Sakja Pandita: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m przypisy
m biblio.
Linia 1:
'''Sakja Pandita''' Kunga Gyeltsen, Kunga Gylatshan Pal Zangpo (1182–1251) - wielki [[Tybet (region)|tybetański]] przywódca duchowy, jeden z najbardziej wpływowych [[buddyzm|buddyjskich]] uczonych oraz [[scholastyk]]ów. Był czwartym z pięciu znamienitych mistrzów - twórców jednej z głównych tradycji duchowej Tybetu, tradycji [[sakja]]. Bratanek wielkiego mistrza [[Sonam Tsemo]], dzierżawcy tradycji [[sakja]]. Ze względu na jego wkład dla historii [[buddyzm]]u w [[Tybet (region)|Tybecie]] jest uważany obecnie wraz z [[Tsongkhapa|Tsongkhapą]] i [[Longczenpa|Longczenpą]] za główną postać [[Buddyzm tybetański|buddyzmu tybetańskiego]], która jest niczym emanacją [[Mandziuśri]]ego. Kunga Gyeltsen jest powszechnie znany jako Sakja Pandita, czyli ''[[pandita]]'', "wielki uczony" tradycji sakja. Znawca i twórca w wielu dziedzinach w tym medycyny, filozofii, gramatyki, dialektyki, poezji, sanskrytu, astrologii oraz przede wszystkim wielki mistrz [[Tantry Jogi Najwyższej|tantryczny]] i twórca dzieł tantrycznych, w szczególności systemu [[Lamdre]]. Jego sława była tak wielka, że dotarła do [[Indie|Indii]], skąd przybyło wielu mistrzów tradycji niebuddyjskich, których nawrócił w debatach doktrynalnych. W momencie gdy Tybet znalazł się pod panowaniem Chana [[Kubilaj]]a, Sakja Pandita zainicjował początek długich związków między [[sakja|sakjapami]], a mongolskimi zwierzchnikami Tybetu, do tego stopnia, że zawarł traktat pokojowy i zainicjował zakończoną sukcesem misję nawracania państwa [[Mongołowie|Mongołów]] na buddyzm, a sam Chana [[Kubilaj]] przyjął wychowanego przez Sakja Panditę jego wnuka Pagpa ([[Transliteracja Wyliego|wylie:]] Gro-mgon Chos-rgyal ‘Phags-pa Blo-gros rgyal-mtshan, 1235 – 1280) w 1253 r.n.e jako swojego mistrza duchowegiduchowego i doradcę w sprawach poza religijnych.<ref>http://www.berzinarchives.com/web/en/archives/e-books/unpublished_manuscripts/survey_tibetan_history/chapter_3.html - Alexander Berzin: "A Survey of Tibetan History" na podstawie Tsepon, W. D. Shakabpa: "Tibet: A Political History.", New Haven, Yale University Press, 1967</ref>. Owe relacje religijno-polityczne pomiędzy władcami Tybetu i Mongolii wiele wieków później zastąpiły relacje między [[Dalajlama]]mi, a następcami władcami [[Imperium Mongolskie|imperium mongolskiego]].
 
== Wykaz głównych dzieł Sakja Pandity ==
Linia 5:
===Pięć głównych dzieł===
 
*Pramanayuktinidhi (tłum. Kopalnia o Logice, [[język angielski|ang.]]: Treasury of Logic on Valid Cognition, [[transliteracja Wyliego]]: Tshad ma rigs pa'i gter<ref>Shantarakshita; Mipham; Padmakara Translation Group, [[2005]]. The Adornment of the Middle Way: Shantarakshita's Madhyamakalankara with commentary by Jamgön Mipham. Boston, Massachusetts, USA: Shambhala Publications. ISBN 1-59030-241-9, s.37</ref>) - dzieło epokowe, [[magnum opus]], w zaistnieniu wiedzy o logice, analitycznym wnioskowaniu w nauce tybetańskiej zebrane w jedenastu działach.
*Trisambvaraprabedha (tłum. Rozróżnienie Trzech Kodeksów Moralnego Postępowania, [[język angielski|ang.]]: Discrimination of the Three Vows, transliteracja Wyliego: sDom-gsum rab-dbye)- Dzieło o kodeksie moralnego postępowania w buddyzmie harmonizujące podejścia [[Vinaja|Pratimokszy Winaji]], postępowania [[Mahajana|mahajanistycznego]] Bodhisattwy oraz postępowania według [[Wadżrajana|wadżrajany]],
*Munimataprakasha (tłum. Wyjaśnienie Intencji Świętego, [[język angielski|ang.]]: Clarifying the Sage's Intention, transliteracja Wyliego: Thub pa'i dgongs gsal) - dzieło harmonizujące poglądy [[madhjamaka]] Nagardżuny i [[Natura Buddy]] Majtreji zebrana w siedmiu działach,
*(tłum. Brama mędrców, [[Język angielski|ang.]]: The Entrance Gate for the Wise, transliteracja Wyliego: Mkhas pa rnams 'jug pa'i sgo, opublikowana po angielsku jako "The Entrance Gate for the Wise (Section III). Saksya Pandita on Indian and Tibetan Traditions of Pramana and Philosophical Debate.", przez David P. Jackson (Arbeitskreis fur Tibetisch und Buddhistiche Studien Universiteit Wein: 1997),
*(tłum. Strofy Sakja pandity, [[język angielski|ang.]]: The Elegant Sayings of Sakya Pandita, transliteracja Wyliego: sa skya legs bshad, opublikowana po angielsku jako "Ordinary Wisdom: Sakya Pandita's Treasury of Good Advice." w tłumaczeniu John T. Davenport przez Wisdom Publications:, [[2000]], ISBN-10: 0861711610).
 
===Inne dzieła ([[Transliteracja Wyliego]])===
Linia 42:
 
== Bibliografia ==
* Sakya Pandita Kunga Gyaltshen,: "CLEAR DIFFERENTIATION OF THE THREE CODES: Essential Distinctions Among Individual Liberation, Great Vehicle & Tantric Systems", tłum. Jared Rhoton, Snow Lion Publication, [[2002]]
* Sa-skya Paṇḍi-ta Kun-dga-rgyal-mtshan: "The entrance gate for the wise (Section III) : Sa-skya paṇḍita on Indian and Tibetan traditions of pramāṇa and philosophical debate", tłum. David Paul Jackson, Arbeitskreis für Tibetische und Buddhistische Studien, Universität Wien, [[1987]]
* Sakya Pandita: "ORDINARY WISDOM: Sakya Pandita's Treasury of Good Advice", tłum. John Davenport, Snow Lion Publication.
 
[[Kategoria:Sakja]]