Karlova Ves: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia: drobne redakcyjne - z małej
drobne merytoryczne, szablon, źródła/przypisy
Linia 39:
}}
 
'''Karlova Ves''' (niem. ''Karlsdorf'', węg. ''Károlyfalu'') - dawniej samodzielna wieś, obecnie dzielnica [[Bratysława|Bratysławy]] (przyłączona w [[1943]] <ref name="Korec, Husárová">Pavol Korec, Katarína Husárová, ''Vývoj administratívnych hraníc a počtu obyvateľov Bratislavy'', Geographia Slovaca, Bratislava 1995, nr 10, s. 107-118.</ref>), położona na zachód od centrum, w [[Powiat Bratysława IV|powiecie Bratysława IV]]. W północnej części granicą są [[Małe Karpaty]], na południu [[Dunaj]].
 
== Historia ==
Linia 49:
 
[[Plik:KARLOVA VES.JPG|thumb|left]]
W [[1635]] Karlova Ves została włączona todo [[Zamek Devín|państwa devińskiego]]{{fakt}}, będącego w rękach rodu [[Pálffy]]. W [[1677]] mieszkańców zdziesiątkowała epidemia, która wybuchła w bratysławskim podgrodziu, ale oba tereny były tak blisko siebie, że zaraza szybko się rozprzestrzeniła. W tym czasie rozwój wsi hamowało tzw. "prawo milowe", które nie pozwalało w obrębie godziny drogi od granicy miasta królewskiego (jakim była Bratysława) zakładać cechów rzemieślniczych. W takiej sytuacji najbardziej aktywny byli w miejscowości młynarze, gdyż w miejscowym potoku ''Vydrica'' w Dolinie Młyńskiej (''Mlynská dolina, Mühltal'') oraz na Dunaju. Według zapisków 5 młynów znajdowało się na potoku, a na rzece działało 6 pływających młynów (największy należał do bratysławskiej, mieszczańskiej rodziny Segnerów)<ref name="[http://www.karlovaves.sk/index.php?secID=3b]"/>. Z racji bliskości wody dobrze powodziło się także rybakom.
 
W [[1720]] w [[Devín]]ie i Karlovej Vsi było około 100 hektarów winnic, które w większości należały do właścicieli zamku devíńskiego i mieszczan z Bratysławy. Miejscowe wino cieszyło się wówczas dużym uznaniem.
Linia 60:
Na początku XX wieku Karlova Ves zaczęła gwałtownie się rozwijać - wybudowano m.in. szkołę ludową, pojawiło się także połączenie autobusowe z Bratysławą, a w latach 20. elektryczny tramwaj zaczął docierać na obrzeża wsi. W [[1939]], w związku z aneksją Devína przez III Rzeszę, Karlova Ves stała się miejscowością graniczną (z 10% mniejszością niemiecką).
 
W [[1942]] założono we wsi [[ogród botaniczny]] [[Uniwersytet Komeńskiego w Bratysławie|Uniwersytetu Komeńskiego]]<ref name="[http://www.uniba.sk/index.php?id=1307]">[http://www.uniba.sk/index.php?id=1307 Ogród Botaniczny Uniwersytetu Komeńskiego na www.uniba.sk] (sk)</ref>(''Botanická záhrada Univerzity Komenského''). W [[1943]] włączono ją w granice administracyjne Bratysławy.
 
W okresie rządów komunistycznych najważniejszym wydarzeniem było otwarcie w [[1960]] [[Bratysławskie zoo|ogrodu zoologicznego]]<ref name="[http://www.zoobratislava.sk/]">[http://www.zoobratislava.sk/ Ogród Zoologiczny Bratysława na www.zoobratislava.sk] (sk)</ref>(''Zoologická záhrada''). W [[1943]] włączono ją w granice administracyjne Od lat 60. nastąpił gwałtowny przyrost ludności mieszkańców dzielnicy, co było związane z zakrojoną na szeroką skalę akcję budowy nowych mieszkań - głównie jednakowych, betonowych bloków. Część dawnej zabudowy wyburzono, zachowano jednak barokowy kościół św. Michała oraz fragmenty starszej architektury. W latach 70. wybudowano w Dolinie Młyńskiej akademiki uniwersyteckie (w następnych dekadach centrum uniwersyteckie rozbudowano) oraz budynki telewizyjne (dzisiaj siedziba [[Slovenská televízia|Telewizji Słowackiej]]).
 
W [[2002]] ukończono nowy kościół św. Franciszka z Asyżu, a rok później klasztor minorytów.