2015: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Styczeń: drobne techniczne
m drobne techniczne
Linia 2:
 
== Rok 2015 ogłoszono ==
* Rokiem [[Jan Paweł II|św. Jana Pawła II]] (''w 10 rocznicę śmierci'')<ref name="autonazwa1">{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20160304233548/http://www.ajd.czest.pl/news,details,2762 |tytuł = Jan Paweł II i Jan Długosz patronami roku 2015 |data = 11 listopada 2014 |opublikowany = ajd.czest.pl |data dostępu = 2014-11-11}}</ref><ref>{{Monitor Polski|2014|1200}}.</ref>
* Rokiem [[Jan Długosz|Jana Długosza]] (''w 600 rocznicę urodzin'')<ref name="autonazwa1" /><ref>{{Monitor Polski|2014|1198}}.</ref>
* Rokiem Polskiego Teatru ''(w 250 rocznicę powstania [[Teatr Narodowy (Warszawa)|Teatru Narodowego w Warszawie]])''<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.radiopik.pl/6,22526,w-2015-r-upamietnienie-jana-pawla-ii-dlugosza-i- |tytuł = 2015 rokiem Teatru Publicznego |data = 11 listopada 2014 |opublikowany = radiopik.pl |data dostępu = 2014-11-11}}</ref><ref>{{Monitor Polski|2014|1199}}.</ref>
* Międzynarodowym Rokiem Światła i Technologii Wykorzystujących Światło<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.ptf.net.pl/pl/aktualnosci/informacje-biezace/iyl-2015/ |tytuł = UNESCO i Europejskie Towarzystwo Świetlne ogłosiły rok 2015 Międzynarodowym Rokiem Światła i Technologii Wykorzystujących Światło |data = 8 października 2014 |opublikowany = ptf.net.pl |data dostępu = 2014-10-08}}</ref>
* Rokiem Współpracy Rozwojowej<ref>{{Cytuj stronę |url = http://web.archive.org/web/20160328045811/http://www.pah.org.pl/nasze-dzialania/40/4266/rok_ogloszony_rokiem_wspolpracy_rozwojowej |tytuł = Unia Europejska ogłosiła Rok 2015 rokiem współpracy rozwojowej |data = 8 października 2014 |opublikowany = ptf.net.pl |data dostępu = 2014-10-08}}</ref>
* Rokiem [[Jan Nepomucen Potocki (1867–1942)|Jana Potockiego]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://polskaniezwykla.pl/web/content/show,92,rok-jana-potockiego-2015.html |tytuł = 2015 rokiem Jana Potockiego |data = 11 listopada 2014 |opublikowany = polskaniezwykla.pl |data dostępu = 2014-11-11}}</ref>
* Rokiem [[Gniezno|Gniezna]] – Miasta Królów<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.koronacjakrolewska.pl/78-aktualnosci/97-rok-2015-rokiem-miasta-krolow |tytuł = 2015 rokiem Miasta Gniezna |data = 11 listopada 2014 |opublikowany = koronacjakrolewska.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20141111150458/http://www.koronacjakrolewska.pl/78-aktualnosci/97-rok-2015-rokiem-miasta-krolow |zarchiwizowano = 2014-11-11 |data dostępu = 2014-11-11}}</ref>
* Rokiem Pamięci Ofiar [[Deportacje Górnoślązaków do ZSRR w 1945|Tragedii Górnośląskiej 1945]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.starostwo.bielsko.pl/730-rok-2015-rokiem-pamieci-ofiar-tragedii-gornoslaskiej |tytuł = Sejmik Województwa Śląskiego ogłosił rok 2015 Rokiem Pamięci Ofiar Tragedii Górnośląskiej |data = 11 listopada 2014 |opublikowany = starostwo.bielsko.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20141111154133/http://www.starostwo.bielsko.pl/730-rok-2015-rokiem-pamieci-ofiar-tragedii-gornoslaskiej |zarchiwizowano = 2014-11-11 |data dostępu = 2014-11-11}}</ref>
* Rokiem [[Kazimierz Paździor|Kazimierza Paździora]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.radom.sport.pl/sport-radom/1,130876,16923911,Bokserski_rok_2015__rokiem_Kazimierza_Pazdziora.html |tytuł = Polski Związek Bokserski ogłosił Rok 2015 rokiem Kazimierza Paździora |data = 11 listopada 2014 |opublikowany = radom.sport.pl |data dostępu = 2014-11-11}}</ref>
* Międzynarodowym Rokiem [[Gleba|Gleb]]<ref>{{Cytuj |url = https://web.archive.org/web/20150419045710/https://www.iuss.org/index.php?article_id=22 |tytuł = International Year of Soils |data dostępu = 2015-04-16 |opublikowany = IUSS |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.fao.org/soils-2015/en/ |tytuł = 2015 International Year of Soils |opublikowany = [[Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa|FAO]] |język = en |data dostępu = 2015-04-16}}</ref>
 
