Warsztat tkacki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK; -kat. nadrz. |
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Skóra |
||
Linia 4:
Wszystkie czynności konieczne do wytworzenia tkaniny wykonywane są ręcznie przez tkacza. Podczas obsługi warsztatu tkackiego tkacz używa rąk przy wprowadzaniu [[wątek tkacki|wątku]] w [[przesmyk tkacki|przesmyk]] i przybijaniu (dociskaniu) go do [[krawędź tkaniny|krawędzi tkaniny]], oraz nóg podczas zmiany przesmyku. Po utworzeniu kilkunastu centymetrów tkaniny tkacz musi zwolnić zapadkę na wałku osnowowym i obrócić go o kilka stopni, następnie nawinąć tkaninę na wałek tkaninowy i odpowiednio ją naprężyć. Z tego powodu obecnie w odniesieniu do warsztatu tkackiego często używa się nazwy ''krosno ręczne''.
==== Rozwój konstrukcji ====
Trudno określić datę powstania pierwszej tkaniny, ale prawdopodobnie pierwsze wyroby przypominające tkaniny powstawały już ponad 7500 lat temu. Warsztaty miały wówczas prymitywną formę. Były to dwa pionowe słupy, do których w górnej części przymocowana była pozioma belka. Do tej belki przywiązywano pasma [[skóra (surowiec)|skórzanych]] rzemieni, [[liana|lian]] lub [[łyko|łyka]], które stanowiły [[osnowa|osnowę]], obciążając je w dolnej części kamieniami. Pomiędzy tymi elementami przeplatano podobny materiał ([[wątek tkacki|wątek]]), uzyskując wyroby przypominające tkaninę. Poważną trudność sprawiało wprowadzanie wątku. Przeplatano wątek pod pierwszą nitką osnowy, następnie nad drugą, pod trzecią itd. Wątek przeplatany był więc pod nieparzystymi i nad parzystymi nitkami osnowy. W kierunku przeciwnym sposób przeplatania był odwracany i w ten sposób powstawała tkanina w najbardziej popularnym [[splot (tkactwo)|splocie]] [[splot płócienny|płóciennym]]. Wyroby te nie miały jednak wszystkich cech tkaniny, ponieważ ich długość ograniczona była do kilkudziesięciu centymetrów. Dopiero opanowanie przędzenia umożliwiło dalszy rozwój [[tkactwo|tkactwa]].
[[Przędzenie]] pierwotnie odbywało się ręcznie przy użyciu bardzo prymitywnych narzędzi: [[kądziel|kądzieli]] i [[wrzeciono (przędzalnictwo)|wrzeciona]]. Powstanie ok. [[XI]] wieku [[kołowrotek|kołowrotka]] pozwoliło przyspieszyć proces przędzenia i uzyskać [[przędza|przędzę]] lepszej jakości – bardziej równomierną. Opanowanie techniki przędzenia pozwoliło na wykonanie osnów o znacznej długości nawijanych na wał osnowowy, co z kolei umożliwiło tworzenie wyrobów mających już wszystkie cechy tkaniny.
| |||