Jatagan: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m link prowadził do tylca broni palnej
poprawki stylistyczne, usunięcie bzdur pokroju "głownia rękojeści", ilustracje, okrojenie bezsensownie rozbudowanej galerii
Linia 1:
[[Plik:Ottoman yataganYataghan (yataghanSword) 1with Grip of Walrus Tusk Ivory LACMA M.85.237.92a-b.JPGjpg|thumb|100px400px|Jatagan]]
'''Jatagan''' – typowa dla niektórych krajów [[islam]]u (np. [[Turcja|Turcji]]) jednosieczna [[broń biała]] średniej długości (ok. 70 cm), o podwójnej krzywiźnie ostrza i charakterystycznej rękojeści. Jest dłuższa od [[kindżał]]u, ale krótsza od [[szabla|szabli]]. Jego zaletą było doskonałe wyważenie i dostosowanie do cięcia.
 
[[Ostrze (broń)|OstrzeGłownia]] jataganu jest lekko sierpowatesierpowata, przy [[Sztych (broń)|sztychu]] odgieteodgięta do tyłu z wydatnym [[tylec (broń biała)|tylcem]]. NieJatagan nie posiada [[jelec (broń)|jelca]], a jego specyficzną cechą są dwa języki otulającezintegrowana z obu stron [[głowniarękojeść|głownięrękojeścią]] rękojeści. [[Głowica (broń biała)|Głowica]] [[rękojeść|rękojeścigłowica]] jest rozdwojona, tworząca sylwetkę motyla (uformowana w dwa ucha podobne z wyglądu do zakończenia baraniej kości udowej). Okładzina rękojeści wykonywana była z dwóch płytek znitowanych w kilku punktach, wykonanych często z kłów morsa, kości słoniowej lub bydlęcej, rogu lub metalu (mosiądz, srebro). Zdobiona ornamentami z koralu i pokryta filigranem. Powierzchnia [[głownia|głowni]] jest gładka, zwykle zdobiona wschodnimi motywami dekoracyjnymi (z drutu mosiężnego lub srebrnego) oraz napisami [[język arabski|arabskimi]] (zazwyczaj imionami, np. Hassan, Muhammad, Ahmed).
 
UżywanaJatagany byłaużywane były od [[XVI wiek]]uwieku na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]]. Wywodzi{{fakt|Wywodzą się prawdopodobnie od greckiej [[machaira|machairy]] znanej już w [[starożytność|starożytności]]}}. Większość zachowanych okazów pochodzi z XVII i XIX wieku. Znane są okazy [[puginał]]ów z podobną rękojeścią nawet z [[Starożytny Iran#Iran prehistoryczny|Luristanu]] (ok. 2600 r. p.n.e.) oraz [[bagnet]]ów z krajów bałkańskich (np. z [[Serbia|Serbii]]) z [[XX wiek]]u.
 
<gallery>
Plik:Yataghan (sword) hilt, Ottoman Turkish, late 1700s - Higgins Armory Museum - DSC05556.JPG|Rękojeść
Plik:Yataghan.png|Szkic jataganów z książki [[Richard Burton|Richarda Burtona]] ''The Book of the Sword'' z 1884 r.
Plik:Yatagan MBA Lyon Inv1951-5.jpg|ZdjęcieEgzemplarz muzealnegoz jataganumuzeum zw [[Lyon]]u.
|Turecki jatagan z XVII wieku.
Plik:Yatagan.jpg|Zdjęcie muzealnego jataganu.
Plik:Yatagan MBA Lyon Inv1951-5.jpg|Zdjęcie muzealnego jataganu z [[Lyon]]u.
Plik:Yatagan Makriyannis.jpg|Zdjęcie muzealnego jataganu z [[Genewa|Genewy]].
Plik:Alkarski Momak detail.jpg|[[Chorwacja|Chorwacki]] jatagan za pasem tradycyjnego stroju.
Plik:Imperial Armoury Topkapi Istanbul (17).JPG|Jatagany ze zbrojowni muzeum [[Topkapı]] w [[Stambuł|Stambule]].
Plik:Imperial Armoury Topkapi Istanbul (19).JPG|Jatagany ze zbrojowni muzeum [[Topkapı]] w [[Stambuł|Stambule]].
Plik:Jatagan 1.jpg|Rysunek jataganu.
Plik:Jatagan.jpg|Rysunek jataganu.
</gallery>