|
|opis grafiki = Pierwszy zeszyt z 1977 roku. Opracowanie graficzne Bożena Jankowska
|alt grafiki =
|częstotliwość = [[kwartalnikdwumiesięcznik]]
|państwo = Polska
|wariant flagi =
|nakład = 6000 egz.
|sprzedaż =
|format = 230x290205x270 mm
|liczba stron = 19272
|ISSN = 0137-222X
|eISSN =
|www = https://spotkaniazzabytkami.pl/
}}
'''Spotkania z Zabytkami''' (do końca 2009 wraz z podtytułem '''Kultura, tradycje, pamiątki''') – czasopismomiesięcznik popularnonaukowepopularnonaukowy wydawanewydawany w [[Warszawa|Warszawie]] od 1977 roku, przez wiele lat jako miesięcznik, od lipca 2023 – kwartalnik. Jest poświęconepoświęcony [[zabytek|zabytkom]], i obiektom dziedzictwa narodowego, historii, sztuce i popkulturze.
== Historia ==
Pierwszy nienumerowany zeszyt „Spotkań z Zabytkami” ukazał się w 1977 jako informator popularnonaukowy. Wydawnictwo to zostało wyróżnione I nagrodą w dorocznym konkursie [[Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego|Ministerstwa Kultury i SztukiDziedzictwa Narodowego]] za najlepsze prace popularyzatorskie w dziedzinie ochrony zabytków. Założycielami i pierwszymi redaktorami pisma byli: [[Krzysztof Nowiński]] (redaktor naczelny), Lidia Bruszewska (sekretarz redakcji), Ryszard Brykowski i Tomasz Jurasz. Kiedy „Spotkania z Zabytkami” uzyskały status czasopisma, zaczęły ukazywać się najpierw jako kwartalnik (od 1983), później dwumiesięcznik (od 1986), wreszcie miesięcznik (od 1992). Wjako latachmiesięcznik, 1977–1995a pismow wydawane2010 byłoznów przeznadano Ośrodekmu Dokumentacjistatus Zabytków. W 1996 r. wydawanie periodyku przejął Zarząd Główny [[Towarzystwo Opieki nad Zabytkami|Towarzystwa Opieki nad Zabytkami]] (realizatorem prac wydawniczo-produkcyjnych była firma „Amos”)dwumiesięcznika.
Od 1977 do 1995 pismo wydawane było przez Ośrodek Dokumentacji Zabytków, a od 1996 do 2009 wydawcą było [[Towarzystwo Opieki nad Zabytkami]]. Od 2010 produkcję dwumiesięcznika przejęła Fundacja Hereditas. Od 2023 roku wydawcą jest Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków |data dostępu = 2023-04-04 |opublikowany = www.facebook.com |url = https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid025rZYftBfDWbiRtH9s9FGFtHnvJzUTZGrB6Yr1d4QsTxFrTtjiggTDbHx1PU9e9FVl&id=100083429374959 |język = pl}}</ref>.
Założycielami i pierwszymi redaktorami pisma byli: [[Krzysztof Nowiński]] (redaktor naczelny do 2002), Lidia Bruszewska (sekretarz redakcji), Ryszard Brykowski i Tomasz Jurasz. W 1988 Lidia Bruszewska została zastępcą redaktora naczelnego, a w 1990 Ewa A. Kamińska – sekretarzem redakcji.
WOd latach 2003–20232003 skład redakcji tworzyli: Wojciech Przybyszewski (redaktor naczelny do 2023)<ref>{{Cytuj |tytuł = Odszedł Wojciech Przybyszewski |data dostępu = 2023-10-06 |opublikowany = NIKZ |url = https://nikz.pl/aktualnosci/odszedl-wojciech-przybyszewski/}}</ref>, Lidia Bruszewska (zastępca redaktora naczelnego), Ewa A. Kamińska (sekretarz redakcji), Jarosław Komorowski i Zbigniew Michalczyk, na którego miejsce w 2017 weszły Katarzyna Komar-Michalczyk i Małgorzata M. Przybyszewska.
Od lipca 2023 redaktorami kwartalnika są Marcin Pieszczyk (redaktor naczelny) i Łukasz Gazur (zastępca redaktora naczelnego).
