Wojna zimowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Charakterystyka wojny: drobne redakcyjne |
→Geneza konfliktu: drobne redakcyjne |
||
Linia 44:
{{Main|Pakt Ribbentrop-Mołotow}}
Po [[Kampania wrześniowa|niemieckiej]] i [[Agresja ZSRR na Polskę 1939|sowieckiej]] agresji na [[II Rzeczpospolita|Polskę]], w zawartym w [[Moskwa|Moskwie]] [[28 września]] [[1939]] r. [[S:Traktat o granicach i przyjaźni III Rzesza-ZSRR 28 września 1939 r. z tajnymi protokołami|pakcie o granicach i przyjaźni]] III Rzesza i ZSRR dokonały wytyczenia granicy na terytorium Rzeczypospolitej i ostatecznego podziału stref wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej.<ref>W wyniku którego [[Litwa]] przeszła ze strefy niemieckiej do sowieckiej.</ref> Bezzwłocznie po podpisaniu paktu ZSRR zwrócił się do [[Litwa|Litwy]], [[Łotwa|Łotwy]] i [[Estonia|Estonii]] z żądaniem zawarcia umów przewidujących wprowadzenie [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] na terytorium trzech [[Państwa bałtyckie|państw bałtyckich]] i utworzenie na ich terytorium sowieckich baz wojskowych. Wobec przytłaczającej przewagi Armii Czerwonej kraje bałtyckie przyjęły ultymatywne warunki ZSRR, zawierając na przełomie września i października 1939 żądane układy. Analogiczne żądania zostały wysunięte przez rząd ZSRR wobec Finlandii.▼
[[Plik:Karelian Isthmus.png|thumb|left|Granice na Przesmyku Karelskim przed wybuchem wojny (dolna czerwona linia) i po jej zakończeniu (górna czerwona linia)]]
▲Po [[Kampania wrześniowa|niemieckiej]] i [[Agresja ZSRR na Polskę 1939|sowieckiej]] agresji na [[II Rzeczpospolita|Polskę]], w zawartym w [[Moskwa|Moskwie]] [[28 września]] [[1939]] r. [[S:Traktat o granicach i przyjaźni III Rzesza-ZSRR 28 września 1939 r. z tajnymi protokołami|pakcie o granicach i przyjaźni]] III Rzesza i ZSRR dokonały wytyczenia granicy na terytorium Rzeczypospolitej i ostatecznego podziału stref wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej.<ref>W wyniku którego [[Litwa]] przeszła ze strefy niemieckiej do sowieckiej.</ref> Bezzwłocznie po podpisaniu paktu ZSRR zwrócił się do [[Litwa|Litwy]], [[Łotwa|Łotwy]] i [[Estonia|Estonii]] z żądaniem zawarcia umów przewidujących wprowadzenie [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] na terytorium trzech [[Państwa bałtyckie|państw bałtyckich]] i utworzenie na ich terytorium sowieckich baz wojskowych. Wobec przytłaczającej przewagi Armii Czerwonej kraje bałtyckie przyjęły ultymatywne warunki ZSRR, zawierając na przełomie września i października 1939 żądane układy. Analogiczne żądania zostały wysunięte przez rząd ZSRR wobec Finlandii.
[[12 października]] [[1939]] ZSRR wystąpił z ostatecznym żądaniem przesunięcia granicy fińsko-radzieckiej o 25 km na północny zachód od istniejącej linii granicznej - czyli [[cesja|cesji]] przez Finlandię swego terytorium wraz z fortyfikacjami [[Linia Mannerheima|Linii Mannerheima]]. Żądano także wydzierżawienia [[Półwysep Hanko|półwyspu Hanko]] dla ZSRR na 30 lat w celu utworzenia tam bazy dla marynarki sowieckiej. W zamian "zaoferowano" dwa razy większy obszar [[Karelia|Karelii]] (słabo rozwiniętej i zaludnionej [[tajga|tajgi]]). ZSRR żądał również demontażu fortyfikacji Linii Mannerheima.<ref>Pełen tekst warunków sowieckich wobec Finlandii w języku polskim : [[Sławomir Dębski]] "Między Berlinem a Moskwą. Stosunki niemiecko-sowieckie 1939-1941", Warszawa 2007 (wyd II poprawione), Wyd. Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, ISBN 978-83-89607-08-9, s.284. Prezydent [[Urho Kekkonen]] we wrześniu 1963 r. stwierdził: ''Obecnie po więcej niż 20 latach, wczuwając się w sytuację ZSRR i dokonując porównania z hitlerowską inwazją tego kraju w 1941 r., koncepcja obrony i bezpieczeństwa rządu sowieckiego pod koniec lat 30. mogła wydawać się zrozumiałą.'' Opinia taka jest wysoce dyskusyjna w szczególności w świetle okupacji [[Litwa|Litwy]], [[Łotwa|Łotwy]] i [[Estonia|Estonii]] przez ZSRR już w czerwcu [[1940]], ich pełnej [[aneksja|aneksji]] w sierpniu [[1940]] i następnych represji na terenie tych krajów a była wywołana wymogami polityki zagranicznej Finlandii lat [[1945]]-[[1989]] i jej specyficzną sytuacją w okresie [[zimna wojna|zimnej wojny]] (por.[[finlandyzacja]]).</ref>
| |||