Figura zaszczytna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
wikizacja Linki wewnętrzne
meryt, źródła, przypisy #1Lib1Ref #1Lib1RefCEE
Linia 1:
'''Figura zaszczytna''' ({{fr.|pièce honorable}}) bądź '''geometryczna''' ({{fr.|géometrique}}){{odn|Szymański|2012|s=657-659}} – element [[tarcza herbowa|tarczy]] [[herb]]u. Jest typem [[Godło|godła]] heraldycznego, kategoryzowanym pod kątem cech zewnętrznych i godności{{odn|Szymański|2012|s=657-659}}.
 
Figury zaszczytne są jednym z popularniejszych w zachodnioeuropejskiej heraldyce [[godło|godeł]] heraldycznych, jednocześnie stosunkowo rzadkie w rodzimych [[heraldyka polska|polskich]] herbach.
Określa się tym mianem wszelkie figury powstałe z podziału tarczy herbowej, sięgające jej brzegów{{odn|Szymański|2012|s=657-659}}. Jedyną figurą zaszczytną nie stykającą się z brzegiem tarczy jest otok{{odn|Szymański|2012|s=657-659}}. Figury zaszczytne obowiązuje [[Alternacja heraldyczna|zasada alternacji]], czyli umieszczania [[Godło|godła]] w [[Tynktura (heraldyka)|kolorze]] metalu na barwie (lub na odwrót), lecz często spotyka się odstępstwa od tej reguły, np. figury typu ''w polu błękitnym słup czerwony'' itp.
Figury te mogą być w polu tarczy multiplikowane, zwykle przy zmniejszonej szerokości, co daje w efekcie np. pasiaste tło herbu (przy powtórzonym kilka razy pasie bądź prędze). W krajach o rozbudowanym języku [[blazonowanie|blazonowania]], np. [[Francja|Francji]], [[Anglia|Anglii]] każdy taki dodatkowy wariant podstawowej figury ma własną, ścisłą nazwę.
 
FiguryGodła te mogą być w polu tarczy multiplikowane, zwykle przy zmniejszonej szerokości, co daje w efekcie np. pasiaste tło herbu (przy powtórzonym kilka razy pasie bądź prędze){{odn|Szymański|2012|s=657-659}}. Wówczas jednak figury te przestają być zaszczytnymi{{odn|Szymański|2012|s=657-659}}. W krajach o rozbudowanym języku [[blazonowanie|blazonowania]], np. [[Francja|Francji]], [[Anglia|Anglii]] każdy taki dodatkowy wariant podstawowej figury ma własną, ścisłą nazwę{{odn|Szymański|2012|s=657-659}}.
Nazwa ''figury zaszczytne'' jest dawną nazwą polskiej heraldyki i może być dziś nieco myląca. Figura zaszczytna zastosowana w herbie nie musi i zazwyczaj nie oznacza jego [[Udostojnienie herbu|udostojnienia]]. Nazwa figury pochodzi od staropolskiego słowa ''szczyt'' (tarcza) i nie powinna być kojarzona z obecnym znaczeniem słowa ''zaszczyt''.
 
Nazwa ''figury zaszczytne'' jest dawną nazwą polskiej heraldyki i może być dziś nieco myląca. Figura zaszczytna zastosowana w herbie nie musi i zazwyczaj nie oznacza jego [[Udostojnienie herbu|udostojnienia]]{{fakt}}. Nazwa figury pochodzi od staropolskiego słowa ''szczyt'' (tarcza) i nie powinna być kojarzona z obecnym znaczeniem słowa ''zaszczyt''{{fakt}}.
 
== Przykłady figur zaszczytnych spotykanych w polskich herbach ==
Linia 40 ⟶ 41:
* [[Godło]]
* [[Herb]]
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj|autor=[[Józef Szymański (historyk)|Józef Szymański]]|tytuł=Nauki pomocnicze historii|wydanie=6|wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN|data=2012|miejsce=Warszawa|odn=tak|isbn=9788301161712}}
 
{{commonscat|Heraldic figures on shields}}