|
[[Grafika:Pericardial effusion.jpg |400px|Obraz ultrasonograficzny serca. LV- lewa komora, LA- lewy przedsionek, RV- prawa komora, PE- płyn pomiędzy blaszkami osierdzia.|thumb|right]]
'''Osierdzie''' (worek osierdziowy) ([[łacina|łac.]] ''saccus pericardiacus'') -– podwójna, workowatego kształtu błona surowicza obejmująca w postaci dwuściennego worka [[serce]] [[kręgowce|kręgowców]]. U [[ssaki|ssaków]] zewnętrzna ściana osierdzia, czyli blaszka ścienna osierdzia, jest wzmocniona od zewnątrz warstwą włóknistą.
Serce jest umieszczone w worku osierdziowym, w którym w warunkach fizjologicznych jest bardzo mała ilość płynu surowiczego.
Serce zbudowane jest ze ścian i koniuszka.
Ściana serca składa się z trzech warstw:
* zewnętrzna -– [[nasierdzie]]-([[łacina|łac]]. ''Epicardium'')
* środkowa -– [[śródsierdzie]]-([[łacina|łac]]. ''Myocardium'')
* wewnętrzna -– [[wsierdzie]]-([[łacina|łac]]. ''Endocardium'')
Między wewnętrzną blaszką trzewną osierdzia, pokrywającą mięsień sercowy, a zewnętrzną blaszką ścienną występuje wąska szczelina -– jama osierdzia, wypełniona płynem surowiczym (zwilża on blaszki osierdzia, ocierające się o siebie w czasie pracy serca). Zapalenie osierdzia ostre lub przewlekłe przebiega zwykle z wysiękiem, niekiedy (zapalenie osierdzia zaciskające) z powstawaniem grubych zrostów i powstawaniem tzw. [[serce opancerzone|serca opancerzonego]], upośledzającego znacznie jego czynność; przyczyną są [[zakażenie|zakażenia]], rzuty [[chorobagorączka reumatyczna|choroby reumatycznej]], [[gruźlica]].
'''Budowa osierdzia człowieka'''
Osierdzie składa się z dwóch części -– osierdzia surowiczego i osierdzia włóknistego, między którymi znajduje się jama osierdziowa ([[łacina|łac]]. ''Cavum pericardiacum'').
* Osierdzie surowicze ([[łacina|łac]]. ''Pericardium serosum'') -– utworzone z cienkiej błony, która złożona jest z dwóch blaszek przechodzących jedna w drugą, osierdzia trzewnego i osierdzia ściennego. Osierdzie ścienne zwane blaszką ścienną wyściela wewnętrzną powierzchnię osierdzia włóknistego, w okolicy dużych [[układ krwionośny człowieka|naczyń krwionośnych]] przechodzi na powierzchnię [[serce|serca]], tworząc osierdzie trzewne zwane blaszką trzewną lub inaczej nasierdziem. Pomiędzy dwiema blaszkami osierdzia surowiczego znajduje się jama osierdzia, wypełniona płynem, który umożliwia wraz ze śliskością obu warstw swobodne przesuwanie się komór serca w osierdziu podczas ich skurczów.
* Osierdzie włókniste ([[łacina|łac]]. ''Pericardium fibrosum'') -– tworzy warstwę zewnętrzną i składa się z [[tkanka łączna|tkanki łącznej]] włóknistej zbitej. Spełnia następujące funkcje -– zapewnia sercu ochronę w razie urazu, łączy [[mostek (anatomia człowieka)|mostek]] i przeponę za pomocą włóknistych połączeń, poprzez połączenia ze ścianami [[tętnica|tętnic]], które przechodzą przez osierdzie włókniste pozwala "zakotwiczyć" serce w otaczających tkankach, osierdzie włókniste nie dopuszcza do rozszerzenia serca ponad bezpieczne dla niego granice pod wpływem napływającej [[krew|krwi]].
{{anatomia stub}}
| 