== Wydarzenia w Polsce ==
Linia 20:
* [[11 stycznia]] – [[Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy|XXIII finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy]].
* [[8 stycznia|8]]–[[18 stycznia]] – protesty górników na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]]<ref>{{Cytuj |autor = Redakcja |tytuł = Strajk na Śląsku: "Trumna" Kopacz, groźby Dudy i kilkunastotysięczny marsz w Bytomiu ZDJĘCIA+WIDEO |data = 2015-01-14 |data dostępu = 2023-01-26 |opublikowany = Dziennik Zachodni |url = https://dziennikzachodni.pl/strajk-na-slasku-trumna-kopacz-grozby-dudy-i-kilkunastotysieczny-marsz-w-bytomiu-zdjeciawideo/ar/c3-3714012 |język = pl}}</ref>.
* [[22 stycznia]] – w wyniku rozłamu w [[Kongres Nowej Prawicy|KNP]] powstała partia polityczna [[Nowa Nadzieja (polska partia polityczna)|KORWiN]]<ref>{{cytuj stronę|url= http://web.archive.org/web/20150122151205/http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/korwin-nowa-partia-korwin-mikkego,508239.html |tytuł=KORWiN. Nowa partia Korwin-Mikkego |opublikowany=tvn24.pl |data=22 stycznia 2015}}</ref>.
 
=== Luty ===
* [[4 lutego]] – [[Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|marszałek Sejmu]] [[Radosław Sikorski]] ustanowił datę [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2015 roku|wyborów prezydenckich]] na [[10 maja]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/wybory-prezydenckie-odbeda-sie-10-maja,511972.html |tytuł = Głosujemy 10 maja. Radosław Sikorski ogłosił termin wyborów prezydenckich |opublikowany = tvn24.pl |data dostępu = 2015-02-04}}</ref>.
* [[5 lutego]] – [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|prezydent]] [[Bronisław Komorowski]] ogłosił swój start o reelekcję w wyborach prezydenckich w 2015<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.tvn24.pl/komorowski-startuje-w-wyborach-prezydenckich,512434,s.html |tytuł = Komorowski ogłosił swój start w wyborach prezydenckich |opublikowany = tvn24.pl |data dostępu = 2015-02-05}}</ref>.
 
=== Marzec ===
Linia 33:
 
