Abakus (liczydło): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 71367924 autorstwa 195.164.163.73 (dyskusja) wygłup
Znacznik: Anulowanie edycji
A
Linia 3:
'''Abakus''' lub '''abak''' ({{w języku|la|abacus}}, {{w języku|el|ἄβαξ}}, ''ábax'' – deska<ref name="epwn">{{Encyklopedia PWN | id = 3864989 | tytuł = abak | data dostępu = 2023-03-29 }}</ref>)<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.slownik-online.pl/kopalinski/AEE33D9A3B5AA9EE4125658C0026F1E4.php |tytuł=''Słownik Wyrazów Obcych'' |data dostępu=2017-08-06 |archiwum=https://web.archive.org/web/20170806222132/http://www.slownik-online.pl/kopalinski/AEE33D9A3B5AA9EE4125658C0026F1E4.php |zarchiwizowano=2017-08-06 }}</ref> – deska z wyżłobionymi rowkami, które symbolizowały kolejne potęgi dziesięciu. Ułatwiał liczenie, używany w [[Rzym]]ie i [[Grecja|Grecji]] od 440 p.n.e. do XVIII wieku – prekursor [[liczydło|liczydła]] i [[maszyna licząca|maszyn liczących]]. Był używany także w innych krajach [[Europa|Europy]].
 
Obliczeń dokonywano poprzez wkładanie i przekładanie kamyków w rowkachkamykach. Zasada liczenia była taka sama jak na liczydle. Jedną z odmian abaku, stanowiącą poważne udoskonalenie, przypisywali Rzymianie [[Pitagorejczycy|pitagorejczykom]] i nazwali ''mensa pythagoreana'' (stół pitagorejski). Chińczycy używali liczydła zwanego ''[[suanpan]]''. Nie ma pewności, czy jest ono wytworem własnym pomysłowości chińskiej, czy też powstało na bazie abakusa rzymskiego<ref>{{Cytuj | autor = Jörn Lütjens | tytuł = The abacus – one of the oldest calculation devices | wydawca = International Meeting of Slide Rule Collectors | s = 1 | język = en | data = 2003-08-20 | url = http://www.hh.schule.de/metalltechnik-didaktik/museum/abakus/luetjens-abacus.pdf}}</ref>. Odmiana japońska nosi nazwę {{nihongo|''[[soroban]]''|算盤}}.
 
== Historia ==