Front Ludowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
rozwinięcie genezy frontu ludowego
Linia 1:
'''Front Ludowy''' - określenie [[Koalicja wyborcza|koalicji]] tworzonych w latach 1935-1938 (po VII Kongresie [[Komintern]]u) przez partie [[komunizm|komunistyczne]] z partiami [[socjalizm|socjalistycznymi]] i, [[socjaldemokracja|socjaldemokratycznymi]] i liberalnymi, będących reakcją na przejecie władzy w [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] przez [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] i ekspansję ruchów [[faszyzm|faszystowskich]] w Europie<ref>Tadeusz Łepkowski, ''Słownik historii Polski'', Warszawa 1973 str.101.</ref>. Łącząc się w koalicje, przejmowałypartie władzędążyły wdo państwie,przejęcia wykorzystującwładzy demokratycznei proceduryutworzenia wyborcze,wspólnych arządów następniekoalicyjnych. tworzącRządy wspólnyFrontu rządLudowego koalicyjnypowstały we Francji, Hiszpanii (1936) i Chile (1938){{odn|Agnew|McDermott|1996s=122}}.
 
== Geneza ==
Koncepcja Frontu Ludowego została sformułowana przez [[Józef Stalin|Józefa Stalina]] i przedstawiona publicznie przez sekretarza generalnego [[Międzynarodówka Komunistyczna|Kominternu]], [[Georgi Dymitrow|Georgiego Dymitrowa]] na VII Kongresie Międzynarodówki Komunistycznej w 1935. Zastąpiła w praktyce partii komunistycznych doktrynę [[socjalfaszyzm]]u, sprowadzającą się do zakazu wchodzenia partii komunistycznych w koalicje z partiami socjaldemokratycznymi (określanymi jako socjalfaszystowskie). Doktryna socjalfaszyzmu (i walka [[Komunistyczna Partia Niemiec|KPD]] z [[SPD]]) była jedną z przyczyn dojścia [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] do władzy w [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] i obalenia ustroju demokratycznego w Niemczech. Polityka Frontu Ludowego miała zastosowanie m.in. we Francji i Hiszpanii, gdzie partie Frontu Ludowego utworzyły rząd. W [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] określana była przez [[Komunistyczna Partia Polski|KPP]] jako ''polityka jednolitofrontowa'' i dotyczyła współpracy organizacyjnej komunistów z częścią środowisk [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]].
Do 1933 roku partie komunistyczne na zachodzie kierowały się doktryną [[socjalfaszyzm]]u, sprowadzającą się do zakazu wchodzenia partii komunistycznych w koalicje z partiami socjaldemokratycznymi (określanymi jako socjalfaszystowskie). Doktryna socjalfaszyzmu (i walka [[Komunistyczna Partia Niemiec|KPD]] z [[SPD]]) była jedną z przyczyn dojścia [[Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników|NSDAP]] do władzy w [[Republika Weimarska|Republice Weimarskiej]] i obalenia ustroju demokratycznego w Niemczech.
 
Po dojściu Hitlera do władzy jedną z pierwszych decyzji nowego reżimu była delegalizacja wszystkich partii lewicowych i represje wobec nich{{odn|Agnew|McDermott|1996|s=122}}. W reakcji na te wydarzenia liderzy francuskiej i czeskiej partii komunistycznej, [[Maurice Thorez]] i [[Klement Gottwald]], wysłali telegram do kierownictwa [[Komintern]]u, w którym proponowali zawarcie sojuszu z socjaldemokratami{{odn|Agnew|McDermott|1996s=122}}. Sugestie te zostały odrzucone{{odn|Agnew|McDermott|1996s=122}}. Rok później doszło do wspólnego masowego strajku robotników we Francji przeciwko faszyzmowi, w którym [[Francuska Partia Komunistyczna]] maszerowała wspólnie z socjaldemokracją{{odn|Agnew|McDermott|1996s=124}}. Zostało to potępione w propagandzie ZSRR i wywołało podziały w obrębie francuskiej partii komunistycznej, Thorez był zwolennikiem frontu ludowego a jego rywal [[Jacques Doriot]], przeciwnikiem tej koncepcji{{odn|Agnew|McDermott|1996s=124}}.
 
W 1934 roku sekretarzem generalnym Kominternu został [[Georgi Dymitrow]], który był zwolennikiem szerokiego sojuszu partii lewicowych{{odn|Agnew|McDermott|1996s=124}}. Dmitrow próbował przekonać Stalina do zmiany strategii Kominternu{{odn|Agnew|McDermott|1996s=126}}. W październiku 1934 roku [[Maurice Thorez]] wygłosił przemówienie, gdzie oznajmił sojusz z socjaldemokratami i po raz pierwszy użył terminu "front ludowy"{{odn|Agnew|McDermott|1996s=127}}. W grudniu tego samego roku Stalin oficjalnie poparł zmianę strategii Kominternu, co było decydujące dla powstania frontu{{odn|Agnew|McDermott|1996s=127}}.
 
Zmiana ta była związana ze zmianami polityki zagranicznej ZSRR{{odn|Agnew|McDermott|1996s=127}}. W tym okresie ZSRR obawiał się agresji niemieckiej i dążył do sojuszu z Francją{{odn|Agnew|McDermott|1996s=127}}. W maju 1935 zawarto traktat o wzajemnej pomocy pomiędzy Francją a ZSRR{{odn|Agnew|McDermott|1996s=127}}.
 
Koncepcja Frontu Ludowego została przedstawiona publicznie przez sekretarza generalnego [[Międzynarodówka Komunistyczna|Kominternu]], [[Georgi Dymitrow|Georgiego Dymitrowa]] na VII Kongresie Międzynarodówki Komunistycznej, który trwał od 25 lipca do 21 sierpnia 1935{{odn|Agnew|McDermott|1996|s=130}}.
 
W [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]] określana była przez [[Komunistyczna Partia Polski|KPP]] jako ''polityka jednolitofrontowa'' i dotyczyła współpracy organizacyjnej komunistów z częścią środowisk [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]]{{fakt}}.
 
== Front Ludowy w Hiszpanii ==
Linia 18 ⟶ 29:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | tytuł=Comintern | isbn=9780333552834 | imię=Jeremy| nazwisko=Agnew | imię2=Kevin | nazwisko2=McDermott | wydawca=Macmillan Publishers Limited | rok=1996| odn=tak}}
 
{{Kontrola autorytatywna|WORLDCATID=}}