=== Maj ===
* [[10 maja]] – I tura [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2015 roku|wyborów prezydenckich]]. Żaden z kandydatów nie uzyskał minimum połowy głosów, do II tury przeszli [[Bronisław Komorowski]] i [[Andrzej Duda]]<ref name="obwieszczenie1">{{Cytuj stronę|url= http://prezydent2015.pkw.gov.pl/pliki/1_Obwieszczenie.pdf |tytuł=Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 11 maja 2015 r. o wynikach głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2015 r. |opublikowany=pkw.gov.pl |data dostępu=2015-05-12}}</ref>.
* [[24 maja]] – II tura wyborów prezydenckich; kandydat [[Prawo i Sprawiedliwość|PiS]] Andrzej Duda zwyciężył w [[Wybory prezydenckie w Polsce w 2015 roku|wyborach]] otrzymując 51,55% głosów ważnych (8 630 627 głosów), pokonując urzędującego prezydenta Bronisława Komorowskiego, który otrzymał 48,45% głosów ważnych (8 112 311 głosów)<ref>{{Cytuj |url = https://web.archive.org/web/20150707172335/http://prezydent2015.pkw.gov.pl/aktualnosci/0/93_Obwieszczenie_Panstwowej_Komisji_Wyborczej_z_dnia_25_maja_2015_r_o_wynikach_ponownego_glosowania_i_wyniku_wyborow_Prezydenta_Rzeczypospolitej_Polskiej |tytuł = Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 maja 2015 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej |data dostępu = 2015-05-25 |opublikowany = Państwowa Komisja Wyborcza |język = pl}}</ref>.
* [[29 maja]] – tragiczny wypadek [[Wiatrakowiec|wiatrakowca]] pod [[Brzeg Dolny|Brzegiem Dolnym]].
Linia 41:
* [[8 czerwca]] – przez południe Polski przeszła [[Tornado|trąba powietrzna]].
* [[15 czerwca]] – w [[Grodzisk Mazowiecki|Grodzisku Mazowieckim]] odsłonięto [[Pomnik Kolejarza w Grodzisku Mazowieckim|Pomnik Kolejarza]]<ref name="kurier">{{Cytuj |tytuł = Kurier Południowy<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |data dostępu = 2017-11-19 |opublikowany = www.kurierpoludniowy.pl |url = http://www.kurierpoludniowy.pl/wiadomosci.php?art=15281}}</ref>.
* [[23 czerwca]] – [[Radosław Sikorski]] ustąpił ze stanowiska [[Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|marszałka Sejmu RP]]<ref>{{Cytuj stronę|url= https://web.archive.org/web/20160501012732/http://www.tvn24.pl/radoslaw-sikorski-rezygnuje-ze-stanowiska-marszalka-sejmu,553683,s.html |tytuł=Radosław Sikorski rezygnuje ze stanowiska marszałka Sejmu|autor= |data=23 czerwca 2015 |opublikowany=tvn24.pl |data dostępu=2015-06-23}}</ref>.
* [[25 czerwca]] – [[Małgorzata Kidawa-Błońska]] została wybrana na stanowisko [[Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|marszałka Sejmu RP]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Głosowanie nr 1 na 95. posiedzeniu Sejmu - Sejm Rzeczypospolitej Polskiej |data = 2015-06-25 |data dostępu = 2023-01-26 |opublikowany = sejm.gov.pl |url = https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/agent.xsp?symbol=glosowaniaL&NrKadencji=7&NrPosiedzenia=95&NrGlosowania=1}}</ref>; Sejm uchwalił nową ustawę o [[Trybunał Konstytucyjny (Polska)|Trybunale Konstytucyjnym]]<ref>{{Dziennik Ustaw|2015|1064}}.</ref>.
 
Linia 53:
 
=== Wrzesień ===
* [[6 września]] – przeprowadzono [[Referendum w Polsce w 2015 roku|referendum ogólnokrajowe]] i frekwencja wyniosła 7,80%<ref>{{Cytuj stronę |url = https://archive.is/20150907075903/http://referendum2015.pkw.gov.pl/341_Polska |tytuł = Wyniki Referendum Ogólnokrajowe |opublikowany = referendum2015.pkw.gov.pl/ |data dostępu = 2015-09-07}}</ref>.
 
=== Październik ===
* [[1 października]] – w [[Filharmonia Narodowa|Filharmonii Narodowej]] rozpoczął się [[XVII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina]] w Warszawie, w którym wzięło udział 78 pianistów z 20 państw.
* [[21 października]] – [[Cho Seong-jin]] z Korei Południowej zdobył złoty medal w XVII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie.
* [[25 października]] – odbyły się [[Wybory parlamentarne w Polsce w 2015 roku|wybory parlamentarne w Polsce]]. Do Sejmu weszło 5 partii. Po raz pierwszy od 1989 roku zwycięski komitet wyborczy, PiS który zdobył 37,58% (235 mandatów), zdobył większość umożliwiającą sformowanie samodzielnego rządu, do Sejmu dostały się także: PO, Kukiz’15, Nowoczesna i PSL, a poza parlamentem znalazła się lewica<ref>{{Cytuj stronę |url = https://parlament2015.pkw.gov.pl/349_Wyniki_Sejm.html |tytuł = PKW {{!}} Wybory do Sejmu RP i Senatu RP |opublikowany = parlament2015.pkw.gov.pl |data dostępu = 2015-11-01}}</ref>.
 
