Grupa sulfonowa: Różnice pomiędzy wersjami

[[Image:Grupa sulfonowa.svg|thumb|150px|right|Struktura grupy sulfonowej]]

 

Grupa sulfonowa jest charakterystyczna dla wszystkich kwasów sulfonowych. Z uwagi na obecność dwóch wiązań S=O, grupa ma charakter silnie kwasowy, a stopień kwasowości nieznacznie zależy od podstawnika - reszty węglowodorowej. W jednym związku może występować odpowiednio kilka grup sulfonowych, tworząc kwasy polisulfonowe.

 

Kwasy sulfonowe są produktem wyjściowym dla wielu związków organicznych, ulegającymi reakcjom charakterystycznym dla kwasów, podobnym jak np. [[kwas karboksylowy|kwasy karboksylowe]].

 

[[Aryl|Aromatyczne]] kwasy sulfonowe otrzymuje się metodą bezpośredniego [[sulfonowanie|sulfonowania]] stężonym [[kwas siarkowy|kwasem siarkowym]], [[oleum]], [[kwas chlorosulfonowy|kwasem chlorosulfonowym]] i innnymi czynnikami sulfunojącymi.

 

[[Alkil|Alifatyczne]] kwasy sulfonowe otrzymuje się poprzez:<br>

1) reakcję siarczynu sodowego z chlorkami alkili<br>

 

2) reakcję siarczynu sodowego z sulfonowymi estrami alkoholi<br>

 

3) hydroliza [[sulfochlorek|sulfochlorków]]<br>

 

4) utlenianie [[tiol]]i kwasem azotowym<br>

 

Alifatyczne sole [[sód|sodowe]], [[Amon_%28chemia%29|amonowe]] wielkołańcuchowych kwasów sulfonowych są powszechnie stosowane jako [[surfaktant|środki powierzchniowo czynne]] w detergentach.

 

Aromatyczne kwasy sulfonowe są półproduktem w syntezie [[lek]]ów oraz [[barwnik]]ów. Ze względu na dobrą rozpuszczalność w [[rozpuszczalnik]]ach organicznych i łatwość uzyskania w formie bezwodnej, stosowane są jako [[katalizator]]y kwasowe w syntezie organicznej.

 

Charakterystyczną cechą związków sulfonowych jest występowanie wiązania '''[[węgiel (pierwiastek)|węgiel]]-[[siarka]]''' C-SO₃H. W [[izomer]]ycznych [[wodorosiarczyny|wodorosiarczyn]]ach występuje natomiast wiązanie '''węgiel-[[tlen]]-siarka''' C-OSO₂H.