Zmienna losowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: ko:확률변수
m drobne redakcyjne, drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Zmienna losowa''' – [[funkcja]] przypisująca [[zdarzenie elementarne|zdarzeniom elementarnym]] [[liczba|liczby]]. DokładniejIntuicyjnie: odwzorowanie przenoszące badania [[prawdopodobieństwo|prawdopodobieństwa]] z niewygodnej [[przestrzeń probabilistyczna|przestrzeni probabilistycznej]] do dobrze znanej [[przestrzeń euklidesowa|przestrzeni euklidesowej]]. Zmienne losowe to '''[[funkcja mierzalna|funkcje mierzalne]]''' względem przestrzeni probabilistycznych.
 
Zmienną losową jest na przykład funkcja opisującą wagę lub wzrost ciała wylosowanego z pewnej populacji osobnika. Zjawiskom o charakterze losowym, którym nie można w oczywisty sposób przypisać jakiejś miary liczbowej, także można przypisywać liczby według pewnego klucza tak, aby możliwe było ich porównywanie w interesującym nas aspekcie. Najprostszymi przykładami są: moneta (np. orłu przypisujemy zero, a reszce jedynkę) i kostka do gry (każdej ściance przypisujemy liczbę wylosowanych oczek). Innymi przykładami wziętymi z życia mogą być: stan techniczny urządzenia, czy wiedza ucznia (oceniana w skali od 1 do 6).
 
== Definicja ==
'''Zmienną losową''' (rzeczywistą) na przestrzeni probabilistycznej <math>(\Omega, \mathcal F, \mathbb P)</math> nazywamy dowolną rzeczywistą [[funkcja mierzalna|funkcję mierzalną]] <math>\xi \colon \Omega \to \mathbb{R}</math>, tzn. funkcję <math>\xi</math> spełniającą warunek
: <math>\xi^{-1}(B)\in \mathcal{F}</math> dla każdego [[zbiór borelowski|zbioru borelowskiego]] <math>B\subseteq \mathbb{R}</math>.
 
Tradycyjnie zmienne losowe zapisuje się za pomocą wielkich liter z końca alfabetu, np. <math>X, Y, Z</math> lub liter greckich <math>\xi, \eta, </math>..., odmiennie niż zwykle zapisuje się funkcje.
 
=== Uogólnienia ===
Linia 17:
* Niech <math>\Omega</math> będzie zbiorem wszystkich możliwych wyników rzutu dwoma [[Kość do gry|kośćmi do gry]], składa się on z 36 możliwych wyników. Przypisanie każdej kostce liczby wyrzuconych oczek i zobrazowanie wyniku w postaci pary <math>(i, j) \in R^2</math>, gdzie <math>1 \leqslant i, j \le 6</math> jest zmienną losową.
: Zmiennymi losowymi są również następujące funkcje: „iloczyn liczby oczek wyrzuconych na obu kostkach”, „suma liczby oczek wyrzuconych na obu kostkach”, „liczba oczek wyrzuconych na pierwszej z kostek”.
* Niech dane będą: <math>\Omega = [0, 1], </math> wraz[[Przestrzeń zmierzalna|σ-ciało]] określoną<math> \mathcal F </math> zbiorów borelowskich przedziału <math> [0, 1] </math> oraz określona na niejnim [[miara Lebesgue'a|miarą Lebesgue'a]] <math> P </math>. Każda [[funkcja ciągła]] z <math> \xi : \Omega \to \mathbb R</math> jest zmienną losową.
 
== Zobacz też ==