Hydraty: Różnice pomiędzy wersjami

'''HydratHydraty''' inaczej '''wodzianwodziany''' (sól uwodniona) -– pojęcie dwuznaczne oznaczające:

# W [[chemia organiczna|chemii organicznej]] jest to każdy [[związki chemiczne|związek chemiczny]] otrzymany na skutek reakcji [[addycja|addycji]] [[woda|wody]] -– w hydratach w tym sensie nie występują wolne cząsteczki wody, lecz do związku przyłączają się osobno atomy [[wodór|wodoru]] i [[grupa hydroksylowa|grupy hydroksylowej]], pochodzące ze [[dysocjacja elektrolityczna|zdysocjowanej]] wody.

* [[wodzian chloralu]] – jeden z pierwszych syntetycznych [[leki|lekówlek]]ów nasennych

* [[Klatrat metanu|wodzian metanu]] – nietrwały związek wytwarzający się samorzutnie w sprzyjających warunkach w naturze (zwiększone ciśnienie, niska [[temperatura]]), osadzająca się np. na dnie oceanów oraz zatykający rurociągi naftowe.

W uwodnionych solach woda nie tworzy wiązań kowalencyjnych z cząsteczkami soli, lecz jest wbudowana w ich sieć krystaliczną. Z tego względu wodę tę nazywa się krystalizacyjną. Woda jest wbudowywana do sieci w ściśle określony sposób na skutek czego na jedną cząsteczkę soli przypada ściśle określona liczba cząsteczek wody. W kryształach hydratów woda jest utrzymywana poprzez silne [[wiązanie wodorowe|wiązania wodorowe]], które występują w każdej jednostce elementarnej sieci krystalicznej lub tylko poprzez mechaniczne zaokludowanie wewnątrz jednostek elementarnych sieci. Tradycyjnie, we wzorach sumarycznych hydratów, wodę krystalizacyjną wyodrębnia się z niego na końcu i pisze po znaku mnożenia.

Sole uwodnione są zwykle nietrwałe termicznie. W określonej temperaturze przechodzą często spontanicznie w formę bezwodną, lub formę mniej uwodnioną. Po ochłodzeniu bezwodna forma soli jest zwykle silnie [[higroskopijność|higroskopijna]] i spontanicznie pobiera wodę z otoczenia, jeśli tylko ma taką możliwość. Istnieją też trwałe hydraty, które nie rozkładają się przed osiągnięciem temperatury topnienia. Odwodnienie tego rodzaju hydratów wymaga specjalnych zabiegów -– jak np. suszenia ich w formie stopionej i następnie [[krystalizacja|krystalizacji]] z bezwodnych [[rozpuszczalnik]]ów.

Przemianie soli [[metalMetale przejściowyprzejściowe|metali przejściowych]] z formy bezwodnej w hydrat towarzyszy często zmiana barwy. Przykładem jest uwodniony niebieski [[siarczan miedzi]] CuSO₄•5H₂O przechodzący w wyniku podgrzania najpierw w jasnobłękitną postać jednowodną a następnie w białą bezwodną. Zjawisko to jest często stosowane do detekcji [[wilgoć|zawilgocenia]] środków suszących. Np. do [[silikażel|silikażelu]]u dodaje się często bezwodnego [[chlorek kobaltu(II)|chlorku kobaltu(II)]], który zmienia barwę z intensywnie niebieskiej na intensywnie czerwoną po przemianie w hydrat.

* [[Związek kompleksowy|związki kompleksowe]], [[Ałun potasowy|ałun]]