|
#REDIRECT [[Sztab Generalny Wojska Polskiego]]
{{Stanowisko infobox
|nazwa = Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
|nazwa oryginalna =
|skrót nazwy =
|grafika = Flaga Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.svg
|opis grafiki = Flaga Szefa SG WP
|zdjęcie =
|opis zdjęcia =
|państwo = Polska
|wariant flagi =
|data utworzenia =
|długość kadencji = 3 lata<ref>{{Dziennik Ustaw|2022|655}}</ref>
|pierwsza osoba = gen. ppor. [[Tadeusz Rozwadowski]]
|obecna osoba = generał [[Wiesław Kukuła]]
|obecna kadencja = [[10 października]] [[2023]]
|siedziba =
|miejsce w sukcesji =
|data likwidacji =
|ostatnia osoba =
|www =
|commons =
|wikiźródła =
|wikicytaty =
}}
'''Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego''' – [[organ (prawo)|organ pomocniczy]] [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej]] w procesie kierowania obroną państwa<ref>art. 25 ust. 2 [[Ustawa o obronie Ojczyzny|ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny]] ({{Dziennik Ustaw|2022|2305}})</ref>, bezpośrednio nadzorowany przez [[Minister Obrony Narodowej|Ministra Obrony Narodowej]]<ref> art. 25 ust. 1 i art. 28 ust. 1 [[Ustawa o obronie Ojczyzny|ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny]] ({{Dziennik Ustaw|2022|2305}}) oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej ({{Dziennik Ustaw|2022|1438}})</ref>, wykonujący swoje zadania przy pomocy [[Sztab Generalny Wojska Polskiego|Sztabu Generalnego Wojska Polskiego]]. Jest to najwyższe stanowisko służbowe [[dowódca|dowódcy]] w [[Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej|Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej]], przewidziane do obsadzenia przez żołnierza zawodowego w stopniu [[Generał|generała]], a osoba je zajmująca jest przewidziana do mianowania w czasie wojny na stanowisko [[Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych (Polska)|Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych]]<ref>art. 29 ust. 1 i 2 [[Ustawa o obronie Ojczyzny|ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny]] ({{Dziennik Ustaw|2022|2305}})</ref>.
== Zadania ==
Szef Sztabu Generalnego jest [[organ (prawo)|organem]], którego zadania, obowiązki i uprawnienia zostały określone w niżej wymienionych aktach prawnych:
* ustawie z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej<ref>{{Dziennik Ustaw|2022|1438}}</ref>.
* ustawie z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny<ref>{{Dziennik Ustaw|2022|2305}}</ref>.
Do zakresu działania Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego należy<ref>art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o urzędzie Ministra Obrony Narodowej ({{Dziennik Ustaw|2022|1438}})</ref>:
* dowodzenie Siłami Zbrojnymi, z wyłączeniem Wojsk Obrony Terytorialnej - do czasu osiągnięcia pełnej zdolności do działania przez Wojska Obrony Terytorialnej;
* planowanie strategicznego użycia Sił Zbrojnych;
* planowanie organizacji i funkcjonowania wojennego systemu dowodzenia Siłami Zbrojnymi;
* planowanie i organizowanie mobilizacyjnego i strategicznego rozwinięcia Sił Zbrojnych;
* przygotowanie i wyszkolenie Sił Zbrojnych na potrzeby obrony państwa oraz udziału w działaniach poza granicami państwa;
* określenie celów i głównych kierunków w zakresie działalności operacyjnej i szkoleniowej Sił Zbrojnych;
* zapewnienie utrzymania w Siłach Zbrojnych gotowości mobilizacyjnej i bojowej;
* programowanie wieloletniego rozwoju Sił Zbrojnych;
