Piotr Skarga: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Sze01 (dyskusja | edycje)
Redakcja informacji w oparciu o rzetelne źródła. Poprzednie zdanie nie przedstawia w szczególe kontekstu i dodatkowo zawierało błąd ("wbrew ówczesnemu prawu")
m Wycofano edycje użytkownika Sze01 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Tomasz Raburski.
Znaczniki: Wycofanie zmian Wycofane Link do ujednoznacznienia
Linia 48:
 
== Rodzina ==
Piotr Skarga urodził się 2 lutego 1536 roku, jednak nie w samym Grójcu<ref>M., Dzieduszyckilecz -na ''Piotrpółnoc Skargaod imiasta jegoprzy wiekdrodze do Tomwsi I[[Kobylin (powiat grójecki)|Kobylin]],'' Krakówgdzie 1868mieszkali (s.jego 150)rodzice. AutorJego wskazujeojcem miejscebył urodzeniaprawdopodobnie ks.młynarz Skargi,Michał podkreślającSkarga{{odn|Tazbir|1978|s=16}}, żea zgadzająmatką sięAnna zŚwiętek. tymOd wszyscy1593 życiopisarzeroku matka Piotra Skargi iwystępuje aktaw publiczne.dokumentach </ref>.pod Jegonazwiskiem ojcemŚwiętkowska, byłbyć prawdopodobniemoże młynarzaby Michałzatrzeć Skarga[[plebs|plebejskie]] korzenie i wspierać tezę o szlacheckim jej [[Szlachta w Polsce|szlacheckim pochodzeniu]]{{odn|Tazbir|1978|s=16-17}},. aDziadkiem matkąPiotra AnnaSkargi Świętkowska<ref>Mbył Jan Powęski. DzieduszyckiWedług -[[Janusz ''PiotrTazbir|Janusza SkargaTazbira]] iwiele jegoprzemawia wiekza tym, Tomże IPowęscy byli [[Kmieć|kmieciami]],'' Krakówktórzy 1868ze wsi [[Powązki (s.powiat 152żyrardowski)</ref><ref>K.|Powązki]] Wojciechowskikoło -[[Mszczonów|Mszczonowa]] przed 1523 rokiem przenieśli się do miasta ''ksGrójca. PiotrWedług Skarga''kronikarza zakonnego Jana Wielewickiego, LwówJanowi 1912Powęskiemu (s.nadano 9)</ref>.półżartobliwy Dziadkiemprzydomek PiotraSkarga, Skargiktóry byłz Janczasem Powęskistał się nazwiskiem rodziny Powęskich{{odn|Tazbir|1978|s=15}}. Według kronikarza zakonnego Jana Wielewickiego, dziad Piotra otrzymał przydomek Skarga, z powodu naprzykrzania się księciu Januszowi, panu na Mazowszu, częstymi skargami{{odn|Skarga|2023|s=32}}{{odn|Wojciechowski|1912|s=9}}. Piotr Skarga był najmłodszy z rodzeństwa; miał 3 braci noszących imiona: Franciszek, Mikołaj i Stanisław (wszyscy oni mają w dokumentach wpisywane [[Mieszczaństwo|pochodzenie mieszczańskie]]{{odn|Tazbir|1978|s=16-17}}) oraz 2 siostry. Herb rodu Skargów-Powęskich otrzymał dopiero od króla [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]], gdy dojrzały już kaznodzieja znalazł się w otoczeniu króla, natomiast sejm uznał szlachectwo Skargów za udowodnione 2 marca 1643 roku{{odn|Tazbir|1978|s=18}}.
 
== Życie i działalność ==
Linia 99:
Radykalizm religijny Skargi doprowadził do jego niepopularności wśród mas szlacheckich, w wolności wyznaniowej i prawomocności konfederacji warszawskiej upatrujących jeden z czynników konstytutywnych dla „[[Złota wolność|złotej wolności szlacheckiej]]”. W czasie i po rokoszu pod adresem Skargi wydano wiele pism krytycznych wobec niego, również katolickich autorów<ref>S. Barczewski, Piotr Skarga w publicystyce Rokoszu Zebrzydowskiego, Acta Universitatis Lodziensis, 2013, s. 97-111.</ref>.
 
Zabiegał o jak najsurowsze ukaranie [[Franco de Franco|de Franco]] ze względu na zakłócenie uroczystości Bożego Ciała, którego wbrew ówczesnemu prawu skazano na karę śmierci<ref>[[Janusz Tazbir]], ''Męczennik za wiarę – Franco de Franco'', [w:] „Reformacja w Polsce”, Książka i Wiedza, Warszawa, 1993, s. 99.</ref>. W 1612 roku wyraził satysfakcję ze stracenia wyznawcy Braci Polskich, [[Iwan Tyszkiewicz|Iwana Tyszkowica]]. Historyk braci polskich wyraził w swojej relacji o straceniu Tyszkowica, przeświadczenie, że rychła śmierć Skargi po egzekucji Tyszkowica była postrzegana przez dysydentów jako kara boska na zakonniku<ref>{{Cytuj |autor = Kot Stanisław. Red. |t
Dzięki interwencji ks. Piotra Skargi ukarany został [[Franco de Franco|de Franco]], włoski kalwinista, który w uroczystość [[Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa|Bożego Ciała]] w Wilnie 1611r., podczas procesji, stanął u ołtarza z bronią w ręku, rzucając publicznie bluźnierstwa przeciw Bogu i Najświętszemu Sakramentowi<ref>Kazanie ks. Birkowskiego na pogrzebie ks. Piotra Skargi, 1612 r. ''[https://polona.pl/preview/3e47894d-8655-4221-b46e-fae0a8a87c31 Na pogrzebie wielebnego oyca X. Piotra Skargi]'' s. 25</ref>.
ytuł = Reformacja w Polsce. Organ Towarzystwa do Badania Dziejów Reformacji w Polsce. R.9-10 1937-1939 nr33-40 |data = 1939 |data dostępu = 2022-01-13 |url = https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/78387/edition/92808/content |język = pl}}</ref><ref>J. Tazbir, “Sprawa Iwana Tyszkowica” w: ''Rzeczpospolita i świat. Studia z dziejów kultury XVII wieku'' (Warszawa, 1971), 147-169</ref>.
 
== Proces beatyfikacyjny ==