Polana (góry): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
P (dyskusja | edycje)
m kat.
P (dyskusja | edycje)
m źródła + poprawki
Linia 11:
|jednostki='''[[Słowacja]]''':<br> - [[kraj bańskobystrzycki]]}}
 
'''Polana''' ([[język słowacki|słow.]] ''Poľana''; [[Regionalizacja fizycznogeograficzna Karpat|515.23]]) - masyw górski w środkowej [[Słowacja|Słowacji]]. Stanowi część [[Łańcuch Rudaw Słowackich|Łańcucha Rudaw Słowackich]] (słow. ''Slovenské stredohorie''), należącego dow [[Wewnętrzne Karpaty Zachodnie|Wewnętrznych KarpatKarpatach Zachodnich]]. Polana graniczy od północy i wschodu z [[Rudawy Weporskie|Rudawami Weporskimi]], od południa z [[Jaworie|Jaworiem]], od zachodu z [[Kotlina Bańskobystrzycka|Kotliną Bańskobystrzycką]].
 
Polana graniczy od północy z [[Góry Bystrzyckie (Karpaty Zachodnie)|Górami Bystrzyckimi]], od wschodu z [[Rudawy Weporskie|Rudawami Weporskimi]], od południa i zachodu z [[Kotlina Zwoleńska|Kotliną Zwoleńską]]. Powierzchnia masywu wynosi około 200 km². [[Geomorfologia|Geomorfologicznie]] dzieli się masyw Polany na dwie części:
Poľana stanowi zerodowany stożek [[wulkan|wulkaniczny]], zbudowany z [[andezyt|andezytów]], [[tuf|tufów]] i [[tufit|tufitów]], powstały w kilku fazach w okresie od 12 do 13 mln lat temu. Swojemu pochodzeniu masyw Poľany zawdzięcza dość regularny kształt okręgu o średnicy około 20 km oraz charakterystyczny kształt tarczy z jedną kulminacją ([[Polana (szczyt)|szczyt Polana]] - 1458 m n.p.m.) i z resztkami wulkanicznej [[kaldera|kaldery]] pośrodku. Efektem tego jest również unikalna w skali kraju sieć potoków, wypływających koncentrycznie spod kulminacji. Liczne są wychodnie skał wulkanicznych i potoków lawy.
* Wysoka Polana (słow. ''Vysoká Poľana''),
* Przedgórze Detviańskie (słow. ''Detvianske predhorie'').
 
Poľana stanowi [[erozja|zerodowany]] stożek [[wulkan|wulkaniczny]], zbudowany z [[andezyt|andezytów]], [[tuf|tufów]] i [[tufit|tufitów]], powstały w kilku fazach w okresie od 12 do 13 mln lat temu. Swojemu pochodzeniu masyw Poľany zawdzięcza dość regularny kształt okręgu o średnicy około 20 km oraz charakterystyczny kształt tarczy z jedną kulminacją ([[Polana (szczyt)|szczyt Polana]] - 1458 m n.p.m.) i z resztkami wulkanicznej [[kaldera|kaldery]] pośrodku. Efektem tego jest również unikalna w skali kraju sieć potoków, wypływających koncentrycznie spod kulminacji. Liczne są wychodnie skał wulkanicznych i potoków lawy.
[[Geomorfologia|Geomorfologicznie]] dzieli się masyw Polany na dwie części:
*Wysoka Polana (słow. ''Vysoká Poľana''),
*Przedgórze Detviańskie (słow. ''Detvianske predhorie'').
 
Masyw Polany ma powierzchnię około 200 km<sup>2</sup>, z czego około 90% gór pokrywają zróżnicowane gatunkowo lasy - [[dąb|dębowe]], [[jodła|jodłowe]], [[buk|bukowe]] i [[świerk|świerkowe]] (w najwyższych partiach). Towarzyszy im równie bogate życie zwierzęce. Od [[1981]] przyrodę Polany obejmuje obszar chronionego krajobrazu (park krajobrazowy) Polana (słow.- ''Chránená krajinná oblasť Poľana'').
 
====Źródła====
* [[Jerzy Kondracki]] ''Karpaty'', Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1978
* Krystyna Jawecka (red.) ''Czechosłowacja. Mapa przeglądowa Europy. Skala 1:1000000'', PPWK Warszawa-Wrocław 1983
* ''Slovensko. Slowakei. Slovakia. Autoatlas. 1:200 000'', SHOCart, spol. s.r.o., b.m.w., 2006, ISBN 80-7224-412-4
* Wiesława Rusin, Barbara Zygmańska ''Słowacja'', Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2006, ISBN 83-7304-679-8
 
[[Kategoria:Łańcuch Rudaw Słowackich]]