Makpela: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
wymiana ilustracji/grafiki w infoboksie [kto wstawił tę przewracającą się budę?] |
szablony nierzetelnego /wycofanego/ uźródłowienia > Dyskusja |
||
Linia 28:
'''Makpela''' ([[język hebrajski|hebr.]] המכפלה ''haMachpela''; [[język arabski|arab.]] الحرم الإبراهيم ''Al-Haram al-Ibrahim''), '''Grota Patriarchów''' – [[jaskinia]] w [[Hebron]]ie w [[Palestyna|Palestynie]], którą według [[Stary Testament|Starego Testamentu]] zakupił patriarcha [[Abraham]], by pochować tam swą żonę [[Sara|Sarę]] (por. [[Księga Rodzaju|Rdz]] 23, 1-20).
Była pierwotnie własnością Efrona [[Hetyci|Hittyty]], zaś Abraham kupił ją za 400 srebrnych [[szekel (masa)|sykli]]. Pomimo tego, iż w kulturze ludów [[pustynia|pustyni]], którym było z całą pewnością plemię [[Żydzi|Hebrajczyków]], pierwotnie nie były znane sanktuaria plemienne, pamięć o miejscu pochówku Sary była wśród Izraelitów ciągle żywa. Przebywając w niewoli [[Egipt|egipskiej]], jak podaje [[Biblia|biblijna]] [[Księga Rodzaju]], nigdy nie przestali wspominać miejsca, w którym spoczywali ich przodkowie. W jaskini pochowani zostali bowiem: sam Abraham, [[Izaak]] ze swą żoną [[Rebeka (postać biblijna)|Rebeką]] oraz zmarły w [[starożytny Egipt|Egipcie]] [[Jakub (postać biblijna)|Jakub]]{{fakt|data-2024}}.
Ze względu na groby patriarchów w Makpeli [[Dawid (król Izraela)|król Dawid]] wybrał Hebron na swą pierwszą stolicę. Po zburzeniu [[Jerozolima|Jerozolimy]] przez [[Nabuchodonozor II|Nabuchodonozora]] Hebron wraz z Makpelą stał się własnością [[Idumea|Idumejczyków]]. Żydzi powrócili do Makpeli po uwolnieniu z [[Babilon]]u. Nazwa jaskini podobnie jak samo miasto Hebron nie są nigdzie wspominane w [[Nowy Testament|Nowym Testamencie]]{{fakt|data=2024-02}}.
Jaskinia (grobowiec) jest powszechnie utożsamiana z ''Mearat ha-Machpela'', znajdującym się w dzisiejszym Hebronie, pod meczetem na terenie [[islam|muzułmańskiego]] sanktuarium ''Haram al-Chalil''. Budynek sakralny, który do dzisiaj chroni jaskinię z grobami – Haram al-Chalil – zbudowany został z rozkazu [[Herod Wielki|Heroda Wielkiego]]. [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizantyńczycy]] w jego wnętrzu wybudowali kościół, zamieniony przez muzułmanów na [[meczet]]. Wnętrze meczetu przyozdobiono [[cenotaf]]ami upamiętniającymi poszczególnych patriarchów i ich żony. W ten sposób powstało sanktuarium muzułmańskie, wokół którego narodziła się tradycja, związana z jednym z etapów [[Isra|nocnej podróży]] [[Mahomet]]a. Muzułmanie pozwolili żydom na postawienie obok swojego sanktuarium [[synagoga|synagogi]] dla uczczenia patriarchy Abrahama{{fakt|data=2024-02}}.
[[Krucjata|Krzyżowcy]] znaleźli budynek w opłakanym stanie. Odrestaurowali go i zamienili ponownie w kościół. Miasto Hebron stało się w związku z tym siedzibą [[biskup]]a, zmieniono jego nazwę na Święty Abraham. Średniowieczne źródła mówią o odnalezieniu w jaskini Makpela relikwii świętych patriarchów. Miały one być noszone w uroczystej procesji ulicami Hebronu<ref name="Kubisiak">{{Cytuj |autor = Przemysław Kubisiak |tytuł = Jaskinia Makpela (mi'arat hammakpelah). Tradycja żydowska i archeologia świętych grobów w Hebronie |czasopismo = Wroclaw Theological Review 29/2 (2021) |data = 2021-01-01 |data dostępu = 2023-12-14 |url = https://www.academia.edu/66367094/Jaskinia_Makpela_miarat_hammakpelah_Tradycja_%C5%BCydowska_i_archeologia_%C5%9Bwi%C4%99tych_grob%C3%B3w_w_Hebronie}}</ref>.
| |||