Bitwa pod Kałuszynem (1939): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Gruzin (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 9:
|miejsce = [[Kałuszyn]]
|terytorium = [[II Rzeczpospolita]]
|przyczyna = kampaniaofensywa wrześniowaniemiecka 1939 r.
|wynik = zwycięstwo Polaków
|strona1 = {{Państwo|POL|2RP}}
|strona2 = {{państwo|DEU|wariant=III Rzesza}}
|dowódca1 =
Linia 24:
|commons =
}}
 
{{Kampania wrześniowa}}
[[Plik:Złoty Ułan w Kałuszynie.JPG|mały|prawo|Pomnik upamiętniający szarżę kawalerii pod dowództwem rtm. Andrzeja Żylińskiego]]
'''Bitwa pod Kałuszynem''' została – bitwa stoczona w nocy z 11 na [[12 września]] [[1939]] r. przez oddziały [[1 Dywizja Piechoty Legionów|1 Dywizji Piechoty Legionów]] pod [[Kałuszyn]]em.
 
W opinii historyków{{jakich}}, była to jedna z najcięższych i najkrwawszych bitew Polskiego Września.
 
== Przebieg ==
Wileńska dywizja[[1 bojowyDywizja Piechoty Legionów]] szlak bojowy rozpoczęła w rejonie [[Narew|Narwi]]., [[Obrona Różana|Różana]] i Wyszkowa, tocząc boje [[Bitwa pod Pułtuskiem (1939)|pod Pułtuskiem]], [[Brok]]iem,Brokiem Kamieńczykiem…i Kamieńczykiem.
 
Już 10 września działania polskich armii coraz bardziej zaciskały niemieckie pułki piechoty wspierane przez artylerię i lotnictwo. 11 września dowódca Grupy Operacyjnej „Wyszków” i [[1 Dywizja Piechoty Legionów|1 Dywizji Piechoty Legionów]], otrzymał rozkaz przemarszu podległych mu wojsk w kierunku południowo-wschodnim na linii Kałuszyn – Łuków i osiągnął rejon [[Jakubów (powiat miński)|Jakubowa]]. [[Kałuszyn]] został zajęty przez wojska niemieckiego 44 pułku piechoty z [[11 Dywizja Piechoty (III Rzesza)|11 DP]] oraz oddziały [[Dywizja Pancerna Kempf|Dywizji Pancernej „Kempf”]] nadciągające z [[Siedlce|Siedlec]].
 
Bój pod Kałuszynem stoczony został w nocy z 11 na 12 września [[1939]] r. przez oddziały [[1 Dywizja Piechoty Legionów|1 Dywizji Piechoty Legionów]]. Dowódca związku taktycznego gen. brygady [[Wincenty Kowalski]], uzyskawszy informacje, że Niemcy okrążają 1 DP Legionów, postanowił przebić się przez kordon niemiecki w rejonie Kałuszyna.
 
Kałuszyn obsadziła niemiecka zmotoryzowana grupa ppłk. Gustava Wagnera, dowódcy III/44 pp 11 DP. Natomiast grupy „L” płk. Franza Landgrafa (dowódcy 7 pułku pancernego) i „St” SS-Standartenführera [[Felix Steiner|Felixa Steinera]] (dowódcy pułku SS „Deutschland”) z DPanc „Kempf”, miały zamknąć Polakom drogi odwrotu. 1 DPLeg ruszyła do Kałuszyna w dwóch kolumnach. Straż boczna 6 pp Leg. z dywizjonem 1 pal Leg. i 4 szwadronem 11 pułku miała przemaszerować przez Budy – Aleksandrów – Kałuszyn – Grodzisk – Jeziorki do rejonu Lipiny i [[Mrozy|Mrozów]]. Drugą kolumnę tworzyły siły główne dywizji 1 i 5 pp Leg. z pozostałymi dywizjonami 1 pal Leg. i 1 dac. Zgodnie z rozkazem gen. Kowalskiego, kolumna ruszyła szosą Łaziska – Ignaców na Kałuszyn, pod Leonowem kolumna miała podzielić się na dwa ugrupowania: pierwsze – 5 pp Leg. z dywizjonem 1 pal Leg. i 1 dac miała skręcić na południe na Cegłów i pomaszerować przez Kuflew – Jeruzal do Łukowa, drugie 1 pp Leg. z dywizjonem 1 pal Leg. Nie dochodząc do Kałuszyna, miała maszerować przez Olszewice – Mrozy – Kuflew do [[Jeruzal (powiat miński)|Jeruzala]]. W tym czasie miano współdziałać z [[Mazowiecka Brygada Kawalerii|Mazowiecką Brygadą Kawalerii]].