Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów: Różnice pomiędzy wersjami

}}

[[Plik:Yevgen Konovalec.jpg|160px|thumb|[[Jewhen Konowalec]]]]

 

OUN kierowała się [[ideologia|ideologią]] integralnego [[nacjonalizm ukraiński|ukraińskiego nacjonalizmu]]<ref>Przez część badaczy uznawanego za odmianę [[faszyzm]]u. Por. [[Wiktor Poliszczuk]]: ''Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana faszyzmu.'' t. 1, ''Zasady ideologiczne nacjonalizmu ukraińskiego. Ukraiński ruch nacjonalistyczny: struktura organizacyjna i założenia programowe'', Toronto 1998, {{ISBN|0-9699444-8-9}}, passim; John A. Armstrong: ''Ukrainian Nationalism.'' wyd. II, Columbia University Press, New York 1963, s. 19, 280 [za:] [[Władysław Filar (pułkownik)|Władysław Filar]]: ''Rozwój ukraińskiego ruchu niepodległościowego na Wołyniu w latach 1939–1944. Powstanie UPA'', [w:] ''Polska – Ukraina: trudne pytania'' t. 1-2, Warszawa 1998, {{ISBN|83-908944-0-8}}, s. 89, przyp.2.</ref><ref>Uzgodnienia i rozbieżności między historykami polskimi i ukraińskimi zanotowane w czasie IX i X seminarium historycznego ''Stosunki polsko-ukraińskie w latach II wojny światowej'' Warszawa, 6-10 listopada 2001, [w:] ''Polska – Ukraina: trudne pytania'' t. 9, Warszawa 2002, {{ISBN|83-915111-5-4}}, s. 409.</ref>, dążąc do zbudowania na ziemiach uznawanych przez nią za ukraińskie niepodległego państwa<ref>OUN miała zmierzać do „odzyskania, budowy, obrony i powiększenia „niezależnego, zjednoczonego państwa ukraińskiego” (Ukrajinska Samostijna Soborna Derżawa – USSD), które miało objąć wszystkie „ukraińskie ziemie etnograficzne”, czyli te, które we wczesnym średniowieczu były, zdaniem nacjonalistów, zasiedlone przez Ukraińców. Zastrzeżono, iż granice przyszłego państwa muszą być jak najlepsze do obrony, co, jak się wydaje, oznaczało przyznanie sobie prawa do włączenia w jego skład także ziem nawet przez nacjonalistów nie uznawanych za ukraińskie. O imperialnych pokusach, czy wręcz fantazjach istniejących wśród nacjonalistów ukraińskich świadczy również opinia wyrażona przez jednego z teoretyków wojskowych OUN płk. [[Mychajło Kołodzinskyj|Mychajła Kołodzynskiego]] w pracy pt. „Ukraińska doktryna wojenna”: „Chcemy nie tylko opanować ukraińskie miasta, ale stratować ziemie wroga, zdobyć wrogie stolice i na ich zgliszczach oddać salut Imperium Ukraińskiemu. Chcemy wygrać wojnę wielką i okrutną, wojnę, która zrobi z nas włodarzy [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]]”, [w:] [[Grzegorz Motyka (historyk)|Grzegorz Motyka]], ''Ukraińska partyzantka 1942–1960'', Warszawa 2006, {{ISBN|83-7399-163-8}}, s. 48.</ref> o ustroju zbliżonym do [[faszyzm]]u<ref>{{Cytuj|autor = Grzegorz Motyka; Rafał Wnuk |tytuł = Pany i rezuny. Współpraca AK-WiN i UPA. 1945–1947 |data = 1997 |isbn = 83-86857-72-2 |miejsce = Warszawa |wydawca = „Volumen” |s = 35 |oclc = 830467287 }}</ref><ref>''Bandera dążył do uczynienia z Ukrainy jednopartyjnej faszystowskiej dyktatury bez mniejszości narodowych'' – [[Timothy Snyder]], ''A Fascist Hero in Democratic Kiev'', [w:] The New York Review of Books [http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2010/feb/24/a-fascist-hero-in-democratic-kiev/].</ref>. W praktyce działała [[konspiracja|konspiracyjnie]], głównie w [[II Rzeczpospolita|II Rzeczypospolitej]]<ref>A także na [[Migracja ludności|emigracji]] (m.in. [[Czechosłowacja]]).</ref><ref>Timothy Snyder, ''Rekonstrukcja narodów. Polska, Ukraina, Litwa i Białoruś 1569–1999'', Sejny 2009, s. 162-163, {{ISBN|978-83-86872-78-7}}.</ref>, prowadząc działalność [[terroryzm|terrorystyczną]], [[dywersja|dywersyjną]], szkoleniową i [[propaganda|propagandowo]]-[[oświata|oświatową]]<ref>Timothy Snyder, ''Rekonstrukcja...''', op. cit., s. 162.</ref><ref>Zob. [[Lucyna Kulińska]], ''Działalność terrorystyczna i sabotażowa nacjonalistycznych organizacji ukraińskich w Polsce w latach 1922–1939'', Kraków 2009, {{ISBN|978-83-7188-147-3}}, passim.</ref><ref>P. Wieczorkiewicz, ''Historia polityczna Polski 1935-1945'', Poznań 2014, s. 390.</ref>.