Przełęcz Salmopolska: Różnice pomiędzy wersjami

'''Przełęcz Salmopolska''' (''Przełęcz Salmopol'', ''Biały Krzyż'') -– [[przełęcz]] położona na wysokości 934 m [[N.p.m.|m n.p.m.]] w paśmie [[Barania Góra|Baraniej Góry]] zwanym także [[Pasmo Wiślańskie|Wiślańskim]], w [[Beskid Śląski|Beskidzie Śląskim]]. Jest obok [[Przełęcz Kubalonka|przełęczy Kubalonka]] istotną przełęczą komunikacyjną w tym paśmie -– przebiega przez nią droga z [[Wisła (miasto)|Wisły]] do [[Szczyrk]]u.

Nazwa ''Salmopol'' dotyczy również osady, położonej poniżej przełęczy po stronie doliny [[Żylica|Żylicy]], tworzącej niegdyś osobną miejscowość, a obecnie należącą do Szczyrku. Salmopol mieli założyć [[ewangelicyzm|ewangelicy]] ze [[Śląsk Cieszyński|Śląska Cieszyńskiego]], uchodzący w te rejony przed prześladowaniami religijnymi.

Tuż obok krzyża w [[1932]] r. zbudowane zostało niemieckie schronisko, nazywane "Gospodą Antoniego" lub po prostu "Białym Krzyżem". Schronisko spłonęło 15 lutego [[1945]] r. w czasie potyczki polskich partyzantów, wycofujących się z Brennej, ze stacjonującym w nim oddziałem [[Waffen -SS|SS]]. Po II wojnie przez wiele lat w domu Jana Cieślara, położonym pod samą przełęczą, mieściła się popularna [[stacja turystyczna]] [[Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze|PTTK]], dziś już nie istniejąca. Obecnie znajduje się tu zajazd "Biały Krzyż", drewniany bar, parking oraz przystanek autobusowy.

W l. 1965-68 wybudowano przez przełęcz atrakcyjną krajoznawczo szosę, łączącą bezpośrednio Szczyrk z Wisłą. Szosa wspina się ze Szczyrku przez Salmopol w górę sześcioma zakosami, przechodzi przez przełęcz na stronę doliny [[Brennica|Brennicy]], po czym przekracza odgałęziający się tu grzbiet [[Pasmo Równicy|pasma Równicy]] i, trawersując zachodnie stoki [[Malinów|Malinowa]], śmiało opada do doliny [[Malinka (potok)|Malinki]]. Drogę tę, długości 13 km, wybudowaną kosztem 30 mln ówczesnych złotych, oddano do użytku 22 lipca [[1968]] r. Przełęcz Salmopolska stała się w ten sposób najwyższą dostępną komunikacyjnie przełęczą w Beskidzie Śląskim, zaś po [[Przełęcz Lipnicka|Przełęczy Lipnickiej]] (Krowiarki) u stóp [[Babia Góra|Babiej Góry]] -– drugą w całych polskich Beskidach.

W pobliżu przełęczy znajduje się '''[[Jaskinia Salmopolska''']], której korytarze osiągają długość ponad 100 metrów. Ze względu na zawaliskowy charakter korytarzy nie jest jednak oficjalnie udostępniona do zwiedzania (jako [[pomnik przyrody]] nieożywionej podlega ochronie prawnej).

Piesze=== szlakiSzlaki turystyczne: ===

* {{szlak|czerwony}} na [[Klimczok]] -– 4 godz., z powrotem 3 godz. 30 min.,

* {{szlak|czarny}} do [[Brenna|Brennej]] przez [[Stary Groń]] -– 2 godz. 30 min., z powrotem 2 godz.,

* {{szlak|czerwony}} {{szlak|niebieski}} do [[Brenna|Brennej]] przez [[Kotarz (Beskid Śląski)|Kotarz]], szlakiem czerwonym na Kotarz, a później niebieskim, 2 godz., z powrotem 2 godz. 30 min.,

* {{szlak|czerwony}} na [[Przełęcz Karkoszczonka]] -– 2 godz. 30 min., z powrotem 2 godz. 30 min.,

* {{szlak|czerwony}} na [[Malinowska Skała|Malinowską Skałę]] przez [[Malinów]] -– 1 godz. 30 min., z powrotem 1 godz.,

* {{szlak|żółty}} do [[Szczyrk]]u Górnego -– 1 godz., z powrotem 1 godz. 15 min.,

* {{szlak|żółty}} do [[Wisła (miasto)|Wisły]] przez [[Trzy Kopce Wiślańskie]] -– 2 godz. 30 min., z powrotem 3 godz.,

* {{szlak|czerwony}} {{szlak|zielony}} {{szlak|czerwony}} na [[Barania Góra|Baranią Górę]] przez [[Malinowska skałaSkała|Malinowską Skałę]] -– 4 godz. 30 min., z powrotem 4 godz.,

* {{szlak|czerwony}} na [[Kotarz (Beskid Śląski)|Kotarz]] -– 1 godz. 30 min., z powrotem 1 godz.,

* {{szlak|czerwony}} {{szlak|zielony}} na [[Skrzyczne]] przez [[Malinowska Skała|Malinowską Skałę]] -– 3 godz., z powrotem 2 godz. 15 min.