Śmierć (personifikacja): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Ujednoznacznienie linku z Tanatos na Tanatos (mitologia) przy pomocy Popups, WP:SK
Linia 1:
[[GrafikaPlik:Death_and_the_Gravedigger_Death and the Gravedigger -_C C._Schwabe Schwabe.jpg|thumb|right|250px|Detal z obrazu ''Śmierć i grabarz'', [[Carlos Schwabe|Carlosa Schwabe]], ok. [[1890]]]]
'''Śmierć (personifikacja)''' – nadanie biologicznemu zjawisku [[Śmierć|śmierci]] cech ludzkich, nierzadko również [[Antropomorfizm|antropomorficznej]] postaci. Śmierć jako pojęcie abstrakcyjne była personifikowana przez twórców wielu epok.
 
Najpopularniejsze, a mające swe źródło w [[średniowiecze|średniowieczu]], wyobrażenia śmierci:
* zakapturzona postać [[kobieta|kobieca]] ([[słowo]] ''śmierć'' w języku polskim jest [[rzeczownik]]iem rodzaju żeńskiego) lub [[mężczyzna|męska]] (m.in. w kulturze anglosaskiej)
* '''kostucha''' - ludowe, jako kościotrupa z kosą, czasem w kapturze.
 
W starożytnej Grecji miała postać przystojnego [[Tanatos (mitologia)|Tanatosa]]a. W wyobrażeniach ludowych często jako personifikacja śmierci pojawiał się [[Charon (mitologia)|Charon]]. Wyobrażenie śmierci jako mężczyzny ma źródło w języku - po [[greka|grecku]] śmierć ({{grc|Θάνατος}}, ''Thanatos'') jest rodzaju męskiego.
 
W średniowieczu przedstawiana była jako gnijący trup, mumia lub suchy szkielet. Przeważnie była kobietą, ale w Niemczech występowały męskie personifikacje śmierci (po niemiecku ''der Tod'' - śmierć jest rodzaju męskiego).
 
Śmierć występowała w toposach takich jak [[Czarna śmierć|Zaraza-Dżuma]], [[Legenda o trzech żywych i trzech umarłych]] i [[Triumf śmierci]], [[Taniec śmierci]]. W literaturze częsty był motyw rozmowy ze śmiercią, obecny w utworze [[Rozmowa Mistrza Polikarpa ze śmiercią]].
Linia 16:
W Baroku powrócono do przedstawień makabrycznych, opartych na wzorcach średniowiecznych.
 
W epoce Młodej Polski powstawały liczne przedstawienia makabryczne, jak na obrazach [[James Ensor|Jamesa Ensora]] (np. ''A fight over a smoked herring'' - ''Spór szkieletów o śledzia''), czy portrety ze śmiercią a także wiele innych obrazów [[Arnold Böcklin|Arnolda Böcklina]]. Oryginalną personifikację śmierci stworzył [[Jacek Malczewski]] na obrazach z [[Thanatos (cykl obrazów)|cyklu Thanatos]] i Śmierć.
 
Śmierć stała się też celem żartów, np słynnej grupy [[Monty Python]] lub [[Terry Pratchett|Terry'ego Pratchetta]].
Linia 26:
* podczas Sądu Ostatecznego będzie prowadziła grzeszników do piekła, po czym zniknie.
* jest tylko siłą roboczą bo decyzje o śmierci podejmuje Bóg
* jest postacią odrażającą a mimo to niektórzy chcą, a wręcz pragną się z nią spotkać
* jest to jeden z pseudonimów Iwony Kostrzewskiej{{fakt}}