W. Szymański, ''Książęcy ród Gryfitów'', ss. 121, 239.</ref>}}.

Wespół z trzystoma rycerzy w 1526 wyprawił się do wuja, [[władcy Polski|króla Polski]] [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I Starego]], przebywającego w [[Gdańsk]]u, w sprawie niespłaconego [[posag]]u po matce (ok. 30 tys. [[grosz]]y polskich) i [[lenno|lenna]] [[Lębork]]a i [[Bytów|Bytowa]]<ref>J.W. Szymański, ''Książęcy ród Gryfitów'', s. 239.</ref>{{r|Gryfici}}. Stał się oficjalnym lennikiem Polski wespół z bratem [[Barnim IX Pobożny|Barnimem IX]]<ref name=Rymar429>E. Rymar, ''Rodowód książąt pomorskich'', s. 429.</ref><ref>B. Dopierała, ''Polskie losy Pomorza Zachodniego'', s. 132.</ref>. Uzgodniono przymierze pomorsko-polskie, w które włączono [[Meklemburgia|Meklemburgię]]. Za przedłużenie lenna obu ziem bracia zgodzili się na pomniejszenie posagu o 12 tys. groszy polskich{{r|Gryfici}}.

W 1521 Jerzy wziął aktywny udział w sejmie [[Wormacja|wormackim]]{{r|NDB}}. Odwiedził [[Kraków]], tamże prosił o pomoc i opiekę nad księstwem, w sporze z [[Marchia Brandenburska|Brandenburczykami]]. W 1527 uczestniczył ponownie w [[Sejm Rzeszy w Spirze|sejmie Rzeszy w Spirze]]{{r|Gryfici}}. Mimo wielu podejmowanych prób, nad rozstrzygnięciem pretensji [[władcy Brandenburgii|elektora brandenburskiego]] do Pomorza, sprawy nie załatwiono. Próby rozmów podejmowano jeszcze na zjeździe w [[Jüterbog]]u, bezskutecznie{{r|NDB}}. 25 sierpnia 1529 w [[Grzmiąca (województwo zachodniopomorskie)|Grzmiącej]], Marchia Brandenburska zrzekła się pretensji zwierzchnich nad [[Pomorze Zachodnie|Pomorzem Zachodnim]] i uznała go jako lenno cesarskie, z prawem przejęcia [[sukcesja tronu|sukcesji]] po ustaniu linii [[Gryfici|Gryfitów]]<ref name=Szym240>J. W. Szymański, ''Książęcy ród Gryfitów'', s. 240.</ref>{{r|Gryfici}}.

{{fakt|Jerzy po raz pierwszy spotkał się z [[Marcin Luter|Marcinem Lutrem]] w 1521 na sejmie wormackim, gdzie reformator był wezwany przez samego cesarza. Mimo jego potępienia i uznania za [[herezja|heretyka]] Gryfita zdawał się być pod ogromnym wpływem jego nauk<ref>J.W. Szymański, ''Książęcy ród Gryfitów'', ss. 239–240</ref>}}. W 1523 M. Luter przysłał do [[Szczecin]]a [[teolog]]a Pawła von Rode. Powodem tego m.in. był przesłany list Rady Miejskiej Szczecina twórcy [[luteranizm]]u, z zapytaniem o wyrażenie opinii w sprawie świadczeń kleru na rzecz miasta. Odpowiedź była jednoznaczna – kler winny był ponosić ciężary podatkowe na równi z pozostałymi mieszkańcami miasta. Von Rode rozpoczął wykładać istotę nowej religii. Jego nauki odbywały się pod gołym niebem na rynku bądź w porcie. Prócz niego, nauczali również Jan Knipstro oraz Mikołaj Tech<ref>B. Wachowiak, ''Szczecin w okresie przewagi państwa feudalnego 1478-1713'', ss. 247-252.</ref>. Stosunkowo szybko pospólstwo zaczęło domagać się zmian w [[Kościół katolicki|Kościele katolickim]]. Nad wprowadzaniem nowej religii kontrolę sprawował Jerzy I, który już samodzielnie sprawował władzę nad księstwem. Do miasta przybyło kilku kaznodziejów, radykalnych kleryków wzywających masy do walki przeciw istniejącemu porządkowi. Większość mieszkańców, wraz z częścią szlachty, opowiedziała się po stronie nowej religii. Groźba buntu i z nim związany strach paraliżował pracę duszpasterską katolickich duchownych. Sytuacja ta doprowadziła do opuszczenia przez nich miasta. Von Rode otrzymał prawo odprawiania mszy w obrządku luterańskim w [[Bazylika archikatedralna św. Jakuba w Szczecinie|kościele św. Jakuba w Szczecinie]]<ref>B. Wachowiak, ''Szczecin w okresie przewagi państwa feudalnego 1478-1713'', ss. 254-257.</ref>.

Przypisywano mu również ojcostwo nieślubnego syna [[Jerzy (Georg) Herz|Jerzego (Georga) Herza]], który był późniejszym pastorem i kaznodzieją w [[Ryszewko (województwo zachodniopomorskie)|Ryszewku]] i [[Kozielice (powiat pyrzycki)|Kozielicach]] koło [[Pyrzyce|Pyrzyc]]. Współczesna genealogia podaje w wątpliwość tątę filiację<ref>E. Rymar, ''Rodowód książąt pomorskich'', s. 442.</ref><ref>J.W. Szymański, ''Książęcy ród Gryfitów'', s. 241.</ref>.