Praporządek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
LaaknorBot (dyskusja | edycje)
m drobne techniczne, WP:SK
Linia 1:
'''Praporządek''' ([[język angielski|ang.]] ''pre-order''), zwany także quasi-porządkiem (ang. ''quasi-order'') to [[relacja]], która jest [[relacja zwrotna|zwrotna]] i [[relacja przechodnia|przechodnia]].
 
== Przykłady praporządków ==
* Szczególnym przypadkiem praporządku jest [[częściowy porządek]].
* Każda [[relacja równoważności]] jest praporządkiem.
* Niech <math>X=\{a,b,c,d\}\;</math> i niech relacja <math>R \subseteq X \times X</math>, będzie zadana następująco: <math>R=\{(a,b),(a,c),(a,d),(b,d),(c,d),(b,c),(c,b)\}\;</math>. Wówczas <math>R\;</math> jest praporządkiem na <math>X</math> który nie jest porządkiem częściowym.
:
* Rozważmy zbiór <math>{}^{\mathbb N}{\mathbb N}</math> wszystkich [[Funkcja|funkcji]] ze zbioru [[Liczby naturalne|liczb naturalnych]] <math>{\mathbb N}</math> w <math>{\mathbb N}</math>. Określmy relację <math>\leqleqslant^*</math> na <math>{}^{\mathbb N}{\mathbb N}</math> przez
: <math>f\leqleqslant^* g</math> wtedy i tylko wtedy gdy <math>\big(\exists N\in {\mathbb N}\big)\big(\forall n\geqgeqslant N\big)(f(n)\leqleqslant g(n)\big)</math>
: (gdzie <math>\leqleqslant</math> oznacza naturalny porządek na <math>{\mathbb N}</math>). Wówczas <math>\leqleqslant^*</math> jest praporządkiem ale nie porządkiem częściowym.
* Rozważmy zbiór <math>[{\mathbb N}]^{\omega}</math> wszystkich nieskończonych [[Podzbiór|podzbiorów]] zbioru liczb naturalnych <math>{\mathbb N}</math>. Określmy relację <math>\subseteq^*</math> na <math>[{\mathbb N}]^{\omega}</math> przez
: <math>A\subseteq^* B</math> wtedy i tylko wtedy gdy [[Różnica zbiorów|różnica zbiorów]] <math>A\setminus B</math> jest skończona.
: Wówczas <math>\subseteq^*</math> jest praporządkiem ale nie porządkiem częściowym.
 
== Redukcja do porządków ==
W niektórych rozważaniach w matematyce (np. w teorii [[forsing]]u) traktujemy praporządki tak jakby były one porządkami częściowymi przez '''utożsamienie''' elementów które ''powinny być'' równe. Formalnie postępuje się w następujący sposób.
Przypuśćmy, że <math>(P, \sqsubseteq)</math> jest praporządkiem, tzn. <math>\sqsubseteq</math> jest zwrotną i przechodnią relacją na zbiorze <math>P</math>. Zdefiniujmy relacje binarną <math>\equiv</math> na <math>P</math> przez
: <math>p\equiv q</math> wtedy i tylko wtedy gdy <math>p\sqsubseteq q</math> oraz <math>q\sqsubseteq p.</math>
Wówczas <math>\equiv</math> jest [[Relacja równoważności|równoważnością]] na <math>P</math>. Ponadto
: jeśli <math>p\equiv p'</math>, <math>q\equiv q'</math> oraz <math>p\sqsubseteq q</math>, to także <math>p'\sqsubseteq q'.</math>
Dlatego możemy określić relację binarną <math>\leqleqslant</math> na [[Klasa abstrakcji|przestrzeni ilorazowej]] <math>P/\equiv</math> przez
: <math>[p]_\equiv \leqleqslant [q]_\equiv</math> wtedy i tylko wtedy gdy <math>p\sqsubseteq q.</math>
Można sprawdzić, że <math>\leqleqslant</math> jest relacją zwrotną, przechodnią i (słabo) [[Relacja antysymetryczna|antysymetryczną]], czyli jest to częściowy porządek.
 
== Zobacz też ==
* [[przegląd zagadnień z zakresu matematyki]],
* [[częściowy porządek]],