Pisklę: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Grafika:Day old chick black background.jpg|thumb|200px|Jednodniowe pisklę [[kura domowa|kury domowej]]]]
[[Grafika:Hatching.jpg|thumb|200px|Wykluwające się pisklę]]
[[Grafika:House sparrow chick.jpg|thumb|200px|Pisklę [[wróbelWróbel domowy|wróbla]]]]
[[Grafika:Struthio camelus - Strausskueken.jpg|thumb|200px|Pisklę [[struś|strusia]]]]
 
'''Pisklę''' - świeżo wykluty z jaja [[ptaki|ptak]], u większości [[gatunek (biologia)|gatunków]] wymagający opieki rodzicielskiej.
 
== Okres od wyklucia do samodzielności ==
 
Pisklęta wykluwają się z [[jajo|jaja]] rozbijając skorupę przy pomocy [[ząb jajowy|zęba jajowego]]. Wyklucia następują podczas [[okres lęgowy|okresu lęgowego]] ptaków, który następuje w porach roku obfitujących w pokarm. W obszarach [[klimat umiarkowany|klimatu umiarkowanego]] ma on miejsce najczęściej wiosną, ale istnieją także gatunki, których pisklęta wykluwają się jesienią ([[sokół skalny]]) albo nawet zimą ([[krzyżodziób świerkowy]]).
 
Linia 13 ⟶ 12:
 
== Upierzenie ==
W jaju upierzenie piskląt otoczone jest warstwą [[keratyna|keratynkeratyny]]y, która po wykluciu pęka i odpada, po czym [[pióro|upierzenie]] przyjmuje swój typowy puchowy wygląd. To wkrótce zamienia się podczas [[pierzenie|pierzenia]] w pierwsze upierzenie, które w życiu ptaków również jest co jakiś czas wymieniane na nowe. W zależności od [[gatunek (biologia)|gatunku]] albo [[rasa|rasy]] ptaków pisklęta posiadają lub nie puchowe upierzenie, które u [[zagniazdowniki|zagniazdowników]] przybiera różne ubarwienie, najczęściej [[kamuflaż]]owe. Żółte upierzenie u piskląt [[drób|drobiu]] jest jednym z wyjątków. U gniazdowników upierzenia bezpośrednio po wykluciu nie ma.
 
== Płeć ==
U wielu gatunków ptaków [[płeć]] piskląt jest trudna do rozpoznania. Jedną z metod jest rozpoznawanie podczas [[seksowanie|seksowania]].
 
Inną, nową metodą jest analiza osi pióra piskląt. Zawarte w niej [[komórka|komórki]] poddawane są [[spektroskopia Ramana|spektroskopii Ramana]], metodzie wypracowanej przez indyjskiego fizyka [[Chandrasekhara Venkata Raman]]a: Molekuły, które oświetlane są [[światłoBarwy monochromatyczneproste|światłem monochromatycznym]], rozpraszają go we wszystkich kierunkach. Część rozproszonego światła, tak zwane "[[efekt Ramana|rozproszenie Ramana]]", zawiera informacje, z których można wyczytać różniące się kombinacje [[chromosomyChromosom|chromosomów]] ptaków. U samców są to dwa Z-Chromosomy, podczas gdy u samic występuje kombinacja chromosomów ZW<ref>M. Harz, M. Krause, T. Bartels, K. Cramer, P. Rösch, and J. Popp: Minimal Invasive Gender Determination of Birds by Means of UV-Resonance Raman Spectroscopy, w: ''Anal. Chem.'', 80 (4), 1080 -1086, 2008.</ref>.
 
== Symbolika ==
W [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwie]] podczas okresu [[Wielkanoc|Wielkanocnego]]nego pisklęta symbolizują "nowe życie". [[Poczta Polska]] wydała [[znaczek pocztowy]] pokazujący pisklę z okazji Świąt Wielkanocnych 2005 ([[Seria 4021-4022 - Wielkanoc (IX)]])<ref>[http://www.poczta-polska.pl/znaczki/pl/a2005_1.php Prezentacja na stronie poczty], [dostęp 16.03.2008].</ref>.
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Commonscommonscat|Category:Chicks|pisklę}}
{{wikisłownik|pisklę}}
* [http://www.huehner-info.de/infos/kueken_schlupf.htm Wykluwające się pisklę], ({{lang|de),}}] [dostęp 26.03.2008].
 
[[Kategoria:Ornitologia]]