Pałac „Pod Baranami” w Krakowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia: drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 39:
[[Renesans]]owy pałac powstał w XVI wieku poprzez połączenie dwóch istniejących na jego miejscu gotyckich kamienic, przez ich ówczesnego właściciela [[Ludwik Decjusz|Justusa Ludwiga Decjusza]], sekretarza króla Zygmunta I Starego.
[[Plik:Odwach i ratusz krakowski w 1809.jpg|lewo|mały|325x325px|Pałac pod Baranami w 1809 r. - pierwszy z lewej]]
W roku 1577 pałac został zakupiony przez króla [[Stefan Batory|Stefana Batorego]] i w 1579 ofiarowany staroście lanckorońskiemu [[Kasper Bekiesz|Kasprowi Bekieszowi]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = | tytuł =Encyklopedia Krakowa | wydawca =Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce =Warszawa – Kraków | rok =2000 | strony =723 | isbn =83-01-13325-2}}</ref>. W tym czasie miał tam mieszkać wielki poeta węgierski [[Bálint Balassi]]. Następnie kamienica przeszła w ręce [[Katarzyna Lubomirska|Katarzyny z Lubomirskich Ostrogskiej]], a następnie w XVII wieku pałac przeszedł na własność książąt [[Radziwiłłowie|Radziwiłłów]], którzy dołączyli do niego jeszcze jedną kamienicę. Kolejnymi właścicielami byli [[Wielopolscy]]. W 1822 zakupił ją Artur Potocki i do rodziny Potockich należała do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Przeprowadzili oni w 1860 generalny remont pałacu, przy okazji podwyższając budynek o jedno piętro. W latach 1853-54 nad bramą od strony Rynku Głównego pojawiły się charakterystyczne trzy baranie głowy autorstwa [[Franciszek Maria Lanci|Franciszka Marii Lanciego]].
 
Do rąk [[Paweł Karol Sanguszko|Pawła Karola Sanguszki]] pałac trafił w 1709 roku poprzez drugą żonę, Mariannę z Lubomirskich<ref name=":0">http://mbc.malopolska.pl/Content/107696/rocznik_krakowski_2004_070.pdf</ref>. [[Janusz Aleksander Sanguszko]] otrzymał pałac krakowski wraz z ordynacją, przekazaną przez ojca w 1738 r.<ref name=":0" /> Niegospodarność syna doprowadziła do rozpadu ordynacji, przypieczętowanego tzw. [[Transakcja kolbuszowska|transakcją kolbuszowską]] z 1753 r. W związku z transakcją pozostaje zakup pałacu krakowskiego przez [[Hieronim Wielopolski|Hieronima Wielopolskiego]]<ref name=":0" />. On to przebudował pałac w formie barokowej, którą znamy z widoku [[Franciszek Placidi|Franciszka Placidiego]]<ref name=":0" />. Hieronim Wielopolski był właścicielem pałacu do 1772 roku<ref name=":0" />. W 1822 pałac kupił Artur Potocki i do rodziny Potockich należała do wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Przeprowadzili oni w 1860 generalny remont pałacu, przy okazji podwyższając budynek o jedno piętro. W latach 1853-54 nad bramą od strony Rynku Głównego pojawiły się charakterystyczne trzy baranie głowy autorstwa [[Franciszek Maria Lanci|Franciszka Marii Lanciego]].
 
Pomimo tej przebudowy zachowały się relikty dawnej architektury. Elementy [[Gotyk|gotyckie]] widoczne są w podziemiach, na parterze (izba gotycka) i w elewacjach niższych kondygnacji dziedzińca wewnętrznego. Natomiast w elewacjach zewnętrznych można dostrzec ślady dekoracji [[barok]]owych z XVIII wieku. Wnętrza pałacu kryją w sobie wystrój dekoracyjny z XVII, XVIII i XIX wieku<ref name="Marek Żukow-Karczewski, op. cit">Marek Żukow-Karczewski, op. cit.</ref>.