Ripsymia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit., poprawa linków, int.
KamikazeBot (dyskusja | edycje)
poprawa parametru w {{Cytuj pismo}}, + ew. WP:SK, ("Operacja Źródło"), using AWB
Linia 1:
[[GrafikaPlik:SamuilInscription.png|thumb|250px|right|Inskrypcja Samuela]]
 
'''Ripsymia''' - ([[gr.]]: ‘Ριψίμη, ''Ripsime'', [[bułg.]]: Рипсимия, ''Ripsimija'') żona bojara bułgarskiego z czasów cara [[Piotr I (car Bułgarii)|Piotra I]] (927-969), komity [[Mikołaj (komita)|Mikołaja]]. Matka cara [[Samuel Komitopul|Samuela]] i jego trzech braci<ref name="Staw58">{{Cytuj książkę |nazwisko= Stawowy-Kawka |imię=I. | autor link =Irena Stawowy-Kawka |tytuł= Historia Macedonii |strony=58}}</ref>.
Linia 5:
[[Jan Skylitzes]] przedstawiając czterech braci władających pod koniec X wieku zachodnią Bułgarią mówi że byli synami ''jednego z wielmożnych komitów'' ( ἑνος τῶν παρὰ Βουλγάροις μέγα δυνηθέντων κόμητος ὄντες παίδες, ''enos ton para Boulgarois mega dynethenton kometos ontes paides''). W rękopisie wiedeńskim nr 74 ''Kroniki '' Skylitzesa, znajduje sie po tych słowach dopisek biskupa [[Dewol]]u Michała z 1118 roku, podający imiona ojca i matki Komitopulów: Νικόλαος ὀνομαζόμενος μητρός Ριψίμης, ''Nikolaos onomazomenos, metros Ripsimes''<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko=Złatarski |imię=W. |autor link=Wasyl Złatarski |tytuł=Istorija na byłgarskata dyrżawa... Tom I. Cz. 2 |strony=603-607 }}</ref>. Ripsymia urodziła Mikołajowi czterech synów: [[Dawid Komitopul|Dawida]], [[Mojżesz Komitopul|Mojżesza]], [[Aaron Komitopul|Aarona]] i [[Samuel Komitopul|Samuela]].
 
O pochodzeniu rodziny nie sposób powiedzieć nic pewnego. Współczesny im historyk armeński [[Stefan z Taron]] twierdzi, że pochodzili z Armenii. Pogląd ten cieszy się pewnym uznaniem, szczególnie wśród historyków zachodnioeuropejskich<ref>{{cytujCytuj pismo |nazwisko = Adontz |imię = N. |autor link = |tytuł = Samuel l'Armenien|czasopismo =Memoires de l’Academie Royale |numerwolumin =38 |strony =3 i nn }} {{cytuj książkę | tytuł =The New Cambridge Medieval History |tom=3 |strony =584-585 }}</ref>. Nawet jednak jeśli informacja o armeńskich korzeniach całej rodziny jest kwestionowana, armeńskie pochodzenie Ripsymii jest bronione znacznie energiczniej. Skłaniają do tego dwa względy:
*Matka Komitopulów nosiła pospolite imię armeńskie, pochodzące od imienia jednej z najbardziej czczonych męczenniczek wczesnego kościoła armeńskiego<ref>{{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David M. Lang |tytuł= Bułgarzy |strony=70 }}</ref>
*Synowie Mikołaja i Ripsymii zgodnie z armeńskim obyczajem otrzymali imiona starotestamentowe, co przy założeniu, że Mikołaj miał korzenie słowiańskie prowadzi dodatkowo do wniosku, że imiona nadała synom matka<ref name="Staw58"/>.
Linia 56:
| colspan="2" | [[Mojżesz Komitopul|Mojżesz]]
| colspan="2" | [[Aaron Komitopul|Aaron]]
| colspan="2" | [[Samuel Komitopul|Samuel]]<br/><small>(panował 997&ndash;6997–6 października 1014)</small>
 
|}
Linia 64:
 
==Bibliografia==
*{{cytujCytuj pismo |nazwisko = Adontz |imię = N. |autor link = |tytuł = Samuel l'Armenien, roi des Bulgares |czasopismo =Memoires de l’Academie Royale de Belgique, Classe de Lettres |numerwolumin =38 |wydanie = |strony =3 i nn. |data =1938 |wydawca = Palais des academies |miejsce = Bruxelles }}
* {{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David M. Lang |tytuł= Bułgarzy |data=1983 |wydawca=Państwowy Instytut Wydawniczy |miejsce=Warszawa |isbn=83-06-00831-6|strony=}}
*{{Cytuj książkę |nazwisko= Błagoew |imię=N. |autor link=Nikoła Błagoew |tytuł= Bratiata Dawid, Moisej, Aaron i Samuił|czasopismo =Godisznik na Sofijski Uniwersitet|numer =37 |wydanie = |strony = |data =1941-1942 }}