Wspinaczka skalna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
interwiki link do angielskiej wersji, |
m WP:SK |
||
Linia 1:
[[Grafika:2005-10-19 2238 Klettern Eulenwand bei Tiefellern.jpg|thumb|Wspinaczka skalna z górną asekuracją]]
'''Wspinaczka skalna''' – jeden z rodzajów [[wspinaczka|wspinaczki]] uprawiany w terenie skalnym bez [[śnieg
Wspinaczka skalna polega na pokonywaniu stromych [[ściana (wspinaczka)|ścian]] [[skała|skalnych]] określonymi [[droga wspinaczkowa|drogami wspinaczkowymi]]. Drogi te określają ściśle miejsce przejścia ściany, mają one różny poziom trudności określany w specjalnych skalach. W popularnych miejscach uprawiania tego sportu przez jedną ścianę przechodzi często do kilkudziesięciu różnych dróg i wariantów o różnym poziomie trudności.
Linia 7:
W tradycyjnej wspinaczce w górach wspinacze nie konkurują ze sobą bezpośrednio na jednej drodze, lecz gromadzą osiągnięcia, do których zaliczają się, w kolejności ich wartości sportowej:
* wytyczenie i pierwsze przejście zupełnie nowej drogi, zwłaszcza w miejscu które było celem nieudanych prób ze strony innych wspinaczy
* przechodzenie starych dróg nowymi, trudniejszymi i bardziej zbliżonymi do linii prostej wariantami - tzw. "prostowanie dróg",
* przejście dróg w lepszym od poprzedników stylu (tzw. poprawienie stylu przejścia) - w tym m.in. "odhaczenie drogi" - czyli klasyczne przejście drogi pokonywanej niegdyś jedynie techniką hakową,
* drugie i trzecie przejście trudnej drogi, wytyczonej i poprowadzonej po raz pierwszy przez kogoś innego
* przejście drogi w znacznie krótszym czasie, niż zrobili to poprzednicy - dotyczy to jednak tylko dróg długich, wymagających wielodniowej lub co najmniej wielogodzinnej wspinaczki.
Każde z tych osiągnięć ma tym większą wartość, im trudniejsza i dłuższa była droga. Ponieważ trudno jest obiektywnie zmierzyć wartość osiągnięć wspinaczkowych mogących być przedmiotem rywalizacji o charakterze sportowym, wielu wspinaczy nie uważa uprawianej przez siebie działalności za sport. O wartości wybitnego osiągnięcia wspinaczkowego świadczy przede wszystkim to, jak niewielu innych wspinaczy byłoby w stanie powtórzyć dany wyczyn.
Linia 17:
Tym, co bardziej zbliża wspinaczkę do typowego sportu, są specjalnie organizowane [[zawody wspinaczkowe]].
=== Style wspinaczki skalnej ===
Wspinaczka skalna dzieli się na kilka rodzajów:
* [[hakówka|wspinaczka techniką sztucznych ułatwień]] zwana też wspinaczką hakową,
* wspinaczka klasyczna, która polega na pokonywaniu drogi wspinaczkowej wyłącznie za pomocą rąk i nóg. Sprzęt jest tutaj używany wyłącznie do asekuracji. Chwytanie się elementów układu asekuracyjnego (np. haków), stawanie na nich, podciąganie się na linie itp. czynności uznawane są za nieetyczne.<br/>W ramach wspinaczki klasycznej wyróżniamy wiele stylów pokonywania dróg, a najpopularniejsze z nich (począwszy od najwyżej notowanego) to:
::* "na żywca" - polega na samotnym wspinaniu się bez użycia jakiegokolwiek sprzętu, który umożliwiałby asekurację lub stosowanie techniki sztucznych ułatwień
::* Styl "solo" - polega na samotnym wspinaniu się bez pomocy czy asekuracji ze strony partnera; dopuszczalne jest jednak stosowanie rozmaitych patentów umożliwiających asekurację samodzielną
Linia 32 ⟶ 31:
* Styl TR (''top rope'', "na wędkę") - obecnie nie uznawany już za klasyczny styl wspinaczkowy, polega na wspinaniu się z górną asekuracją, czyli z liną asekuracyjną zwisającą z góry. Tutaj również nie wolno używać liny do sztucznego wyciągania się w górę, ale wolno opuszczać się i zawisać chwilowo na linie. Styl "na wędkę" jest bezpieczniejszy od innych, ponieważ wspinacz może każdej chwili bezpiecznie zawisnąć na linie (lecąc w dół jedynie na krótkim odcinku związanym z rozciąganiem się obciążanej liny). Obecnie wspinanie na wędkę wykorzystywane jest głównie podczas obmyślania sposobu poprowadzenia drogi z asekuracją dolną (tzw. "patentowania" drogi), w celach treningowych, oraz we wspinaczce rekreacyjnej, głównie osób początkujących.
=== Zobacz też ===
* [[Skala trudności dróg skalnych]]
[[Kategoria:Wspinaczka]]
| |||