Boćki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Iwan Sapieha przystąpił do unii florenckiej w 1501, nie był katolikiem.
Konarski (dyskusja | edycje)
Linia 43:
 
==Historia==
* [[3 grudnia]] [[1502]] – najstarsza znana wiadomość o Boćkach – wzmianka dotycząca zamiany dóbr między [[Iwan Sapieha (zm. 1517)|Iwanem Sapiehą]] wojewodą witebskim, marszałkiem i sekretarzem królewskim oraz ziemianami mielnickimi – Stanisławem Montewiczem i Iwaszkiem Hlebowiczem. W zamian za Bereżnicę otrzymał [[Iwan Sapieha (zm. 1517)]] wieś ''Botki'' (według dokumentów znajdujących się niegdyś w archiwum Potockich w Boćkach), nastąpiło w Piotrkowie. [[Iwan Sapieha (zm. 1517)|Iwan Sapieha (po przejściu na katolicyzm w 1491 r. - Jan Sapieha)]] był według Potockiego protoplastą rodu i potomkiem Sunigały, kasztelana [[Troki|trockiego]]. Początkowo był pisarzem koronnym, następnie zaś wojewodą [[Witebsk|witebskim]] i starostą [[Bracław|bracławskim]]. Od niego wywodziła się [[Sapiehowie-Różańscy|Siewierska czyli Czerejska linia Sapiehów]]. [[Iwan Sapieha (zm. 1517)|Iwan Sapieha]] był jednym z najznaczniejszych ruskichlitewskich dygnitarzy [[Wielkie Księstwo Litewskie|Wielkiego Księstwa Litewskiego]], od [[1513]] pierwszym wojewodą podlaskim. Otrzymał za swe zasługi dobra [[Kodeń]] nad [[Bug]]iem, stając się protoplastą [[Sapiehowie-Kodeńscy|podlaskiej linii rodu Sapiehów]]. Wprawdzie swoimi podlaskimi majątkami Iwan zarządzał tylko kilka lat, gdyż zmarł już w [[1517]], jednak w Kodniu zdążył zapoczątkować budowę rezydencji, wznosząc obok założonego przez siebie na prawie magdeburskim miasta, murowany zamek. RozszerzyłTakże teżw Dubnie koło Bociek wybudował dla siebie rezydencją. Rozszerzył dobra kodeńskie poprzez kupno nowych majątków i nadania od wielkiego księcia litewskiego, a w samym Kodniu ufundował cerkiew. Podobnie postąpił w Boćkach, które też podniósł do rangi miasta. Z jego osobą wiąże się też prawdopodobnie założenie pierwszej drukarni tłoczącej księgi [[cyrylica|cyrylicą]], która od połowy lat 80. XV w. do [[1491]] działała w [[Kraków|Krakowie]]. Wieś leżała na pograniczu nacji i kultur, zasiedlana od zachodu przez szlachtę [[Mazowsze|mazowiecką]] a od wschodu przez przybyszów [[Ruś|ruskich]]. Leżały dobra boćkowskie na [[Podlasie|Podlasiu]], w ziemi bielskiej, ale blisko stąd było także do ziemi drohickiej i mielnickiej, a i do powiatu kamienieckiego z województwa brzesko-litewskiego. Siedemnastowieczny prawosławny polemista ukraiński Zacharja Kopysteński wspominał w swych pismach krakowskie starodruki, znajdujące się i na Podlasiu, w ziemi bielskiej, w Boćkach, w majętności pana [[Bohdan Sapieha (syn Pawła)|Bohdana Sapiehy]] (chodzi o jednego z potomków Iwana). Iwan Sapieha musiał więc posiadać dość znaczną ilość tych ksiąg, skoro obdarował nimi cerkiew w Boćkach, których właścicielem został niemal dwadzieścia lat po likwidacji krakowskiej oficyny wydawniczej. Zgodnie z tradycją genealogiczną rodu Sapiehów, miejscem śmierci Iwana Sapiehy była wieś Dubno wchodząca w skład dóbr boćkowskich, zaś pierwszym miejscem pochówku [[cerkiew (budynek)|cerkiew]]kościół w Boćkach. W [[1520]] jego syn [[Paweł Sapieha (syn Iwana)|Paweł]] na ojcowskim grobie miał umieścić kamienną płytę z obszernym epitafium spisanym w języku ruskim (w chwili obecnej płyta znajduje się w cerkwi św. Ducha w Kodniu).
[[Image:Herb Lis.jpg|thumb|200px|right|Herb Sapiehów - [[Lis (herb szlachecki)|Lis]]]]
* W [[1509]] [[Iwan Sapieha (zm. 1517)|Iwan Sapieha]] otrzymał od króla [[Zygmunt I Stary|Zygmunta I]] ''na wieczne czasy'' cztery wsie z prawem lokowania miasta oraz budowy zamku. Dla szybszego rozwoju miasta król nadał mu [[prawo magdeburskie]] z wszelkimi odnoszącymi się doń przywilejami dla nowo osiedlających się oraz zezwolił właścicielowi wyznaczyć wójta z nieograniczoną władzą (z [[prawo miecza|prawem miecza]]), w granicach miasta budować karczmy dla sprzedaży piwa, wina i miodu. Ponadto miasto otrzymało zezwolenie na odbywanie trzech jarmarków rocznie oraz targów tygodniowych (w piątek). Na mocy tego przywileju miasto Boćki zlokalizowano przypuszczalnie w pobliżu istniejącej wsi.