* programowanie rzeczowo-finansowe w Siłach Zbrojnych oraz udział w planowaniu wydatków rzeczowo-finansowych;
* planowanie i koordynowanie systemu logistycznego Sił Zbrojnych;
* reprezentowanie Sił Zbrojnych w najwyższych kolegialnych organach wojskowych organizacji międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem;
* doradzanie Ministrowi Obrony Narodowej, sekretarzom stanu oraz podsekretarzom stanu w Ministerstwie w sprawach dotyczących ogólnej i operacyjnej działalności Sił Zbrojnych;
* przygotowanie i utrzymanie stanowisk kierowania w rejonach rozwinięcia zapasowych stanowisk kierowania obroną państwa dla Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesa Rady Ministrów oraz ministrów i centralnych organów administracji rządowej wskazanych przez Prezesa Rady Ministrów;
* ochrona obiektów i urządzeń o szczególnym znaczeniu oraz zapewnienie ich funkcjonowania
== Szefowie SG WP ==
'''Szefowie Inspektoratu Wyszkolenia Polskiej Siły Zbrojnej Królestwa Polskiego'''
* gen. piech. [[Felix von Barth]] (23 kwietnia 1917 – 19 października 1918)
* płk [[Henryk Minkiewicz]] (19 października – 29 października 1918)
'''Szef Sztabu Wojsk Polskich Królestwa Polskiego (Regencyjnego)'''
* gen. ppor. [[Tadeusz Rozwadowski]] (28 października – 14 listopada 1918)<ref>Do 12 listopada działał jako najwyższy funkcją żołnierz polski, ponieważ w dniach 24 października-12 listopada urząd Naczelnego Wodza Wojsk Polskich nie był obsadzony. 24 października Rada Regencyjna zdymisjonowała naczelnego wodza gen. Beselera, a dopiero 12 listopada mianowała na ten urząd bryg. Piłsudskiego.</ref>
'''Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej'''
* gen. ppor. [[Tadeusz Rozwadowski]] (14 listopada – 15 listopada 1918)
* gen. por. [[Stanisław Szeptycki]] (16 listopada 1918 – 7 lutego 1919)
* gen. ppor. [[Stanisław Haller]] (8 lutego 1919 – 22 lipca 1920)
* gen. por. [[Tadeusz Rozwadowski]] (22 lipca 1920 – 1 kwietnia 1921)
* gen. dyw. [[Władysław Sikorski]] (1 kwietnia 1921 – 16 grudnia 1922)
* marszałek Polski [[Józef Piłsudski]] (17 grudnia 1922 – 9 czerwca 1923)
* gen. dyw. [[Stanisław Haller]] (9 czerwca 1923 – 16 grudnia 1925)
* gen. bryg. [[Edmund Kessler]] (16 grudnia 1925 – 12 maja 1926)
* gen. dyw. [[Stanisław Haller]] (12 maja 1926 – 15 maja 1926)
* gen. bryg. [[Stanisław Burhardt-Bukacki]] (17 maja 1926 – 28 czerwca 1926)
* gen. dyw. [[Tadeusz Piskor]] (19 czerwca 1926<ref>Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 19.06.1926 r. w: Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 25 z 28.06.1926 r., s. 197.</ref> – 22 grudnia 1928)
'''Szefowie Sztabu Głównego Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej'''
* gen. dyw. [[Tadeusz Piskor]] (22 grudnia 1928 – 3 grudnia 1931<ref>Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 03.12.1931 r. w: Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 6 z 23.03.1932 r., s. 219.</ref>)
* gen. bryg. [[Janusz Gąsiorowski]] (3 grudnia 1931 – 5 czerwca 1935)<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej | czasopismo = [[Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych]] | wolumin = Nr 10 | strony = 83 | data = 4 lipca 1935 | url = http://www.wbc.poznan.pl/publication/56692}}</ref>
* gen. bryg. [[Wacław Stachiewicz]] (5 czerwca 1935 – 18 września 1939)
'''Szefowie Sztabu Naczelnego Wodza podczas II wojny światowej'''
* płk [[Aleksander Kędzior]] (7 listopada 1939 – 5 czerwca 1940)
* gen. bryg. [[Tadeusz Klimecki]] (czerwiec 1940 – 4 lipca 1943)
