Sturm und Drang: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m linki, drobne redakcyjne
Linia 3:
Nazwa wywodzi się od tytułu dramatu niemieckiego pisarza [[Friedrich Maximilian Klinger|Friedricha Maximiliana Klingera]] o [[Sturm und Drang (dramat)|tej samej nazwie]]. Dramat Klingera ukazał się w Polsce w roku [[1901]] pod tytułem ''Burza i szał'' ([[1901]]), jednak w odniesieniu do epoki przyjęło się tłumaczenie tego wyrażenia jako ''burza i napór''.
 
Okres ten to protest literacki przeciwko rozbiciu państwa niemieckiego na małe państewka feudalne, przeciw uciskaniu mieszczan oraz chłopów, przeciw upadkowi gospodarczemu i kulturalnemu. Artyści przedkładali intuicję i uczucie nad rozum, w swych utworach nawiązywali do źródeł narodowych i ludowych. Przywódcą duchowym ruchu był Johann Gottfried Herder<ref>A. Nawarecki, D. Siwicka Przeszłość to dziś</ref>, niemiecki filozof, pastor i pisarz. W okresie tym działali najwięksi poeci niemieccy: [[Johann Wolfgang Goethe]] oraz [[Friedrich Schiller|Fryderyk Schiller]]. Obaj pisarze w swojej ojczyźnie uznawani są za klasyków, natomiast w odniesieniu do reszty literatury europejskiej ich twórczość z okresu "burzy i naporu" uznawana jest za preromantyczną<ref>A. Nawarecki, D. Siwicka Przeszłość to dziś</ref>. Czołowymi utworami tego okresu są ''[[Cierpienia młodego Wertera]]'' Goethego oraz ''[[Zbójcy (dramat Schillera)|Zbójcy]]'' Schillera<ref>Nowa encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1996</ref>.
 
Charakterystyczne cechy okresu Sturm und Drang to:
Linia 10:
* krytyka stosunków społecznych
* zainteresowanie folklorem
* kult [[William Shakespeare|Szekspira]]
 
 
== "Sturm und Drang" w muzyce ==
W muzyce określenie "Sturm und Drang" używane jest wobec utworów kompozytorów niemieckich z lat 177070-tych i 178080-tych XVIII wieku. Za reprezentantów tego kierunku uważany jest przede wszystkim [[Carl Philipp Emanuel Bach]], jego starszy brat [[Wilhelm Friedemann Bach]]. Do muzyki „burzy i naporu” zalicza się symfonie komponowane w [[szkoła mannheimska|szkole mannheimskiej]] i symfonie [[Józef Haydn|Józefa Haydna]] z tychlat 1770-80 (nr nr 44, 45, 49). Muzyka taka miała "wzburzać uczucia słuchaczy, a wyróżnia się obecnością nieoczekiwanych [[pauza (notacja muzyczna)|pauz]], gwałtownych [[modulacja|modulacji]] oraz nagłych zmian [[dynamika (muzyka)|dynamicznych]]."<ref>D. Gwizdalanka: Historia muzyki, Kraków 2006, s. 112.</ref>
 
W muzyce określenie "Sturm und Drang" używane jest wobec utworów kompozytorów niemieckich z lat 1770-tych i 1780-tych. Za reprezentantów tego kierunku uważany jest przede wszystkim [[Carl Philipp Emanuel Bach]], jego starszy brat [[Wilhelm Friedemann Bach]]. Do muzyki „burzy i naporu” zalicza się symfonie komponowane w [[szkoła mannheimska|szkole mannheimskiej]] i symfonie [[Józef Haydn|Józefa Haydna]] z tych 1770-80 (nr nr 44,45,49). Muzyka taka miała "wzburzać uczucia słuchaczy, a wyróżnia się obecnością nieoczekiwanych pauz, gwałtownych modulacji oraz nagłych zmian dynamicznych."<ref>D. Gwizdalanka: Historia muzyki, Kraków 2006, s. 112.</ref>
 
== Źródła ==