Wostok 5: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m regeneracja szablonu {{Misja kosmiczna infobox}} + WP:SK
m dr.
Linia 54:
Lot Wostoka 5 odbył się równocześnie z [[Wostok 6|Wostokiem 6]], na pokładzie którego znajdowała się pierwsza na świecie kosmonautka - [[Walentina Tierieszkowa]]. Minimalna odległość między nimi w przestrzeni kosmicznej wynosiła 6 [[kilometr|km]]. Przez 3 dni załogi obu statków utrzymywały łączność z Ziemią. Na Ziemię przesłano także transmisje telewizyjne Bykowskiego (retransmitowane przez telewizje państw demokracji ludowych i Zachodu). Kosmonauci przeprowadzali na orbicie eksperymenty naukowe (m.in. pomiary fotometryczne horyzontu) i biomedyczne.
 
Po wykonaniu 82 okrążeń Ziemi, kapsuła powrotna powróciła do atmosfery i wylądowała 540 km na północny zachód od [[Karaganda|Karagandy]], niedaleko [[Kokszetau]] ({{coor dmkoordynaty|53|24|N|68|37|E|umieść=w tekście}}). Tak jak w poprzednich misjach Wostok, moduł serwisowy nie do końca odczepił się od kapsuły powrotnej, a pilot katapultował się i lądował osobno, na spadochronie.
 
Lot został skrócony, z pierwotnych ośmiu, do 5 dni z powodu kłopotów z trzecim stopniem [[rakieta|rakiety]], które spowodowały, że statek wszedł [[orbita|orbitę]] niższą od zakładanej. Wystąpiły też kłopoty z usuwaniem fekaliów ze statku, przez co cały czas wewnątrz panował nieprzyjemny zapach, a temperatura w kabinie często sięgała 30 °C (w ciągu całej misji wahała się od 10 do 30 °C).
 
Kapsuła powrotna statku jest eksponatem w Muzeum Ciołkowskiego w [[Kaługa (miasto)|Kałudze]].
Linia 62:
== Przebieg misji Wostoka 5 i 6 ==
=== Zapowiedź lotu ===
Plotki o locie kosmonautki pojawiły się w połowie kwietnia [[1963]]. Ich źródłem był artykuł autorstwa Gagarina i Titowa, który ukazał się w gazecie [[Prawda (gazeta)|"Prawda"]]. Kosmonauci napisali w nim, że w kosmos polecą "''zarówno synowie jak i córki Związku Radzieckiego''".<ref>"Dagens Nyheter", 14 kwietnia 1963</ref>.
 
=== Start Wostoka 5 ===
Linia 85:
Pilot próbował ręcznie manewrować statkiem, aby obejrzeć lot ostatniego członu rakiety nośnej. Po nie wielu nieudanych próbach zrezygnował z uwagi na ilość gazu dla silników manewrujących (jego ciśnienie spadło do 10 atmosfer, a potrzeba była rezerwa 5 atmosfer do manewru ponownego wejścia w atmosferę).
 
Szwedzka stacja telekomunikacyjna odebrała krótką wiadomość od Bykowskiego o godz. 14:55. Radioamator Reimar Stridh, odbierał wyraźny głos Bykowskiego w [[Sztokholm]]ie, między 17:56 a 18:02 UT<ref>"Dagens Nyheter", 15 czerwca 1963, str. 17</ref>.
 
=== Start Wostoka 6 ===
Linia 92:
Wostok 6 z [[Walentina Tierieszkowa|Walentiną Tierieszkową]] wystartował o 09:29:52. Media radzieckie szybko podały tę wiadomość. O 12:26 można było z łatwością odebrać głos pierwszej w historii kosmonautki mówiącej: "Ja Czajka, ja Czajka". Przez kolejne kilka minut Rosjanka rozmawiała z jedną ze stacji naziemnych. Następną transmisję Tierieszkowej radioamatorzy mogli odebrać po wykonaniu kolejnej orbity, około 15:25. O 16:50 nawiązała łączność z Wostokiem 5 i Bykowskim. O 17:10 kosmonautka rozmawiała krótko ze stacją naziemną (Wesna 1).
 