W 2009 w okresie [[Kryzys finansowy (2007–2009)|kryzysu gospodarczego]] Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmniejszyło dotację dla czasopisma o 1/3, w wyniku czego ostatni numer miał ukazać się we wrześniu 2009<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Pinkas |imię = Aleksandra |tytuł = Czytelnicy bronią „Spotkań z Zabytkami” |url = http://www.zw.com.pl/artykul/1,373008_Czytelnicy_bronia__Spotkan_z_Zabytkami_.html |czasopismo = [[Życie Warszawy]] |data = 2009-06-16 |data dostępu = 2009-06-28}}</ref>.
* październik – historia i tradycja oręża polskiego,
* listopad – ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą,
* grudzień – ochronazabytki i konserwacja warszawskich zabytkówWarszawy.
WOd stycznia 2010 wydawcą „Spotkań z Zabytkami” zostałabyła Fundacja Hereditas w Warszawie. Zmieniła się też wówczas formuła miesięcznika, który zaczął ukazywać się co dwa miesiące (numery łączone)<ref>{{cytuj pismo |nazwisko = Przybyszewski |imię = Wojciech |tytuł = Od Redakcji |url = http://www.spotkania.pl/sources/pdf/2009-09-01.pdf |czasopismo = Spotkania z Zabytkami|numer=1-2, 2010, s. 1 |data = 2009-09-01 |archiwum = https://web.archive.org/web/20170416124715/http://spotkania.pl/sources/pdf/2009-09-01.pdf |zarchiwizowano = 2017-04-16 |data dostępu = 2009-09-04}}</ref> i jego szata graficzna, którą zaprojektował Piotr Berezowski<ref>{{Cytuj |autor = Lidia Bruszewska; Ewa A. Kamińska; Wojciech Przybyszewski |tytuł = Czterdzieści… sześć lat minęło, jak jeden dzień |czasopismo = Spotkania z Zabytkami |data =W 2023 |issn = 0137-222X |wolumin = 5–6 |s = 2–6 |język = pl}}</ref>. Od 2023roku wydawcą jestzostał [[Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków |data dostępu = 2023-04-04 |opublikowany = www.facebook.com |url = https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid025rZYftBfDWbiRtH9s9FGFtHnvJzUTZGrB6Yr1d4QsTxFrTtjiggTDbHx1PU9e9FVl&id=100083429374959 |język = pl}}</ref>. Czasopismo w lipcu 2023 zostało przekształcone w kwartalnik – magazyn zawierający przekrojowe materiały na temat zabytków, dziedzictwa, kultury oraz historii. Ukazuje się w zwiększonej objętości, nowym formacie i szacie graficznej projektu Hehe Studio.
== Tematyka ==
„Spotkania z Zabytkami” adresowane są do szerokiej rzeszy odbiorców – ludzi, którym nie jest obojętny los zabytków i szeroko pojmowanego [[dziedzictwo kulturowe|dziedzictwa kulturowego]] w [[Polska|Polsce]]. WStałe latach minionych do stałych działówdziały miesięcznika należały: Artykuły (teksty podejmujące ogólną problematykę z dziedziny ochrony zabytków), Spotkania na wschodzie, Zabytki w krajobrazie, To też są zabytki, Z warsztatu konserwatora, Wokół tradycji, Zbiory i zbieracze, Z wizytą w muzeum, Zabytki i młodzież, Polskie zabytki na świecie, Z zagranicy, Rozmaitości. Na łamach pisma prowadzonoprowadzone są też akcje: Akcja dwory, Akcja cmentarze, Akcja ogrody, Akcja drewno.
Pismo upowszechniało wiedzę o zabytkach architektury i sztuki oraz o szeroko rozumianej kulturze materialnej. Przybliżało ich dzieje, pokazywało ich stan aktualny, opisywało sposoby konserwacji. Wśród autorów byli historycy sztuki, kultury, muzealnicy, konserwatorzy. Miesięcznik publikował dokumentację dworów, ogrodów i cmentarzy. W piśmie zamieszczane były odpowiedzi ekspertów na pytania czytelników dotyczące przedmiotów znajdujących się w ich zbiorach. ▼
▲Pismo upowszechniałoupowszechnia wiedzę o zabytkach architektury i sztuki oraz o szeroko rozumianej kulturze materialnej. PrzybliżałoPrzybliża ich dzieje, pokazywałopokazuje ich stan aktualny, opisywałoopisuje sposoby konserwacji. Wśród autorów bylisą historycy sztuki, kultury, muzealnicy, konserwatorzy. Miesięcznik publikowałpublikuje dokumentację dworów, ogrodów i cmentarzy. W piśmie zamieszczane byłysą odpowiedzi ekspertów na pytania czytelników dotyczące przedmiotów znajdujących się w ich zbiorach . Redakcja organizuje konkursy poświęcone zabytkom (np. jeden z tematów to sztuka romańska).
