Dostępność biologiczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AlleborgoBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: it:Biodisponibilità
uzupełnienie: biodostepność całkowita i względna
Linia 1:
{{źródła}}
'''Dostępność biologiczna (biodostępność)''' - w [[farmakologia|farmakologii]] określa część substancji leczniczej (składnika aktywnego), jaka z podanej dawki dostaje się do krążenia ogólnego. Biodostępność [[lek]]u w przypadku podania [[iniekcja|donaczyniowego]] (dożylnego) wynosi 100%. Przy podaniu w inny sposób, np. doustnie, jest zawsze niższa.
 
==Biodostępność całkowita==
Dla określenia całkowitej biodostępności składnika aktywnego, zawartego w danym preparacie farmakologicznym (np. w [[tabletka|tabletce]]) przeprowadza się badanie farmakokinetyczne, którego celem jest uzyskanie zależności stężenia składnika aktywnego w osoczu badanej grupy pacjentów względem czasu, w porównaniu z takimi samymi danymi uzyskanymi dla preparatu podawanego dożylnie. Całkowitą biodostępność (''F<sub>A</sub>'') definiuje się jako stosunek powierzchni pod krzywymi stężeń (''AUC'') składnika aktywnego przy podaniu dożylnym (''IV'') i podaniu w inny sposób (''P''), skorygowanych względem dawek (''d'') składnika aktywnego:
 
<math>F_{A} = \frac{[AUC]_{P}*d_{IV}}{[AUC]_{IV}*d_{P}}.</math>
 
==Biodostępność względna==
Biodostępność składnika aktywnego, zawartego w danym preparacie farmakologicznym (''A'') w porównaniu z innym preparatem (''B'') zawierającym ten sam składnik aktywny można określić za pomocą biodostępności względnej (''F<sub>R</sub>''):
 
<math>F_{R} = \frac{[AUC]_{A}*d_{B}}{[AUC]_{B}*d_{A}}.</math>
 
==Czynniki wpływające na biodostępność==
 
Biodostępność zależy od kilku czynników. Najczęstsze to:
* niezupełne [[wchłanianie]] z przewodu pokarmowego,
* [[metabolizm]] lub rozkład leku szybszy od wchłaniania,
* efekt [[Pierwsze_przejście_przez_wątrobę|pierwszego przejścia przez wątrobę]].
wątrobę]].
 
Pożywienie może i często wpływa na dostępność biologiczną wielu substancji. Na przykład, [[witaminy]] A, D, E i K, [[albendazol]],
[[amitryptylina]], a prawdopodobnie także część [[benzodiazepiny|benzodiazepin]], są [[Wchłanianie pokarmu|wchłaniane]] lepiej w przypadku równoczesnego spożycia [[tłuszcz]]u. Nasilone wchłanianie leku może niekiedy zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, które rośnie przy wyższych stężeniach każdej substancji we [[krew|krwi]].
substancji. Na przykład, [[witaminy]] A, D, E i K, [[albendazol]],
[[amitryptylina]], a prawdopodobnie także część
[[benzodiazepiny|benzodiazepin]], są [[Wchłanianie pokarmu|wchłaniane]] lepiej w przypadku
równoczesnego spożycia [[tłuszcz]]u. Nasilone wchłanianie leku może
niekiedy zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, które rośnie
przy wyższych stężeniach każdej substancji we [[krew|krwi]].
 
{{Farmakologia stub}}