Chanukija: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToBot (dyskusja | edycje)
m Robot automatycznie usuwa linki zwrotne; zmiany kosmetyczne
Linia 1:
[[ImagePlik:Hanukia.jpg|thumb|right|300px|Świecznik chanukowy]]
[[ImagePlik:Chanukija.jpg|thumb|right|300px|Chanukija nad bramą jednego z budynków na krakowskim Kazimierzu]]
[['''Chanukija]]''' – (hebr. '''חנוכיה''') dziewięcioramienny świecznik żydowski zapalany podczas święta [[Chanuka]].
 
Istnieje bardzo wiele [[Halacha|halachicznych]] przepisów związanych z ustawianiem chanukiji, świec i ich zapalaniem.
Linia 12:
Jeszcze przed zapaleniem świec należy odmówić błogosławieństwa ''aszer kideszanu bemicwotaw weciwanu lehadlik ner szel chanuka'' (Ten, który uświęcił nas Swoimi przykazaniami i nakazał nam zapalanie świec chanukowych), oraz ''szeasa nisim laawoteinu bajamim hahem bazman haze'' (Ten, który dokonał cudów dla naszych ojców w tamtych czasach, o tej porze). Pierwszej nocy odmawia się również błogosławieństwo ''szehechajanu''. W trakcie zapalania świec odmawia się również hymn ''hanerot halalu'' (Te światła). Po zapaleniu wszystkich świec śpiewa się ''maoz cur'' (Potężna opoko mojego zbawienia). Żydzi sefardyjscy zamiast ''maoz cur'' śpiewają ''mizmor szir chanukat habajit ledawid (Psalm 30).
 
W [[synagoga|synagodze]] świece chanukowe zapala się między ''Minchą'' a ''Maariwem'', zaś chanukiję ustawia się przy południowej ścianie budynku, zaś świece od strony wschodniej na zachód. Świece należy zapalać przed zapalaniem świec szabatowych i powinny być one wystarczająco długie (lub wystarczająco pełne oliwy) by nie zgasły przed końcem nabożeństwa. Zapalanie świec w sobotę wieczorem odbywa się tuż przed lub po ''Hawdali'' (modlitwie wieczornej w sobotę oznaczającej koniec [[Szabat|Szabatu]]u).
 
Dobrze widziane jest, aby kobiety zapalające świece przez pół godziny później nie wykonywały żadnych prac. Płomienia chanukiji nie wolno w żaden sposób wykorzystywać, w [[Szabat]] trzeba również uważać, by np. podmuch wiatru z otwieranych drzwi nie zdmuchnął płomieni. Tradycyjnie spożywa się w czasie Chanuki produkty mleczne.
 
== Publiczne zapalanie chanukiji ==
[[ImagePlik:Hanukkah1.jpg|thumb|270px|right|Różne przykłady chanukij]]
*W roku 2004 Lubawicze z [[Chabad-Lubavitch|Chabadu]] (organizacja [[chasydyzm|chasydzka]] prowadząca w Polsce i na całym świecie program nawracania na wiarę Żydów niereligijnych) zorganizowała publiczne zapalanie wielkiej [[chanukija|chanukiji]] pod Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie na placu od strony al. Jerozolimskich.
*W roku 2005 [[Chabad-Lubavitch |ChabadChabadnicy]]nicy zapalili chanukiję pod Pałacem Kultury i Nauki w Warszawie na placu od strony ul. Świętokrzyskiej. Zorganizowano tam również lodowisko. Uroczystość nie mogła się odbyć w tym samym miejscu, co rok wcześniej, ponieważ w związku ze świętami Bożego Narodzenia ustawiona tam została najwyższa choinka w Europie (41 m). Synagoga Ortodoksyjna oraz [[Beit Warszawa]] – stowarzyszenie kultury żydowskiej zrzeszające progresywnych żydów – również uczciły Chanukę w swoich siedzibach.
 
== Bibliografia ==
*''Bramy Halachy, religijne prawo żydowskie'', rabin Zew Greenwald, redakcja rabin [[Sacha Pecaric]], Kraków 2005.
 
== Zobacz też ==
*[[Chanuka]]
*[[judaizm]]