|
Ślady osadnictwa w rejonie Serejów szacuje się na ok. IV w p.n.e. Znaleziono tam liczne narzędzia kamienne. Pierwsze pisemne wzmianki o Serejach znajdują się w źródłach krzyżackich z [[1384]] r. Wspomina się w nich jezioro ''Seirijaj'' i dużo ludzi koszących przy jeziorach i na polach. Przyjmuje się, że tereny te ([[Dzukia|Dzukija]]) były już w XII–XIII w. zasiedlone przez [[Jaćwingowie|Jaćwingów]], na co wskazują niektóre nazwy miejscowe – jezioro Gailieko- „gailis”- bialy, Seirijai, Paserninkai, w mowie Jaćwingów rdzeń „ser” w litewskim odpowiada „tek”.
[[2 września]] [[1511]] r. król polski [[Zygmunt I Stary|Zygmunt Stary]] podarował Sereje księciu [[Jerzy Radziwiłł Herkules|Jerzemu Radziwiłłowi]]. Podawana{{doprecyzuj|gdzie?}} informacja o tym, że [[1584]] r. ufundowano Serejach kościół pod wezwaniem NMP Szkaplerznej jest nieprawdziwa - chodziłchodziło o wzniesiony wtedy budynek zboru kalwińskiego, który katolicy przejęli siłą w latach "Potopu".<ref name=":0">J. Dyr, ''Akcja ratowania zborów kalwińskich w Polsce,'' „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, nr XVII, 1972, s. 191–201.</ref> Radziwiłłowie, którzy przeszli w okresie reformacji na kalwinizm wznieśli w Serejach kościół ewangelicko-reformowany i osiedlili tu wielu rzemieślników. W okresie „potopu” przez Sereje przechodziło wojsko cara Alekseja ([[1655]]). [[Ludwika Karolina Radziwiłł]], córka [[Bogusław Radziwiłł|Bogusława Radziwiłła]] wniosła Sereje jako [[posag]] do związku z Ludwikiem księciem neuburskim w [[1688]] r. Po jej śmierci w 1695 r. wskutek skomplikowanych działów spadkowych Sereje stały się własnością elektora brandenburskiego [[Fryderyk I Pruski|Fryderyka III Hohenzollerna]], a od [[1701]] r. króla pruskiego [[Fryderyk I Pruski|Fryderyka I]], jednakże formalnie pozostawały częścią [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]]. W rękach Hohenzollernów Sereje pozostawały do [[1806]] r., mimo że wcześniej w [[1793]] r. sejm grodzieński próbował na wniosek bp. Kossakowskiego wymusić na królu pruskim rezygnację z Serejów i [[Taurogi|Taurogów]]. W 1795 Sereje zostały częścią [[Królestwo Prus|Prus]] po [[III rozbiór Polski|III rozbiorze Polski]]. Po 1807 wraz z [[Suwalszczyzna|Suwalszczyzną]] część [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]], a od 1815 [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]]. Za Królestwa Polskiego istniała wiejska [[Sereje (gmina)|gmina Sereje]].
Sereje był świadkiem wielu kampanii wojennych ([[1812]], [[1914]]–[[1915]], [[1941]]–[[1944]]), jak też powstań narodowych ([[1831]], [[1863]]). Po powstańcach z 1830-31 i 1863-64 r. pozostały mogiły we wsiach Mockoniach, Stogastulpiach, Staciszkach. W 1870 roku miasteczko miało 3662 mieszkańców. Władze carskie odebrały prawa miejskie 31 maja 1870 w ramach represji po [[Powstanie styczniowe|powstaniu styczniowym]].
W pobliskiej wsi Paserniki znajduje się stare grodzisko, a we wsi Sagavo 100-letnia lipa.
== Znane osoby związane z Serejami ==
* [[Szymon Konarski (powstaniec)|Szymon Konarski]] (1808-1839), powstaniec
* [[Aleksander Stryjeński]] (1804-1875), oficer, kartograf, inżynier
* [[Kazimierz Szefer]] (1861-1939), duchowny kalwiński, naczelny kapelan ewangelicko-reformowany w II RP
== Galeria ==
|
