Renesans: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 89.64.14.13) i przywrócono wersję 73100609 autorstwa 165.225.206.106 Znacznik: Ręczne wycofanie zmian |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Wycofane VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
Linia 21:
Początek epoki odrodzenia zasadniczo pokrywa się z końcem średniowiecza – można więc przywoływać tu symboliczne daty [[Upadek Konstantynopola|upadku Konstantynopola]], końca [[Wojna stuletnia|wojny stuletniej]] czy [[Odkrycie Ameryki|odkrycia Ameryki]] przez [[Krzysztof Kolumb|Krzysztofa Kolumba]]. Daty te jednak są tylko symboliczne ze względu na płynne przejście od średniowiecza do renesansu, szczególnie we Włoszech, jego kolebce, i we [[Francja|Francji]], w której szczególnie w sztukach pięknych długo panowała forma mieszana między sztuką gotycką i renesansową (styl gotycko-renesansowy). Ustalenie początku epoki renesansu utrudnia także fakt, że do różnych krajów dotarł on w różnym czasie, a w żadnej dziedzinie kultury w żadnym rejonie Europy nie wyparł do końca form średniowiecznych. Stosunkowo ostre granice między kulturami renesansową i średniowieczną pojawiają się w krajach, w których pojawia się on później, szczególnie w Niemczech.
Początek renesansu we Włoszech od dawna jest przedmiotem ostrych sporów w historii kultury – niektórzy badacze widzą go już w wieku XIII, inni dopiero w drugiej połowie wieku XV. Dawniej, szczególnie w zafascynowanej renesansem drugiej połowie XIX w., [[Dante Alighieri|Dante]] uważany był za twórcę z pogranicza średniowiecza i renesansu, obecnie dość powszechnie uznawany jest za twórcę ściśle średniowiecznego – tylko niektóre ustępy ''De monarchia'' i ''De vulgari eloquentia'' zdają się temu przeczyć. Szczególnie sporna jest przynależność kulturowa wybitnych twórców wczesnego humanizmu włoskiego z XIV w. – [[Francesco Petrarca|Petrarki]] i [[Giovanni Boccaccio|Boccaccia]].interesują mnie regularne
W sztukach pięknych styl renesansowy narodził się we [[Florencja|Florencji]]: symboliczną datą i rzeczywistym przełomem artystycznym był konkurs na najlepszy projekt brązowych [[Drzwi Raju|drzwi]] [[Baptysterium we Florencji]]. Konkurs wygrał [[Lorenzo Ghiberti]], który swoim nietypowym projektem wzbudził zachwyt. Później [[Filippo Brunelleschi]] zaprojektował kopułę [[katedra Santa Maria del Fiore|katedry florenckiej]], co zapoczątkowało [[Architektura renesansu|renesans w architekturze]], dlatego też często historycy za kolebkę odrodzenia uznają Florencję.
| |||