* gen. dyw. [[Stanisław Kopański]] (21 lipca 1943 – 3 września 1946)
'''Szefowie Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych'''
* płk dypl. [[Roman Szymański (generał)|Roman Władysław Szymański]] (1958)
'''Szefowie Sztabu Głównego Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego'''
* płk [[Marian Spychalski]] (22 lipca – 1 września 1944)
* gen. bryg. [[Władysław Korczyc]] (1 września – 4 października 1944)
* gen. bryg. [[Bronisław Półturzycki]] (4 października – 7 października 1944)
* gen. bryg. [[Bolesław Zarako-Zarakowski]] (7 października – 31 grudnia 1944)
* p.o. gen. bryg. [[Jan Jośkiewicz]] (w zastępstwie gen. B. Zarako-Zarakowskiego)
* gen. broni [[Władysław Korczyc]] (1 stycznia – 9 maja 1945)
'''Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w okresie [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|Polski Ludowej]]'''
* gen. broni [[Władysław Korczyc]] (9 maja 1945 – 18 stycznia 1954)
* gen. broni [[Borys Pigarewicz]] (cz.p.o. 1952-1954)
* gen. broni [[Jerzy Bordziłowski]] (23 marca 1954 – 6 lutego 1965)
* gen. dyw. [[Wojciech Jaruzelski]] (6 stycznia 1965 – 10 kwietnia 1968)
* gen. dyw. [[Bolesław Chocha]] (11 kwietnia 1968 – 11 stycznia 1973)
* gen. broni [[Florian Siwicki]] (12 stycznia 1973 – 21 listopada 1983)
* gen. broni [[Józef Użycki]] (22 listopada 1983 – 31 grudnia 1989)
'''Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego w III Rzeczypospolitej'''
* gen. broni [[Józef Użycki]] (1 stycznia 1990 – 24 września 1990)
* gen. dyw. dr inż. [[Zdzisław Stelmaszuk]] (25 września 1990 – 4 sierpnia 1992)
* gen. broni [[Tadeusz Wilecki]] (5 sierpnia 1992 – 9 marca 1997)
* gen. broni [[Henryk Szumski]] (10 marca 1997 – 29 września 2000)
* generał [[Czesław Piątas]] (30 września 2000 – 31 stycznia 2006)
* p.o. generał broni [[Mieczysław Cieniuch]] (31 stycznia 2006 – 27 lutego 2006)
* generał dr [[Franciszek Gągor]] (27 lutego 2006 – 10 kwietnia 2010)
* p.o. generał broni [[Mieczysław Stachowiak]] (10 kwietnia 2010 – 7 maja 2010)
* generał [[Mieczysław Cieniuch]] (7 maja 2010 – 6 maja 2013)
* generał dr [[Mieczysław Gocuł]] (7 maja 2013 – 31 stycznia 2017)
* generał dr [[Leszek Surawski]] (31 stycznia 2017 – 2 lipca 2018)<ref>{{Monitor Polski|2017|248}}</ref><ref>{{Monitor Polski|2018|803}}</ref>
* generał [[Rajmund Andrzejczak]] (3 lipca 2018 – 10 października 2023)<ref>{{Monitor Polski|2018|804}}</ref><ref>{{Monitor Polski|2021|675}}</ref><ref>{{Monitor Polski|2023|1102}}</ref>
* generał [[Wiesław Kukuła]] (10 października 2023 – nadal)<ref>{{Monitor Polski|2023|1104}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Biuro Bezpieczeństwa Narodowego |tytuł = Awanse generalskie w SZ RP, SG, SOP, SW oraz SKW |data dostępu = 2023-11-09 |opublikowany = Biuro Bezpieczeństwa Narodowego |url = https://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/9768,Awanse-generalskie-w-SZ-RP-SG-SOP-SW-oraz-SKW.html |język = pl}}</ref>
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.sgwp.wp.mil.pl/pl/13.html Szefowie Sztabu Generalnego i Sztabu Głównego]
* [http://www.sgwp.wp.mil.pl/plik/Image/SG_1_Szefowie_SG.JPG Zdjęcia sylwetek szefów SG WP (1918-2006)]
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Szefowie Sztabu Generalnego Wojska Polskiego}}
{{Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej}}
[[Kategoria:Stanowiska etatowe w wojsku]]
[[Kategoria:Sztab Generalny Wojska Polskiego|Sztab Generalny Wojska Polskiego]]
| 