Panoplia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
po łączeniu historii
dr. styl + literówka
Linia 6:
 
Nazwa pochodzi od [[Język grecki|greckiego]] ''pan'' - wszystko i ''[[hoplon]]'' - tarcza [[hoplita|hoplity]] i oznaczała pełny rynsztunek ciężkozbrojnego wojownika. Dawniejsi wojownicy swoją broń wieszali na ślepej ścianie pomieszczenia mieszkalnego, z daleka od okna i drzwi. W razie niespodziewanej napaści można było się cofnąć i chwycić za tarczę oraz włócznię lub miecz i przystąpić do obrony.
W czasach [[Republika rzymska|republiki rzymskiej]] i późniejszego [[Cesarstwo rzymskie|cesarstwa]] oręż zdobyty na wrogu, po zwycięskiej bitwie układano pod zawieszoną na krzyżu zbroją wodza pokonanej armii. Był to znak chwalebnego zwycięstwa, jednocześnie ofiara dla boga [[Mars (mitologia)|Mars]]a oraz symbol deifikacji zwycięskiego wodza. Były to autentyczne elementy uzbrojenia. Stopniowo broń biała wychodziła z mody, spadkobiercy rycerzy poświęcali się służbie cywilnej natomiast uzbrojenie wiszące na ścianie coraz rzadziej było w użyciu praktycznym a coraz częściej miało tylko przypominać rzeczywiste lub przyszywane tradycje rycerskie rodu. Coraz mniej było autentycznego uzbrojenia (niszczyło się, produkowano zupelniezupełnie inne niż kiedyś, nowe pokolenia były liczniejsze) a coraz więcej symboliki. W XVIII wieku na ściany trafiły panoplia ze stiuku, sztucznejedynie lecz jeszcze wyglądające jakprzypominające prawdziwe. Jako symbole, do "uzbrojenia panopliów" mogły teraz trafić armaty, kule armatnie oraz karabiny.
W '''[[Heraldyka|heraldyce]]''' nowożytnej panoplia umieszczano początkowo za i pod [[herb]]em dowódcy wojskowego po odniesionym przez niego znaczącym zwycięstwie. Armaturę herbową komponowano z pik, [[Halabarda|halabard]], [[buńczuk]]ów, [[Chorągiew (weksylologia)|chorągwi]], [[Szabla|szabli]], dział i innego sprzętu wojennego. Przykładem zastosowania armatury w heraldyce Polski szlacheckiej jest herb na portrecie [[Starosta|starosty]] sandomierskiego Krzysztofa Tarnowskiego z [[XVI]] wieku. W wieku [[XVIII]] i [[XIX]] (styl [[barok]]owy oraz [[klasycyzm|klasycystyczny]]) armaturę spotyka się nieporównanie częściej niż w czasach wcześniejszych, W [[heraldyka polska|polskiej heraldyce]] stanowiły one zwyczajowo obowiązujący element herbu (zwłaszcza na pieczęci) osoby w służbie wojskowej, niekoniecznie związany z faktycznymi osiągnięciami militarnymi.