Od lipca 2023 roku magazyn trafia do czytelników w odświeżonej formule, pod postacią kwartalnika prezentującego przekrojowe materiały na temat zabytków, historii, sztuki i popkultury. Korzysta z dorobku i specjalistycznej wiedzy eksperckiej i łączy je ze współczesnym spojrzeniem oraz komentarzami znanych autorów (do tego grona należą m.in. Grażyna Bastek, Anna Cymer, Piotr Kosiewski, Jerzy S. Majewski, Wojciech Nowicki, Agnieszka Sabor, Anna Sańczuk, Jarosław Trybuś). Objętość kwartalnika to 200 stron; jest on bogato ilustrowany. Pismo można kupić lub zaprenumerować w postaci papierowej lub cyfrowej. Z tematyką kwartalnika korespondują, zainaugurowane w czerwcu 2023, strona internetowa spotkaniazzabytkami.pl oraz aplikacja MonumentsApp<ref>{{Cytuj |tytuł = Premiera portalu Spotkania z Zabytkami i aplikacji MonumentApp oraz prezentacja nowej odsłony magazynu „Spotkania z Zabytkami” |data dostępu = 2023-06-25 |opublikowany = Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków |url = https://nikz.pl/aktualnosci/premiera-portalu-spotkania-z-zabytkami-i-aplikacji-monumentapp-oraz-prezentacja-nowej-odslony-magazynu-spotkania-z-zabytkami/ |język = pl}}</ref>.
== Nagrody ==
* [[Kalisz]] (nr 5-6/2011),
* [[Warszawa]] (nr 11-12/2011 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* [[Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie|Muzeum Pałac w Wilanowie]] (numer specjalny 2012),.
* Aedifico et Conservo – kontynuacja edycji projektu z l. 2010–2011 (''Rewitalizacja zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego w Guzowie'', dodatek, 2013),
* Aedifico et Conservo III ''(„Marmury” świętokrzyskie i ośrodek kamieniarsko-rzeźbiarski w Chęcinach w XVI-XIX wieku'', dodatek do nr. 7-8/2014),
* Warszawa (nr 11-12/2014 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Aedifico et Conservo (''Śladami zbrodni na Pradze'', dodatek do nr. 11-12/2014),
* Warszawa (nr 11-12/2015 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Warszawa (nr 11-12/2016 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Wrocław – Europejska Stolica Kultury 2016 (numer specjalny 2016),
* Warszawa (nr 11-12/2017 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Warszawa (nr 11-12/2018 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Warszawa (nr 11-12/2019 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Warszawa (nr 11-12/2020 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Warszawa (nr 11-12/2021 w połowie poświęcony zabytkom stolicy),
* Mazowsze (nr 7-8/2022 w jednej trzeciej poświęcony zabytkom Mazowsza),
* Warszawa (nr 11-12/2022 w połowie poświęcony zabytkom stolicy).
== Przypisy ==
* Lidia Bruszewska, Ewa Kamińska, Wojciech Przybyszewski, „Redaktor Krzysztof Nowiński”, [w:] „Spotkania z Zabytkami”, nr 12, 2007, s. 3
* Wojciech Przybyszewski, „Od Redakcji”, [w:] „Spotkania z Zabytkami”, nr 9, 2009, s. 1
* Lidia Bruszewska, Ewa A. Kamińska, Wojciech Przybyszewski. „Czterdzieści… sześć lat minęło, jak jeden dzień”, [w:] „Spotkania z Zabytkami”, nr 5–6, 2023, s. 2–7
== Linki zewnętrzne ==
* Aktualna [https://spotkaniazzabytkami.pl/ stronaStrona internetowa]
* Strona internetowa z [https://zabytki.online/ archiwum numerów z lat 1977–2023]
* [https://polona.pl/search/?query=Spotkania_z_Zabytkami&filters=public:1 Archiwalne numery czasopisma] w bibliotece [[Polona]]
| 