=== Listopad ===
Linia 65:
** prezydent [[Andrzej Duda]] przyjął dymisję premier [[Ewa Kopacz|Ewy Kopacz]] i jej [[Rząd Ewy Kopacz|rządu]].
** [[Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej|Marszałka Sejmu]] wybrano [[Marek Kuchciński|Marka Kuchcińskiego]] ([[Prawo i Sprawiedliwość|PiS]]), a na [[Marszałek Senatu Rzeczypospolitej Polskiej|Marszałka Senatu]] – [[Stanisław Karczewski|Stanisława Karczewskiego]] (również PiS).
* [[16 listopada]] – zaprzysiężenie [[Rząd Beaty Szydło|Rady Ministrów Beaty Szydło]] i inauguracyjne posiedzenie rządu<ref name="polskieradio">{{Cytuj stronę |url = http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1545176,Rzad-Beaty-Szydlo-uroczyscie-zaprzysiezony-Prezydent-dziekuje-ze-tak-szybko |tytuł = Rząd Beaty Szydło uroczyście zaprzysiężony. „Stajemy dziś przed wami, jako jedni z was” |data = 2015-11-16 |opublikowany = Polskie Radio |język = pl |data dostępu = 2016-04-23}}</ref>.
* [[22 listopada|22]]/[[23 listopada]] – [[zaginięcie Ewy Tylman]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Ewa Tylman prawdopodobnie nie żyje, jej kolega zatrzymany – tvp.info<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |data dostępu = 2017-11-20 |opublikowany = tvp.info |url = https://www.tvp.info/22887677/policja-ewa-tylman-nie-zyje-zatrzymano-znajomego-kobiety-ktory-ja-odprowadzal-mogl-przyczynic-sie-do-jej-smierci |język = pl}}</ref>.
 
=== Grudzień ===
 
* [[30 grudnia]] – [[Sejm Rzeczypospolitej Polskiej|Sejm RP]] uchwalił [[Nowelizacja|nowelizację]] [[Ustawa o radiofonii i telewizji|ustawy o radiofonii i telewizji]], na mocy której od [[Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji|Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji]] (KRRiT) kompetencje organu powołującego i odwołującego zarządy i rady nadzorcze [[Telewizja Polska|Telewizji Polskiej]] i [[Polskie Radio|Polskiego Radia]] przejęło [[Ministerstwo Skarbu Państwa]] i wygaszającą kadencje dotychczasowych zarządów TVP i PR{{r|ustawa2015fakt}}.
 
