Wersja z 15:51, 11 gru 2008 edytuj Qqerim (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 113 833 edycje drobne merytoryczne ← poprzednia edycja		Wersja z 10:00, 17 gru 2008 edytuj anuluj edycję Grzegorz B. (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 19 506 edycji m drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: '''Ruszcza''' – dawna wieś podkrakowska, położona ok. 15 km na północny-wschód od jego centrum. Od 1951 w granicach administracyjnych Krakowa, obecnie wchodzi w skład [[Dzielnica XVIII Nowa Huta\|Dzielnicy XVIII Nowa Huta]]. ~~Do [[1954]] roku istniała [[gmina Ruszcza]].~~ == Historia == Pierwotną zabudowę wsi ujawniły badania archeologiczne, które ujawniły w jej centrum ślady osady ziemiankowej datowane na wieki do [[X wiek\|X]] do [[XIII wiek\|XIII]]. Pierwszy raz wzmiankowana w dokumentach w [[1222]] (dokument wspomina o kapelanie - Bernardzie z Ruszczy). Wieś stanowiła centrum majątku jednej z gałęzi potężnego średniowiecznego rodu małopolskiego [[Gryfici (Świebodzice)\|Świebodziców-Gryfitów]] (pochodził z niego m.in. [[Klemens z Ruszczy]]), a następnie do ich potomków -– [[magnateria\|magnackiego]] rodu [[Braniccy herbu Gryf\|Branickich]], którzy przejęli nazwisko od sąsiedniej wsi -– [[Branice\|Branic]]. ~~(Po~~W ~~wymarciu~~[[1312]] ~~rodu~~w ~~Branickich~~Ruszczy została erygowana parafia, prawdopodobnie istniał już wtedy kościół romański, przebudowany w [[1420]]. W [[1373]] [[Elżbieta Łokietkówna]] przeniosła wieś z prawa polskiego na [[prawo średzkie]]. Od [[XV wiek\|XV w.]] w Ruszczy działała szkoła parafialna. W końcu [[XVIII wiek\|XVIII w.]] wieś po wymarciu rodu Branickich przeszła w ręce [[Badeni]]ch, a następnie Popielów.) W końcu [[XIX wiek\|XIX w.]] wieś liczyła około 240 mieszkańców, około 40 domostw, 2 karczmy, posiadała też szkołę powszechną.▼ ~~Pierwotną zabudowę wsi ujawniły badania archeologiczne, które ujawniły w jej centrum ślady osady ziemiankowej datowane na X-XIII wiek.~~ ▲Pierwszy raz wzmiankowana w dokumentach w [[1222]] (dokument wspomina o kapelanie - Bernardzie z Ruszczy). Wieś stanowiła centrum majątku potężnego średniowiecznego rodu małopolskiego [[Gryfici (Świebodzice)\|Świebodziców-Gryfitów]] (pochodził z niego m.in. [[Klemens z Ruszczy]]), a następnie do ich potomków - [[Braniccy herbu Gryf\|Branickich]], którzy przejęli nazwisko od sąsiedniej wsi - [[Branice\|Branic]]. (Po wymarciu rodu Branickich w końcu [[XVIII wiek\|XVIII w.]] wieś przeszła w ręce [[Badeni]]ch, a następnie Popielów.) ~~W 1312 roku w Ruszczy została erygowana parafia, prawdopodobnie istniał wtedy kościół romański, przebudowany w 1420 roku na kościół gotycki p.w. Św. Grzegorza.~~ ~~W [[1373]] [[Elżbieta Łokietkówna]] przeniosła wieś z prawa polskiego na [[prawo średzkie]].~~ ~~Od XV w. w Ruszczy działała szkoła parafialna.~~ ~~W końcu XIX wieku wieś liczyła około 240 mieszkańców, około 40 domostw, 2 karczmy, posiadała też szkołę powszechną.~~ W [[1951]] włączona w granice Krakowa ([[gmina Ruszcza]] istniała jeszcze do [[1954]]). W latach następnych przeprowadzono przez Ruszczę linię kolejową [[Nowa Huta]]-[[Podłęże]], zajęto też część terenów pod budowę zaplecza [[Huta im. ~~Lenina~~T. Sendzimira\|Huty im. Lenina]]. Zlokalizowano też tutaj [[Zakłady karne w Polsce\|zakład karny]]. == Zabytki == W Ruszczy znajdują się następujące zabytki: * [[Gotyk\|gotycki]] [[Kościół św. Grzegorza Wielkiego w Krakowie\|kościół pod wezwaniem św. Grzegorza Wielkiego]] o charakterze obronnym, ufundowany na początku [[XV wiek\|XV w.]] przez [[Wierzbięta z Branic\|Wierzbiętę z Branic]] na miejscu starszej budowli [[~~Styl~~Sztuka ~~romański~~romańska\|romańskiej]]; * [[Neorenesans\|neorenesansowy]] pałac Popielów (bardzo mocno zdewastowany) z drugiej połowy ~~[[XIX wiek\|~~XIX w.]] oraz resztki dawnego parku. == Linki zewnętrzne == Linia 21 ⟶ 17: * {{Cytuj książkę \| inni= red. prowadzący Antoni Henryk Stachowski ; aut., recenzenci, konsult., współpr. Elżbieta Adamczyk et al.\|tytuł=Encyklopedia Krakowa \| data= 2000\| wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN \| miejsce= Warszawa ; Kraków\| isbn=83-01-13325-2 \| język=pl}} {{Dzielnica XVIII Nowa Huta}}▼ ▲{{Dzielnica XVIII Nowa Huta}} [[Kategoria:Dzielnica XVIII Nowa Huta (Kraków)]]

Ruszcza (Kraków): Różnice pomiędzy wersjami