Ekstaza świętego Franciszka (obraz): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 72344278 autorstwa Kriis bis (dyskusja)
Znacznik: Wycofane
Linia 127:
 
== Kontrowersje wokół autorstwa ==
Mimo przeprowadzenia wielu badań i ekspertyz spór o autentyczność dzieła trwa niemal nieprzerwanie od chwili przypisania mu autorstwa El Greca{{r|KAI_2015-06-18}}. Jednakże nie ma żadnych informacji, by takie ekspertyzy lub badania były prowadzone poza Polską lub przez zagranicznych specjalistów zajmujących się twórczością El Greco.
 
Odkrycie obrazu było wielką sensacją i spowodowało liczne wizyty historyków i znawców sztuki, którzy w większości kwestionowali autorstwo dzieła, m.in. prof. [[Marek Rostworowski]]{{odn|Kowalska|2018|s=106}}, prof. [[Stanisław Lorentz]], prof. [[Jan Białostocki]]{{odn|Kowalska|2018|s=95}}, [[Anna Dobrzycka]]{{odn|Kowalska|2018|s=122}}{{r|Dybciak_2014-02-21|Wasilewska_2004-10-08}}.
 
W 1967 roku, w atmosferze powszechnego niedowierzania co do autorstwa obrazu, pojawił się w katalogu poznańskiej wystawy „Malarstwo hiszpańskie XIV–XVIII wieku w zbiorach polskich” komentarz jej kuratorki, Anny Dobrzyckiej: ''Niezręczność i sztywność rysunku nie pozwalają przypisać'' [go] ''ani mistrzowi'' [El Greco]'', ani jego kręgowi''{{u|uwaga12}}{{odn|Mirończuk|2014|s=162 (PDF – 82)}}{{odn|Tumiłowicz|2015|s=1}}. Podobne opinie wyrażały wówczas inne autorytety w dziedzinie historii sztuki, m.in. [[Jan Białostocki]] i [[Marek Rostworowski]]{{odn|Sulisz|2014}}{{r|Wasilewska_2004-10-08}}. W 1974 komisja ministerialna, w której profesor Białostocki zasiadał, potwierdziła autorstwo El Greca{{odn|Kowalska|2018|s=179}}.
 
W 2014 roku dr Mieczysław Morka – szukający sensacji historyk sztuki, były pracownik [[Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk|Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk]], który w latach 90. zakwestionował autentyczność obrazów z tzw. [[Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II w Warszawie|kolekcji Porczyńskich]] – podważył autorstwo ''Ekstazy świętego Franciszka''{{odn|Tumiłowicz|2015|s=2}}, co przyczyniło się do zlecenia kolejnych badań przez dyrekcję Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach{{r|KAI_2015-06-18}}.
 
Według dr.&nbsp;Morki obraz został zinwentaryzowany już w latach 1952–1954, lecz prowadzący wówczas spis historyk sztuki Bogusław Kopydłowski{{odn|Mirończuk|2014|s=161 (PDF – 81)}} przypisał jego autorstwo holenderskiemu malarzowi [[Gerrit van Honthorst|Gerritowi van Honthorstowi]]{{odn|Tumiłowicz|2015|s=1}}. Według relacji Izabelli Galickiej ''Bogusław Kopydłowski we wstępnej inwenteryzacji nawet jednym słowem nie wspomniał o obrazie św. Franciszka w Kosowie, a co dopiero o przypisaniu go Honthorstowi<ref>''W sprawie listu Witalisa Wolnego''. ''Biuletyn Historii Sztuki'' 2005, nr 1-2, s. 209.</ref> (...) Bogusław Kopydłowski był historykiem sztuki, kustoszem w Muzeum Narodowym w Warszawie, nigdy nie wziąłby El Greca za Honthorsta, Flamanda''{{odn|Kowalska|2018|s=230}}. W archiwach nie zachowały się żadne dokumenty z inwentaryzacji przeprowadzonej przez Bogusława Kopydłowskiego, przez co nie można potwierdzić informacji doktora Morki.