== Wydarzenia na świecie ==
Linia 160:
* [[10 września]] – dokonano naukowego opisu [[Homo naledi]], nieznanego wcześniej [[Antropogeneza|gatunku człowieka]], którego skamieniałe szczątki znaleziono w [[2013]] w [[Południowa Afryka|Południowej Afryce]].
* [[11 września]] – w wyniku [[Katastrofa budowlana w Mekce (2015)|katastrofy budowlanej w Mekce]] zginęło ponad 117 osób, a ponad 393 zostało rannych. Na skutek burzy doszło tam do przewrócenia [[Żuraw (urządzenie dźwignicowe)|dźwigu]].
* [[14 września]] – Pierwszy raz w historii udało się zarejestrować [[Fala grawitacyjna|fale grawitacyjne]]. Obserwacja została dokonana przez oba detektory [[LIGO]] jednocześnie<ref name="caltech_20160211">{{Cytuj stronę |url = https://www.ligo.caltech.edu/news/ligo20160211 |tytuł = Gravitational Waves Detected 100 Years After Einstein’s Prediction |autor = |opublikowany = [[California Institute of Technology|Caltech]] |data = 2016-02-11 |język = en |data dostępu = 2016-02-11}}</ref><ref name="mit_20160211">{{Cytuj stronę |url = http://news.mit.edu/2016/ligo-first-detection-gravitational-waves-0211 |tytuł = Scientists make first direct detection of gravitational waves |autor = Jennifer Chu |opublikowany = [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]] |data = 2016-02-11 |język = en |data dostępu = 2016-02-11}}</ref>.
* [[15 września]] – [[Malcolm Turnbull]] zastąpił [[Tony Abbott|Tony’ego Abbotta]] na stanowisku lidera [[Liberalna Partia Australii|Liberalnej Partii Australii]], stając się tym samym nowym [[Premierzy Australii|premierem Australii]].
* [[17 września]] – wojsko w [[Burkina Faso|Burkinie Faso]] poinformowało o obaleniu tymczasowego prezydenta [[Michel Kafando|Michela Kafando]] i przejęciu władzy w kraju.
* [[22 września]] – [[Sądy federalne w Stanach Zjednoczonych|Sąd federalny w Stanach Zjednoczonych]] orzekł, że Warner/Chappell Music nie jest posiadaczem [[Prawo autorskie|praw autorskich]] do tekstu najbardziej popularnego anglojęzycznego utworu ''[[Happy Birthday to You]]''.
* [[24 września]]:
** papież [[Franciszek (papież)|Franciszek]] jako pierwszy w historii Zwierzchnik [[Kościół katolicki|Kościoła katolickiego]] przemawiał w [[Kongres Stanów Zjednoczonych|Kongresie Stanów Zjednoczonych]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://wiadomosci.onet.pl/swiat/franciszek-jako-pierwszy-papiez-przemawia-w-kongresie-usa/83f8yf |tytuł = Franciszek jako pierwszy papież przemawia w Kongresie USA |opublikowany = [[onet.pl]] |data dostępu = 2015-09-24}}</ref>.
** co najmniej 1100 osób zostało [[Panika w Mekce (2015)|stratowanych]] podczas dorocznej [[Pielgrzymki w islamie|pielgrzymki]] do [[Mekka|Mekki]].
* [[28 września]] – [[NASA]] ogłosiła, że znaleziono dowody na obecność ciekłej słonej wody na powierzchni [[Mars]]a.
Linia 194:
** w [[Rwanda|Rwandzie]] w [[Referendum w Rwandzie w 2015 roku|referendum]] przyjęto zniesienie limitu kadencji prezydenckich.
** papież Franciszek uznał cud za wstawiennictwem bł. [[Matka Teresa z Kalkuty|Matki Teresy z Kalkuty]].
* [[18 grudnia]] – premiera filmu ''[[Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy|Gwiezdne wojny: część VII]]''<ref>{{Cytuj stronę |url = http://insidemovies.ew.com/2013/11/07/star-wars-episode-vii-release-set-for-december-18-2015-breaking/ |tytuł = 'Star Wars: Episode VII’: Release set for December 18, 2015 |nazwisko autor= Anthony Breznican |imię = Anthony |data = 2013-11-07 |opublikowany = Entertainment Weekly |język = en |archiwum = https://web.archive.org/web/20140827230712/http://insidemovies.ew.com/2013/11/07/star-wars-episode-vii-release-set-for-december-18-2015-breaking/ |zarchiwizowano = 2014-08-27 |data dostępu = 2014-05-05}}</ref>
* [[19 grudnia]] – [[Rada Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych|Rada Bezpieczeństwa ONZ]] przyjęła jednogłośnie rezolucję, której celem jest odcięcie [[Państwo Islamskie|Państwu Islamskiemu]] dostępu do międzynarodowego [[System finansowy|systemu finansowego]] i ograniczenie zysków tej [[dżihad]]ystycznej organizacji z przemytu [[Ropa naftowa|ropy]] i [[Antyk (przedmiot)|antyków]].
* [[21 grudnia]] – Pierwszy start rakiety Falcon 9 połączony z udanym lądowaniem I stopnia rakiety nośnej<ref>{{Cytuj |tytuł = SpaceX |data dostępu = 2020-07-10 |opublikowany = SpaceX |url = http://www.spacex.com/ |język = en}}</ref>