Dziennik (literatura): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: ca:Diari personal |
m poprawa linków |
||
Linia 2:
'''Dziennik''' (''diariusz'', ''dyariusz'') — [[gatunek literacki|gatunek]] [[literatura stosowana|literatury stosowanej]], zapiski bieżące, rodzaj [[pamiętnik]]a, sporządzane dla potrzeb własnych, lub w charakterze twórczości [[literatura|literackiej]] (publikowanej na bieżąco, lub później w postaci zbiorczej). Od zapisywania wspomnień dotyczących tych samych czasów, dziennik odróżnia się tym, że jest sporządzany na bieżąco, co w praktyce przejawia się zupełnie inną optyką — inne rzeczy są uznawane za warte upamiętnienia i inaczej są uwypuklane. Zwykle ma charakter zapisków intymnych, których autor nie przeznacza do druku w ogóle lub w bliskiej przyszłości (np. Maria Dąbrowska zastrzegła w testamencie możliwość publikacji pełnego tekstu swego dziennika dopiero 40 lat po jej śmierci), jednak niektórzy [[diariusz|diaryści]] (jak Witold Gombrowicz) publikują dzienniki jeszcze za życia.
Dziennik, w porównaniu ze wspomnieniami, ma większą wartość [[historia|historyczną]] jako [[
Wybitne dzienniki w literaturze polskiej pozostawili m. in.: [[Juliusz Słowacki]] (''Raptularz''), [[Stanisław Brzozowski (pisarz)|Stanisław Brzozowski]] (wyd. pośmiertnie jako ''Pamiętnik''), [[Stefan Żeromski]], [[Maria Kasprowiczowa]], [[Aniela Salawa]], św. [[Faustyna Kowalska]] (''Dzienniczek''), [[Janusz Korczak]] (wyd. jako ''Pamiętnik''), [[Karol Ludwik Koniński]] (''Uwagi''), [[Zofia Nałkowska]], [[Maria Dąbrowska]], [[Stefan Kisielewski]], [[Jan Lechoń]], [[Witold Gombrowicz]], [[Karol Irzykowski]], [[Stefan Wyszyński]] (''Zapiski więzienne''), [[Leopold Tyrmand]] (''Dziennik 1954''), [[Mieczysław Jastrun]], [[Gustaw Herling-Grudziński]] (''Dziennik pisany nocą''), [[Jerzy Andrzejewski]] (''Z dnia na dzień''), [[Andrzej Kijowski (krytyk)|Andrzej Kijowski]]. Znaczenie szczególne mają dzienniki dziecięce, które pozostawili: [[Dawid Rubinowicz]], chłopiec żydowski zamordowany w [[1942]] w [[Treblinka (KL)|Treblince]] (tekst wyd. jako ''Pamiętnik''), oraz [[Anielka Budka]], zmarła w [[1947]] w wieku 14 lat (tekst wyd. jako ''Pamiętnik Anielki B.'').
Odmianą dziennika najbardziej surową stylistycznie jako prosta rejestracja faktów byłby [[diariusz]], jednak obie te nazwy gatunkowe bywają też traktowane jako [[synonim]]y.
| |||