Agnieszka Holland: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mikusm (dyskusja | edycje)
m Dodaje info o komunistycznej przeszłości jej matki, która również była komunistką i członkinią PZPR jak ojciec. Odnośnie ojca ta informacja jest podana, zaś odnośnie matki nie. Teraz jest o obojgu rodzicach.
Anulowanie wersji 71334263 autorstwa Mikusm (dyskusja)to nie jest artykuł orodziczch
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 20:
|www =
}}
'''Agnieszka Irena Holland''' (ur. [[28 listopada]] [[1948]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[Polacy|polska]] [[reżyser]]ka [[film]]owa i [[teatr]]alna, [[scenarzysta|scenarzystka]] filmowa i [[aktor]]ka, reprezentantka nurtu zwanego [[Kino moralnego niepokoju|kinem moralnego niepokoju]], dama [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]] (II i IV Klasy), córka [[Henryk Holland|Henryka Hollanda]] i [[Irena Rybczyńska-Holland|Ireny Rybczyńskiej]], starsza siostra reżyserki i scenarzystki [[Magdalena Łazarkiewicz|Magdaleny Łazarkiewicz]]. W grudniu 2020 została przewodniczącą [[Europejska Akademia Filmowa|Europejskiej Akademii Filmowej]]<ref name=":7">[https://www.rp.pl/Film/201209373-Agnieszka-Holland-przewodniczaca-Europejskiej-Akademii-Filmowej.html Agnieszka Holland przewodniczącą Europejskiej Akademii Filmowej]</ref>.
 
W latach 1966–1971 studiowała na [[Wydział Filmowy i Telewizyjny Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze|Wydziale Filmowym i Telewizyjnym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze]], biorąc w międzyczasie udział w wydarzeniach [[Praska Wiosna|Praskiej Wiosny]]. Po raz pierwszy uznanie ze strony krytyków zagranicznych zdobyła kameralnym dramatem ''[[Aktorzy prowincjonalni]]'' (1978), a swoją renomę w Polsce ugruntowała nagrodzonym na [[Festiwal Polskich Filmów Fabularnych|Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych]] filmem historycznym ''[[Gorączka (film 1980)|Gorączka]]'' (1980). Ukończywszy film ''[[Kobieta samotna (film 1981)|Kobieta samotna]]'' (1981), krytyczny zarówno wobec środowiska [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”|„Solidarności”]], jak i wobec pełnej marazmu komunistycznej rzeczywistości, wyemigrowała do Francji, gdzie pozostała po wprowadzeniu w Polsce [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]].
Linia 30:
== Życiorys ==
=== Młodość i wykształcenie ===
Urodziła się 28 listopada 1948 w Warszawie. Jej ojciec, [[Henryk Holland]], był dziennikarzem i socjologiem [[Żydzi|żydowskiego]] pochodzenia. Po kapitulacji Warszawy w 1939 przedostał się najpierw do [[Wilno|Wilna]], a następnie do [[Lwów|Lwowa]] znajdującego się pod [[Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941)|okupacją Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]]. Po [[Atak Niemiec na ZSRR|Ataku Niemiec na ZSRR]] wstąpił w szeregi [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] był oficerem [[Ludowe Wojsko Polskie|Ludowego Wojska Polskiego]], działaczem komunistycznym i członkiem [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]<ref name="Henryk" />. Jej matka, [[Irena Rybczyńska-Holland|Irena z domu Rybczyńska]], była polską dziennikarką wyznania katolickiego, uczestniczką powstania warszawskiego i również komunistką (jak ojciec) - członkinią [[Polska Zjednoczona Partia Robotnicza|PZPR]]<ref name="Henryk">{{Cytuj |autor = Roger Cohen |tytuł=Holland Without a Country |url=https://www.nytimes.com/1993/08/08/magazine/holland-without-a-country.html |opublikowany=The New York Times |data dostępu=2020-02-15 |data=1993-08-08}}</ref><ref name=":7" />. W 1954 roku urodziła się siostra Agnieszki Holland, [[Magdalena Łazarkiewicz]], również późniejsza reżyserka i scenarzystka<ref name="Henryk" />.
 
W 1959 Henryk Holland i Irena Rybczyńska rozwiedli się; Agnieszka Holland pozostała przy matce, która poślubiła innego dziennikarza, Stanisława Brodzkiego. Dwa lata później Henryk Holland, aresztowany pod podejrzeniem zdrady stanu, popełnił samobójstwo{{refn|grupa=uwaga|Okoliczności śmierci Henryka Hollanda były przez wiele lat przedmiotem różnych hipotez i domysłów, sugerowano m.in. zabójstwo. Ostatecznie prawdziwe okoliczności ustalił na podstawie odnalezionego w archiwum IPN zapisu z podsłuchu w mieszkaniu Hollanda z dnia rewizji [[Krzysztof Persak]], który opublikował następnie książkę ''Sprawa Henryka Hollanda'' (wyd. 2006).}}. Śmierć ojca była dla Agnieszki wstrząsem<ref name="Henryk" />. Ukończywszy [[II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stefana Batorego w Warszawie|Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie]], próbowała znaleźć ukojenie w reżyserii filmowej. Bez powodzenia starała się dostać do łódzkiej szkoły filmowej, w związku z czym złożyła aplikację do [[Wydział Filmowy i Telewizyjny Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze|Wydziału Filmowego i Telewizyjnego Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze]], gdzie przebywała w latach 1966–1971. W 1968, podczas [[Praska Wiosna|Praskiej Wiosny]], brała aktywny udział w strajkach studenckich<ref name="Henryk" />. W 1970 została aresztowana na sześć tygodni<ref>{{Cytuj | autor = Grażyna Stachówna | tytuł = Nomadowie polskiego kina | url = http://edukacjafilmowa.pl/nomadowie-polskiego-kina/ | opublikowany = EdukacjaFilmowa.pl | data dostępu = 2020-05-07}}</ref> przez czechosłowacką służbę bezpieczeństwa ([[Sbor národní bezpečnosti|SNB]]) pod zarzutem kontaktów z osobami przemycającymi wydawnictwa emigracyjne ([[sprawa taterników]])<ref>{{Cytuj|autor=Magda Mieśnik|url=https://wiadomosci.wp.pl/uwazalam-ze-to-normalny-system-agnieszka-holland-o-prl-i-swoim-ojcu-komuniscie-6357150692509825a| tytuł = „Uważałam, że to normalny system”. Agnieszka Holland o PRL i swoim ojcu komuniście |opublikowany=Wirtualna Polska |data=10 marca 2019|data dostępu = 2020-05-07}}</ref><ref>{{Cytuj|autor=Grzegorz Wysocki|url=https://wyborcza.pl/7,101707,24231238,agnieszka-holland-o-1983-pierwszym-polskim-serialu-netflixa.html| tytuł = Agnieszka Holland o serialu Netflixa „1983” i nie tylko. „Premierką już nie będę. Ale papieżycą? Czemu nie” |opublikowany=Gazeta Wyborcza |data=1 grudnia 2018|data dostępu = 2020-05-07}}</ref>. Po powrocie do Polski podjęła współpracę z [[Andrzej Wajda|Andrzejem Wajdą]] i nowo stworzonym [[Zespół Filmowy „X”|Zespołem Filmowym „X”]], próbując zrealizować w międzyczasie własny film, lecz kolejne jej scenariusze były wciąż odrzucane przez [[Cenzura w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej|komunistyczną cenzurę]]<ref name="Henryk" />.