Żur: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
regionalizm
uzup.
Znacznik: Wycofane
Linia 49:
Kiedyś żur był chudą, wodnistą, rzadką zupą jedzoną w czasie [[Wielki post|Wielkiego postu]]<ref name="Narodowe Centrum Kultury"/>. W [[Wielki Piątek]] na wsiach był urządzany [[pogrzeb żuru i śledzia]]: żur był wlewany do wykopanego dołka lub był zakopywany w ziemi razem z garnkiem, zaś [[śledź oceaniczny|śledzia]] przybijano do drzewa, kończąc w ten symboliczny sposób czas wielkiego postu, podczas którego ludzie żywili się głównie żurem i solonymi śledziami<ref name="Narodowe Centrum Kultury"/>.
 
Współcześnie żur staje się sycącą zupą podawaną na [[Wielkanoc]]<ref name="Narodowe Centrum Kultury"/>. Bywa podawany z osobno ugotowanymi ziemniakami okraszonymi stopioną [[słonina|słoniną]] lub boczkiem i koperkiem, kiełbasą wędzoną lub parzoną, [[podroby|podrobami]] lub gotowanym [[jajko (kulinaria)|jajkiem]]<ref name="Beszamel">{{Cytuj stronę |url = https://beszamel.se.pl/przepisy/zupy-na-cieplo/slaski-zurek-zeniaty-z-kielbasa-na-zakwasie-wideo-re-R5b1-6adr-Knhh.html |tytuł = Śląski żurek |praca = Beszamel.pl |opublikowany = Grupa ZPR Media |data = 2024 |data dostępu = 2024-05-16}}</ref>. Na [[Górny Śląsk|Górnym Śląsku]] żur na zakwasie żytnim, podany z pokrojonymi w kostkę ziemniakami to żur żeniaty<ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.radio.katowice.pl/zobacz,20746,Slaski-zur-zeniaty-lub-zurek-z-ziemniakami-sztamfowanymi.html |tytuł = Śląski żur żeniaty lub żurek z ziemniakami sztamfowanymi |autor = |opublikowany = [[Polskie Radio Katowice]] |data = 2016-07-04 | data dostępu = 2024-05-23}}</ref><ref>{{Cytuj stronę |url = https://www.slaskiesmaki.pl/dish/481364 |tytuł = Żur żeniaty |praca = Śląskie Smaki (slaskiesmaki.pl) | opublikowany = Śląska Organizacja Turystyczna |data = |data dostępu = 2024-05-23}}</ref>.
 
W wersji postnej jako żur [[Wigilia|wigilijny]] gotowany jest z połączenia wywaru grzybowego, warzywnego i zakwasu na żur<ref name="Kuroń-wigilijny">{{Cytuj stronę | url = https://kuron.com.pl/artykuly/przepisy/boze-narodzenie/zurek-wigilijny/ | tytuł = ''Żurek wigilijny Macieja Kuronia'' | autor = Maciej Kuroń | autor link = Maciej Kuroń | opublikowany = kuron.com.pl | data dostępu = 2024-05-23}}</ref><ref name="Starmach-wigilijny">{{Cytuj stronę | url = https://aniagotuje.pl/przepis/zur-wigilijny | tytuł = ''Żur wigilijny'' | autor = Anna Starmach | autor link = Anna Starmach | praca = Ania Gotuje (aniagotuje.pl) | data dostępu = 2024-05-23}}</ref><ref name="Świątkowska-wigilijny">{{Cytuj |tytuł = Postny żur wigilijny z grzybami |autor = Dorota Świątkowska |praca = Kuchnia Domowa (kuchnia-domowa.pl) |url = https://kuchnia-domowa.pl/przepisy/zupy/455-postny-zur-wigilijny-z-grzybami |data dostępu = 2024-05-22}}</ref>. Opcjonalnie wzbogacany czosnkiem<ref name="Starmach-wigilijny" /> lub zabielany słodką śmietaną<ref name="Świątkowska-wigilijny" />. Podaje się go z chlebem (np. razowym pokrojonym w kostkę)<ref name="Kuroń-wigilijny" /> lub z ugotowanymi ziemniakami<ref name="Starmach-wigilijny" /><ref name="Świątkowska-wigilijny" />, czasem też z [[jajko na twardo|jajkami na twardo]]<ref name="Kuroń-wigilijny" />.