Wyjaśnienie pochodzenia nazwy tej pustyni z niewiadomych powodów stało się przedmiotem rozmaitych fantazji, szczególnie ze strony dziennikarzy twierdzących, że opierają się na informacjach przewodnika turystycznego lub „pewnego uczonego chińskiego”. Tymczasem nazwa ta pochodzi z języka zamieszkujących te tereny [[Ujgurzy|Ujgurów]], którzy silnie redukują spółgłoskę ''-r'' na końcu wyrazu – w innych językach [[języki tureckie|turkijskich]] pierwszy wyraz tej nazwy brzmiałby ''taklar'', a po [[język ujgurski|ujgursku]] brzmi właśnie ''takla'' ([[liczba mnoga]] od ''tak'') i oznacza ‘łuki (architektoniczne)’ (również postać oboczna nazwy pustyni: ''Taklimakan'' wyraźnie wskazuje na jej ujgurskie pochodzenie, ponieważ zmiana samogłoski ''-a-'' w ''-i-'' w tej pozycji typowa jest właśnie dla języka ujgurskiego)<ref name="Jarring">{{Cytuj książkę | autor = G. Jarring | tytuł = Central Asian Turkic Place-Names. Lop Nor and Tarim Area | miejsce = Sztokholm | data = 1997 | strony = 447}}</ref>. Natomiast drugi wyraz ''makan'' oznacza ‘miejsce’ (zarówno ''tak'', jak i ''makan'' są ostatecznie wyrazami pochodzenia [[język arabski|arabskiego]]). Nazwę należy więc rozumieć jako ‘miejsce łuków’, ponieważ ludność miejscowa zauważyła, że wiejące tam wiatry od czasu do czasu odsypują piasek na tyle, że wyłaniają się spod niego resztki dawnych budowli, zwłaszcza fragmenty łuków, które wystają ponad inne zachowane resztki ścian. Natomiast objaśnienia znaczenia nazwy ''Takla Makan'' ~ ''Taklimakan'' typu ‘miejsce śmierci’ czy ‘wejdź, a nie wyjdziesz’ są [[etymologia|nieetymologicznymi]] wymysłami, niezgodnymi z wiedzą o języku ujgurskim{{fakt|data=2019-01}}.
== Wielkość ==
Takla Makan jest drugą (po [[Ar-Rab al-Chali]]) największą [[erg (pustynia)|pustynią piaszczystą]] świata, o powierzchni równej 270 tys. km²<ref name="PWN">{{encyklopedia PWN|id = 3985003|tytuł=Takla Makan|data dostępu=2013-07-23}}</ref>, tj. bliskiej powierzchni [[Polska|Polski]].
Liczne krótkie rzeki (np. [[Karakax He]], [[Keriya He]], [[Czerczen-daria]]) spływające z otaczających gór wnikają w pustynię do 200 km i „gubią” wodę w piaskach Takla Makan. Wzdłuż północnego skraju płynie największa rzeka pustyni – [[Tarym]].