Bykowskiemu udało się rozpoznać Leningrad, Nil, Kair, i norweskie fiordy. Nocą oglądał światłą Ameryki Południowej i ślady samolotów nad Francją. Próbował również zaobserwować koronę słoneczną i zorze polarne za pomocą różnych filtrów, ale bez powodzenia. Aby uniknąć choroby lokomocyjnej, nie wykonał przewidzianych ćwiczeń.
 
O 18:36 znów można było usłyszeć pilota Wostoka 6. Kontaktował się ze stacją Wesna 1. Był poddenerwowany długim oczekiwaniem na odpowiedź z Ziemi. Bykowski zakończył rozmowę z Wesną, mówiąc, że nie może rozmawiać dłużej, bo musi przygotować się do następnej transmisji telewizyjnej. Radioamatorzy ponownie odbierali głos z Wostoka 6 około 20:04.
Linia 99:
 
=== 17 czerwca ===
W godzinach przedpołudniowych nadzór misji miał trudności ze skontaktowaniem się z Tiereszkową i prosił Bykowskiego o pomoc. Około 11:00 GMT, gdy oba statki był nad środkowym Pacyfikiem, Japońska stacja naziemna odebrała komunikaty: "''Jatrząb, Jastrząb,... Skontaktuj się z kosmonautką Tiereszkową. Nie możemy zrobić tego z Ziemi''". Bykowski odpowiedział: ''"Próbował zrobić to sam, ale bez powodzenia, jednak nie sądzę, by trzeba było się martwić.''.
 
Szwedzka stacja telekomunikacyjna w [[Enköping]] obierała dane telemetryczne z Wostoka 6, na częstotliwości 19,995 MHz, między 16:11 a 17:31. Dane z Wostoka 5 odbierałą między 16:08 a 16:36, a głos Bykowskiego udało się odebrać o 16:23.
Linia 107:
We wspomnieniach [[Nikołaj Kamanin|Nikołaja Kamanina]], szefa treningu radzieckich kosmonautów, nie ma zapisów mówiących o tych problemach z łącznością. Kamanin był wtedy w Bajkonurze. Napisał, że przez osiem godzin jego dyżuru łączność z oboma statkami była bez zarzutu, a Tiereszkowa śpiewała mu nawet piosenki. Jednak podając godziny, Kamanin nie zaznaczył czy chodzi o czas lokalny czy moskiewski, i tak problemy te mogły wystąpić przed lub po jego dyżurze.
 
Bykowski wypróbowywał również stan nieważkości. Wypinał się częściowo lub całkowicie z pasów bezpieczeństwa i unosił swobodnie w kabinie, co bardzo mu się podobało.
 
=== 18 czerwca ===
Linia 113:
 
=== 19 czerwca - lądowania ===
Silniki wsteczne Wostoka 6 włączono o 07:54:48 GMT<ref>"''Handbook of Soviet Manned Space Flight''" N. L. Johnson, American Astronautical Society publication, San Diego 1980, tom 48, str. 53</ref>. Walentina Tiereszkowa wylądowała o 08:20, 19 czerwca, 620 km na północny wschód od Karagandy, na 53. równoleżniku.
 
Po serii nieporozumień wynikających z zakłóceń w łączności, Gagarin przekazał Bykowskiemu informacje, że ma lądować dzisiaj, piątego dnia misji. Po 39 sekundach pracy silników wstecznych, kapsuła powróciła do atmosfery. Walerii Bykowski wylądował o 11:06, 540 km na północny zachód od [[Karaganda|Karagandy]], na tym samym równoleżniku.
 
Akcja poszukiwawczo-ratownicza była słabo zorganizowana. Ekipy nie miały łączności z kosmonautami i nie wiedzieli w jakim są stanie. Obu kosmonautów ekipy odebrały dopiero następnego dnia po lądowaniu.
Linia 127:
== Bibliografia ==
* {{lang|en}} [http://www.svengrahn.pp.se/trackind/Vostok5and6/Vostok56.htm Strona Svena Grahna]
* {{lang|en}} [http://www.astronautix.com/flights/vostok5.htm Encyclopedia Astronautica]
* {{lang|en}} [http://nssdc.gsfc.nasa.gov/database/MasterCatalog?sc=1963-020A NSSDC Master Catalog]
* {{lang|en}} [http://www.planet4589.org/space/log/launchlog.txt Jonathan's Space Home Page]
 
 
{{Program Wostok}}